BM ile Fas arasındaki Batı Sahra anlaşmazlığı büyüyor

BİRLEŞMİŞ MİLLETLER (AA) - Birleşmiş Milletler Genel Sekreterliği ile Fas arasında Batı Sahra konusundaki anlaşmazlık giderek büyüyor.

BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun'un Cezayir'in güneybatısında yer alan Tinduf bölgesindeki Batı Sahralı mültecileri ziyaretinin ardından başlayan gerginlik Fas'ın ülkedeki BM misyonuna (MINURSO) yönelik tutumu nedeniyle daha da arttı.

BM Genel Sekreter Sözcüsü Stephane Dujarric, gazetecilere yaptığı açıklamada, Fas'ın ülkedeki BM Misyonu'nda görev yapan 84 uluslararası personelin üç gün içinde Fas'tan ayrılmasını istediğini söyledi.

Talebi "benzersiz" olarak nitelendiren Dujarric, BM misyonlarına ilişkin düzenlemelerin normalde aylarca sürdüğünü belirterek bu talebin MINURSO'nun görevini yapmasına çok büyük sekte vuracağını kaydetti.

Fas'ın bu talebinin uluslararası yükümlülüklerle çeliştiğini söyleyen Dujarric, BM'nin, misyonun görevini sonlandırmanın da içinde olduğu çeşitli alternatif planları değerlendirdiğini ifade etti.

Dujarric, konuyu BM Güvenlik Konseyi'ne taşıdıklarını da belirterek, MINURSO'yu Konsey'in görevlendirdiğini ve bu sorunların da Konsey içinde çözülmesi gerektiğini vurguladı.

BM Güvenlik Konseyi de konuya ilişkin acil toplantı yaptı.

BM Genel Sekreteri Siyasi İşlerden Sorumlu Yardımcısı Jeffrey Feltman'ın sunum yaptığı kapalı toplantının ardından herhangi bir açıklama yapılmadı.

Konsey'in ilerleyen günlerde de sorunun çözümü için konuyu tekrar görüşmesi bekleniyor.

BM Genel Sekreteri Ban, 5 Mart'ta Cezayir'in güneybatısında yer alan Tinduf bölgesindeki Batı Sahralı mültecileri ziyaret etmiş burada yaptığı açıklamalar Fas'ın tepkisini çekmiş ve Genel Sekreter tarafsızlığını kaybetmekle suçlanmıştı.

- Batı Sahra sorunu

Fas'ın 1975 yılında eski İspanyol sömürgesi Batı Sahra'yı topraklarına katmasının ardından, Rabat hükümetiyle Cezayir'in destek verdiği bağımsızlık yanlısı Polisario Cephesi arasındaki sorun devam ediyor. Fas, bölgenin kendi egemenliğinde kalması gerektiğini savunurken, Polisario Cephesi, Batı Sahra'nın bağımsız devlet olduğunu ileri sürüyor.

Polisario Cephesi, 1991 yılında BM'nin arabuluculuğunda varılan ateşkes anlaşmasına kadar Fas güvenlik güçlerine karşı silahlı mücadele yürütüyordu. Ateşkes anlaşmasından bu yana Batı Sahra'nın statüsüyle ilgili görüşmeler başarıya ulaşamadı. Fas, 2007 yılında sorunun çözüme ulaşması için Batı Sahra'ya kendisine bağlı özerklik verilmesini gündeme getirmişti ancak bölgenin kaderinin belirlenmesi için referandum yapılmasını savunan Polisario Cephesi buna karşı çıkmıştı. BM Güvenlik Konseyi de Fas'ın önerisini "Çatışmalı taraflar arasında çözüme ulaşmak amacıyla müzakere masasına sunulan tek öneri" olarak nitelendirmişti.

BM Batı Sahrada Referandum Misyonu (MINURSO), BM Güvenlik Konseyi'nin 690 sayılı kararı uyarınca, Fas ile Cezayir'in desteklediği bağımsızlık yanlısı Polisario Cephesi arasında yaşanan sorunların çözümü için Nisan 1991'de görevlendirildi.