"Asıl soru: Rusya Suriye’de ne yapıyor?"

ANKARA (AA) - NAZLI YÜZBAŞIOĞLU - Litvanya'nın Ankara Büyükelçisi Audrius Bruzga, Rusya'nın Suriye'deki askeri varlığına ve Halep'teki bombardımanlardan sonra tetiklenen sığınmacı akınına ilişkin, "Asıl soru şu: Rusya Suriye’de ne yapıyor? Neden orada? Kimsenin bu soruya bir cevabı yok. Rusların, orada ne aradığını açıkça ifade edecek sözü yok. DAEŞ’le mücadele ettiklerini söylüyorlar. Peki bu doğru mu? Sahadaki gerçekler bunu göstermiyor" diye konuştu.

Bruzga, AA muhabirine, Türkiye ile Litvanya arasındaki ikili ilişkilerin yanı sıra Suriye'deki gelişmeler ve sığınmacı krizi ile Rusya'nın Kırım, Ukrayna ve Suriye politikalarının Baltık ülkelerinde yarattığı tedirginliği değerlendirdi.

Coğrafi olarak birbirine çok yakın olmasalar da Türkiye ve Litvanya'yı, işbirliği yapma konusundaki tutkuları, güvenlik ve istikrardan yana izledikleri politikalar ve NATO müttefiki olmaları ile Türkiye'nin Avrupa Birliği (AB) sürecinin yakınlaştırdığını belirten Bruzga, Türkiye'nin Suriyeli sığınmacılara yaklaşımı dolayısıyla takdiri hak ettiğini kaydetti.

Bruzga, neredeyse üç milyona yakın sığınmacıya ev sahipliği yapan Türkiye’nin çok zorlu görevle karşı karşıya olduğunu ifade ederek, "Halep’teki son durumu da göz önünde bulundurursak, ülkenizdeki sığınmacı sayısı daha da artacak. Türkiye, acı çeken komşularına insani yaklaşımla yardım ediyor. Kalplerinizi ve evinizi açtınız. Onların ihtiyaçlarına paranızı, kaynaklarınızı sundunuz" diye konuştu.

AB’nin sığınmacılar konusunda üzerine düşeni yapacağını kaydeden Bruzga, “Kalbimizi ortaya koyacağız ve gerekli yasal düzenlemeleri yapacağız. Önce akını durdurmaya çalışacağız, gelenlerin barınma ihtiyaçlarını karşılamak için fonlar kuracağız ama macera aramaya gelenleri ihtiyacı olanlardan ayırt edeceğiz. Kimin sığınmacı olduğunu, kimin bu durumu suistimal etmeye çalıştığını ayırt etmeliyiz” ifadesini kullandı.

- “Asıl soru şu: Rusya Suriye’de ne yapıyor?"

Bruzga, sığınmacı akınının ana nedeninin Suriye’deki siyasi istikrarsızlık olduğunu vurguladı.

“Cenevre’deki görüşmelerin ertelenme nedeni, bazı ülkelerin savaşı durdurmayı istememeleri, yatıştırıcı olmak yerine durumu körüklemeleri” değerlendirmesinde bulunan Bruzga, Halep’teki son duruma bakıldığında, uluslararası kamuoyunun ateşkes talep etmesine rağmen Rusya’nın, Esed güçlerinin ve bölgede aktif diğer unsurların eylemlerinin ölümleri ve göçü tetiklediğini söyledi.

Bruzga, şöyle devam etti:

“Asıl soru şu: Rusya Suriye’de ne yapıyor? Neden orada? Kimsenin bu soruya bir cevabı yok. Rusların, orada ne aradığını açıkça ifade edecek sözü yok. DAEŞ’le mücadele ettiklerini söylüyorlar. Peki bu doğru mu? Sahadaki gerçekler bunu göstermiyor. Ruslar başka grupları hedef alıyorlar, bölgeyi temizliyorlar. Bombardımanları nedeniyle insanlar hayatlarını kaybediyor. Zaten kırılgan olan durumu alt üst etmeye çalıyorlar. Esed yönetiminin güçlerinin ilerlemesine yardım ediyorlar. Artık durmalarının zamanı geldi.”

- Rusya’nın hava sahası ihlalleri

Türkiye’nin hava sahasını ihlal ettiği için düşürülen Rus savaş uçağıyla ilgili olarak Bruzga, Türkiye'nin sadece kendi sınırını değil, NATO sınırını da koruduğunu ifade etti.

Rusya’nın Litvanya da dahil Baltık ülkelerinin hava sahalarında da sık sık ihlale yakın uçuşlar gerçekleştirdiğini belirten Bruzga, şunları kaydetti:

"Bu neredeyse olağan oldu. Bu olaylar bazen haftada bir, bazen ayda bir yaşanıyor. Rusya sınırı geçmiyor ama çok yaklaşıyor. Rusya, bizim ne kadar esnek olabileceğimiz test ediyor. Bunu sizin güney sınırınızda da yapıyor, NATO’nun doğu sınırında da yapıyor. Bu uçuşlarla zarar vermesi gerekmiyor, bize buralarda olduğunu, amaç ve menfaatlerinin olduğunu hatırlatıyor. Bu yüzden, hazırlıklı olmalıyız."

Büyükelçi Bruzga, Kırım’ın ilhakı konusunda “Rusya’nın uluslararası hukuku ihlal eden bu kabul edilmez adımını tanımıyoruz, tanımayacağız. Bu tek taraflı adım, bütün Avrupa’nın güvenlik dengelerini alt üst etti” dedi.

Ukrayna’nın doğusundaki ayaklanmaların Rusya'nın desteğiyle gündeme geldiğine işaret eden Bruzga, “Rusya Ukrayna’nın doğusunda yaşananların sorumluluğunu üstlenmeli ve askeri güçlerini ve ayrılıkçılara verdiği desteği çekmeli, Minsk anlaşmasının gereklerini yerine getirmelidir” diye konuştu.

- "Ruslar’ın ne yapacağı önceden tahmin edilemez”

Bruzga, Rusya’nın, doğrudan sınırının olmadığı Baltık Denizi kıyısındaki eyaleti Kaliningrad’a silah ve askerini, Litvanya üzerinden transit yolla taşımasının bölgede potansiyel güvenlik tehlikesi oluşturup oluşturmadığına yönelik soruyu da yanıtladı.

Rusya’nın Kaliningrad’a silah ve mühimmat aktarmak için kullandığı transit demiryolunun Litvanya ve Rusya arasında bir anlaşmaya dayandığını ve sıkı kurallara bağlı olduğunu dile getiren Bruzga, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Gelecekte bu yol bir problem olabilir mi? Umarız olmaz. Ancak son zamanlarda Rusya’nın büyük ölçekli askeri tatbikatlar yaptığına da şahit oluyoruz. Bu tatbikatlara ilişkin senaryolar ise, bu adımların batıyı, NATO’yu, Baltık ülkelerini hedef aldığı yönünde. Bu yüzden her önlemi almalıyız. Tüm savunma mekanizmalarımız ve karar alma mercilerimiz hazır."

Bruzga, Litvanya’da ve Baltık ülkelerinde daha fazla NATO desteğinin bulunmasını istediklerini ifade ederek, “Her ihtimale karşı hazırlıklı ve donanımlı olmalıyız. Çünkü Ruslar’ın ne yapacağı önceden tahmin edilemez” dedi.

Büyükelçi Bruzga, Rusya’nın Kaliningrad'daki İskender füze sistemlerinin de Litvanya’ya ve diğer Baltık ülkelerine erişebilir olduğundan potansiyel tehdit oluşturduğunu belirtti.

Varşova'da temmuz ayında yapılacak NATO Zirvesi’nden büyük beklentileri olduğunu ve Baltık ülkelerinde, Polonya, Romanya ve Bulgaristan’da NATO’nun askeri desteğinin artırılmasını beklediklerini söyleyen Bruzga, “NATO, Rusya tehdidine karşı daha hazırlıklı olmalı. Savunma mekanizmaları nasıl artırılmalı, beklenmedik tehditlere karşı nasıl birlikte hareket edilmeli konuları ele alınmalı” ifadesini kullandı.