2016 Yılı Bütçesi TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda

TBMM (AA) - Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik, 2003-2015 döneminde çiftçilere toplam 78,6 milyar lira nakit hibe desteği ödendiğini, bu yıl da üreticiye toplam 11 milyar 644 milyon lira tarımsal destek sağlanmasının planlandığını bildirdi.

Çelik, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, Bakanlığının 2016 yılı bütçesine ilişkin sunum yaptı.

Türkiye'de son 13 yılda küresel finans krizlerine, bölgedeki siyasal gerilimlere ve kuraklığa rağmen tarımda önemli gelişmeler katettiğini belirten Çelik, tarım sektörünün 2015 yılının 9 ayında yüzde 8,9 büyüyerek beklentilerin üzerinde bir gelişme gösterdiğine işaret etti. 2002 yılında 36 milyar lira olan tarımsal GSYH'nin 2014 yılında 125 milyar liraya, aynı dönemde tarımsal ihracatın da 3 milyar 752 milyon dolardan 16 milyar 799 milyon dolara yükseldiğini vurgulayan Çelik, ithalatın ise 2002-2015 arasında 2 milyar dolardan 11 milyar 244 milyon dolara çıktığını söyledi. Çelik, böylece tarım ve gıda ürünleri dış ticaretinde 5,6 milyar dolarlık fazla verildiğine dikkat çekti.

Çelik, tarımsal kredilerde 2015 yılında faaliyete göre değişmekle birlikte yüzde 25-100 arasında faiz indirimi uygulandığını dile getirerek, bu indirimle sübvansiyonlu tarımsal kredilerde cari faiz oranının yüzde 0-8,25 aralığına düştüğünü ifade etti. Bakan Çelik, 2015 yılında Tarım Kredi Kooperatifleri ve Ziraat Bankası tarafından 28,5 milyar lira tarımsal kredi kullandırıldığını kaydetti.

- "13 yılda toplam 23,3 milyar lira prim desteği"

Hayvancılık sektöründe sıfır faizli kredi uygulamasının başladığı 2010 yılı Ağustos'tan 2015 yılı sonuna kadar 390 bin üreticiye toplam 9,3 milyar lira faizsiz kredi kullandırıldığını aktaran Çelik, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Tarım sektörüne sağlanan nakit destek miktarı her geçen yıl artırılmıştır. 2003-2015 döneminde çiftçilerimize toplam 78,6 milyar lira nakit hibe desteği ödenmiştir. 2015 yılında alan bazlı destekler kapsamında, 683 milyon lira mazot, 813 milyon lira kimyevi gübre, 94 milyon lira toprak analizi desteği, 170 milyon lira organik ve iyi tarım desteği, 839 milyon lira fındıkta alan bazlı gelir desteği ödemesi yapıldı. Ülkemizde arz açığı bulunan ve stratejik açıdan önemli ürünlere fark prim ödemeleri kapsamında 2003-2015 döneminde toplam 23,3 milyar lira prim desteği ödendi. Hayvancılık destekleri kapsamında 2003-2015 döneminde toplam 17,7 milyar lira hayvancılık desteği sağlandı. 2016 yılında ise üreticilerimize 11 milyar 644 milyon lira tarımsal destek sağlanması planlanıyor."

Gıdalarda tuz miktarının azaltılmasına yönelik çalışmaların geçen yıl yürürlüğe girdiğini anımsatan Çelik, sakıncalı ürünlerin vatadaşın sofrasına ulaşmasına engel olmak için 93 gıda kontrol laboratuvarının gece gündüz çalıştığını anlattı.

Çelik, şöyle devam etti:

"2015 yılında gıda üretim, satış ve toplu tüketim yerlerine toplam 735 bin denetim yapılmıştır. Bu denetimler sonucunda 65 milyon 680 bin lira idari para cezası uygulanmış, 92 firma hakkında savcılığa suç duyurusunda bulunulmuştur. Ayrıca 2009 yılında başlatılan 174 ALO Gıda Hattı'na bugüne kadar toplamda yaklaşık 1,6 milyon arama yapılmış, bunlardan ihbar ve şikayet kapsamında olan 331 bin 266 adet çağrı için kontrol ve denetimler yapılmıştır. Sağlığa zararlı gıda üreten, taklit ve tağşiş yapan firmalara ilişkin bilgiler 2012 yılından itibaren Bakanlığımızca kamuoyuna duyurulmaktadır. Bu kapsamda son 4 yıl içerisinde sağlığa zararlı gıda üreten, taklit ve tağşiş yapan 418 firmanın 818 ürünü kamuoyuna ifa edildi."

Miras yoluyla arazilerin bölünmesinin 2014 yılı Mayıs ayında yürürlüğe giren düzenlemeyle sona erdiğini hatırlatan Faruk Çelik, 2023 yılına kadar 14 milyon hektar tarım arazisinin toplulaştırılmasının planlandığını bildirdi. 106 ovanın sınırlarının çizildiğini, ön incelemeye açıldığını anlatan Çelik, "Bu çalışmaların 2016 yılında kamu kurum ve kuruluşlarının görüşlerine açılması ve Bakanlar Kurulu kararıyla büyük ovaların ilan edilmesi planlanmaktadır" diye konuştu.

Faruk Çelik, hazine arazilerinin topraksız ve az topraklı çiftçi ailelerine dağıtımı çalışmaları kapsamında Şanlıurfa, Edirne, Tekirdağ, Mersin, Aydın, Eskişehir, Kayseri, Aksaray, Konya, Karaman, Ankara ve Çankırı'da toplam 935 bin 194 dekar arazinin 14 bin 159 çiftçi ailesine dağıtıldığını kaydetti. Damla ve yağmurlama sulama sistemlerinin 2006 yılından bu yana 6,2 milyon dekar alanda kurulduğunu ifade eden Çelik, tohumluk üretiminin geçen yıl 896 bin tona ulaştığını söyledi.

- "Zirai ilaç kullanımı yüzde 27 azaltıldı"

Sertifikalı tohum kullanımının 2005, sertifikalı tohum üretiminin ise 2008 yılından bu yana desteklendiğini anımsatan Çelik, 2014 yılında yaklaşık 150 milyon dolarlık tohumluk ihracatı yapıldığının altını çizdi. Sertifikalı fidan ve fide üretiminin ise 2005 yılından itibaren desteklendiğini belirten Çelik, bugün meyvecilikte kullanılan fide ve fidanların yüzde 90'ının yurt içinde üretilip sertifikalandırıldığını ifade etti.

Bakanlığının organik üretime 2015 yılında 89 milyon lira destek sağladığını, 2014 yılında 842 bin hektar alanda 1 milyon 642 bin ton organik üretim gerçekleştirildiğini kaydeden Çelik, iyi tarım kapsamında 2014 yılında 4,2 milyon tonluk üretim yapıldığını anlattı. Çelik, 2002-2014 döneminde zirai ilaç kullanımının yüzde 27 azaltıldığını vurgulayarak, faydalı böcek kullanımının teşvik edildiğini anımsattı.

Çelik, "Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM) kapsamında 2006 yılı Haziran ayından 2015 yılı sonuna kadar toplam 6 milyon poliçe düzenlenmiş, 71 milyar lira değerinde tarımsal varlık sigorta altına alınmış, 1,9 milyar lira prim desteği ödenmiş, 2,4 milyar lira hasar tazminatı ödenmiştir" dedi.

Hayvan ıslahı konusundaki çalışmalara da değinen Çelik, bu kapsamda 2015 yılı sonunda 3,6 milyon suni tohumlama yapıldığını, küçükbaş hayvancılığın geliştirilmesi kapsamında ise 209 bin 593 işletmeye 23,9 milyon baş 478 milyon lira ödendiğini bildirdi. Şap hastalığıyla mücadele aşılarının Bakanlığınca üretildiğini ve bedel alınmadan tatbik edildiğini belirten Çelik, öte yandan Mera Kanunu'nun yürürlüğe girdiği 1998 yılından bu yana ıslah çalışması yapıldığını, yem bitkilerine yönelik destekler sayesinde de yem bitkileri ekiliş alanının 2014 yılında 2,6 milyon hektara ulaştığını söyledi.

- "(Beyaz et sektörü) bölgemizdeki gelişmelerden ciddi şekilde etkilendi"

Bakan Çelik, son 13 yılda tavuk eti üretiminin 696 bin tondan 1,9 milyon tona yükseldiğini belirterek, "Son dönemlerde bölgemizde yaşanan gelişmelerden dolayı bu sektörümüz tabii ki ciddi şekilde etkilenmiş bulunmaktadır. Bu sektörün sorunlarının çözümüyle ilgili gerek finans boyutuyla, gerekse diğer boyutla diyaloglarımızı ve birlikte çalışmalarımızı sürdürüyoruz" diye konuştu.

Su ürünleri yetiştiricilik üretiminin son 13 yılda yüzde 285 artışla 61 bin tondan 235 bin tona ulaştığını kaydeden Çelik, Türkiye'nin bu sektörde AB ülkeleri arasında 7. sıradan birinci sıraya yükseldiğini bildirdi. Çelik, Su Ürünleri Kanun Tasarısını en kısa sürede tamamlayarak TBMM'ye getireceklerini ifade etti.

(Sürecek)