"Çanakkale mihenk taşıydı"

ÇANAKKALE (AA) - BAYRAM ALTUĞ - Avustralya Gazi İşleri Bakanı Dan Tehan, Çanakkale Savaşları'nın Avustralya için adeta bir mihenk taşı olduğunu belirterek, "Anzak Günü'nün anlamını muhafaza etmesi ve devamı adına yaptığı bütün her şey için Avustralya hükümeti adına Türk hükümetine teşekkür ederim. Türk halkına teşekkür ederim." dedi.

Çanakkale Kara Savaşları'nın 101. yılı törenlerine katılmak üzere Çanakkale'ye gelen Avustralyalı Bakan Tehan, AA muhabirine, Anzak Koyu'nda bulunan Avustralya mezarlığında, savaşa ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

"Avustralya hükümeti ve halkı adına buraya gelmek benim için büyük bir şeref." ifadesini kullanan Tehan, Türkiye, Avustralya ve Yeni Zelanda halkları için büyük önem arz eden Çanakkale'yi, savaştan 101 yıl sonra bizzat yerinde görmesinin kendisi için "olağanüstü özel bir an" olduğunu söyledi.

Çanakkale Savaşları'nın Avustralya için adeta bir "mihenk taşı" olduğunu dile getiren Tehan, "Bu savaş, Avustralya için önemliydi, Yeni Zelanda için önemliydi ama ayrıca Türkiye için çok önemliydi. Bundan dolayıdır ki, bu üç millet böylesine anlamlı bir günü (Anzak Günü'nü) gelecekte de devam ettirmeli. Anzak Günü'nün anlamını muhafaza etmesi ve devamı adına yaptığı bütün herşey için Avustralya hükümeti adına Türk hükümetine teşekkür ederim. Türk halkına teşekkür ederim." diye konuştu.

- "Çanakkale milli ruhumuzun doğuşunu simgeliyor"

Çanakkale'nin Avustralya halkının milli ruhunun doğuşunu simgelediğini, dayanıklılığı ve zorluklara karşı birlikte hareket edilmesini öğrettiğini belirten Tehan, verdikleri ölü ve yaralı sayısına bakıldığında da savaşın kendileri açısından acılarla dolu olduğuna vurgu yaptı.

Her yıl 25 Nisan'da düzenlenen Anzak Günü'nün Avustralya halkı için her açıdan anlamlar taşıdığına dikkat çeken Tehan, "Bu savaş, en kırsaldaki kasabalardan en kalabalık şehirlere kadar Avustralya'da yaşayan bütün insanları derinden etkiledi. Burada yaşananları teğet geçen aile sayısı yok denecek kadar azdı. İşte bunun için her yıl 25 Nisan'da buraya gelip Şafak Ayini'ni yaptığımız gibi ülkemizin her bölgesinde de bu anlamlı günü anıyoruz." dedi.

Bakan Mehan, kendi ailesinden savaşa katılan olmasa da doğduğu şehirde savaşa kurban veren ve değişik hikayeleri olan birçok aile olduğu bilgisini paylaştı.

- "Yaralılara insanca yaklaşım özel bir karakteri gösteriyor"

Yüzyılın son "Centilmenler Savaşı" olarak da nitelenen Çanakkale Savaşları'nda Osmanlı askerlerinin tutumundan da övgüyle bahseden Tehan, "Savaş sırasında eski dostluklar ve nezaket oldukça manalıydı. Hepimizin bildiği gibi büyük kayıpların yaşandığı kanlı savaşta, yaralılara insanca yaklaşım özel bir karakteri gösteriyor." diye konuştu.

Söz konusu savaşın hem Türk tarafı hem de kendi ülkesi adına kahramanlıklarla dolu olduğunu belirten Tehan, "İşte şu an tam da bundan dolayı buradayız. Onları hatırlamak ve anmak için." ifadesini kullandı.

Tehan, Çanakkale'de yaşanan kanlı bir savaş ve kaybedilen binlerce hayata rağmen Avustralya ile Türkiye'nin diplomatik ilişkilerinin ahenk ve barış içerisinde devam etmesinin de anlamlı ve önemli bir mesaj olduğunu dile getirdi.

Konuk Bakan, iki ülke arasındaki dostluk ve iyi ilişkilerin gelecekte de devam etmesi temennisinde bulundu.

- "Tarihte Anzaklar ve Anzak Anma Günü"

Anzak kelimesi, Birinci Dünya Savaşı başlarında Avustralya ve Yeni Zelanda Kolordusu (Australian and New Zealand Army Corps) kelimelerinin ilk harflerinin kısaltılmasıyla oluşuyor.

Anzaklar önce 1915'te Çanakkale'de, daha sonra da Ortadoğu ve Avrupa'da müttefikleri adına savaştı. Anzak Günü ise 25 Nisan 1915'te Gelibolu’da karaya çıkışın yıl dönümü.

İki ülkenin askeri anlamda çok önemli kayıp verdiği Çanakkale Savaşı'nda, 8 bin 700'den fazla Avustralya ve 2 bin 721 Yeni Zelanda askeri yaşamını yitirdi. Savaş, Avustralya ve Yeni Zelanda için askeri anlamda kaybedilse de iki ülkenin askeri cesareti, dayanıklılıkları ve yardımlaşmaları "Anzak efsanesi"ni yarattı.