Çavuşoğlu AA Editör Masası'nda

ANKARA (AA) - Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Suriye'de güvenli bölge oluşturulması verdiği destek için Almanya Başbakanı Angela Merkel'e teşekkür etti. "Mülteciler bana geldikten sonra onları nasıl durdurabiliriz" anlayışıyla verilecek desteğin geçici olacağı konusunda uyaran Çavuşoğlu, "Suriyelilere hep birlikte ne yapabiliriz" anlayışı ile davranılması gerektiğini söyledi.

AA Editör Masası'na konuk olan Bakan Çavuşoğlu, Almanya Başbakanı Angela Merkel'e, Suriye'de güvenli bölge oluşturulmasına verdiği destek için teşekkür etti.

Türkiye'nin Suriye'de akan kanın durması ve ülkeye istikrarın gelmesi konusunda fikirlerini dile getirirken olayın insani boyutunu hiçbir zaman ihmal etmediğini vurgulayan Çavuşoğlu, Suriyelilere yardım etmenin insani zorunluluk olduğunu, yük paylaşılmasa da buna devam edeceğini kaydetti.

Güvenli bölgenin Suriye'den gelen sığınmacı göçünü durdurmanın yanı sıra Suriye içinde yerlerinden edilmiş insanlara yardım götürülmesi konusunda da gerekli olduğuna işaret eden Çavuşoğlu, "Harcadığımız 10 milyar doları oraya (güvenli bölgeye) harcasaydık kaç tane şehir kurardık, kaç milyon insanın yaşayacağı bir altyapıyı oluştururduk" diye konuştu.

Türkiye'nin dile getirdiği bu önerinin "maalesef ciddi şekilde tartışılmadığını" belirten Çavuşoğlu, geç de olsa Türkiye'nin tezine gelindiğini söyledi.

Çavuşoğlu, şöyle devam etti:

"Merkel'in bu fikri desteklemesi önemlidir ama bir fikir ortaya çıktığı zaman bunu baştan ciddiye almak lazım. Mülteciler bana geldikten sonra onları nasıl durdurabiliriz' anlayışı ile bu fikre destek veriyorsanız, bu geçici bir çözüm ya da geçici bir destek olur. O nedenle 'Suriyelilere hep birlikte ne yapabiliriz' anlayışı ile davranırsak, kafa yorarsak, Türkiye'nin objektif bir şekilde ortaya koyduğu fikirleri de yine objektif bir şekilde, sağlıklı bir şekilde değerlendirebiliriz, tartışabiliriz ve adımlar da atabiliriz."

Bakan Çavuşoğlu, Suriye'de savaş şartlarına rağmen evlerinde kalmayı tercih eden insanlar bulunduğunu, göç etmek zorunda kalanların da bir an önce ülkelerine dönmek istediklerine işaret etti.

Ülkelerine dönmek isteyen bu insanlara gerekli şartların oluşturulmasının da insani bir görev olduğuna dikkati çeken Çavuşoğlu, "Merkel'in bu desteği önemli. Kendisine çok teşekkür ediyoruz" diye konuştu.

Suriye'ye dönmek isteyenlere güvenli şekilde ülkelerine dönme imkanının sağlanmasının Suriye'nin geleceği açısından önemli olduğunu vurgulayan Çavuşoğlu, "İleride yapılacak seçimlerin gerçek manada katılımcı ve demokratik olması için gerekli" dedi.

- AB ile ilişkiler

Bakan Çavuşoğlu, Türkiye-AB ilişkileri ve haftaya Brüksel'de yapılacak göç konulu toplantıyla ilgili soru üzerine, "AB ile ilişkilerimize kısa vadeli bakmıyor ve sadece göç üzerinden ilişkilerimizi yürütmek istemiyoruz" diye konuştu.

İki taraf arasında göç konusundaki işbirliğinin ivme kazanmasından memnuniyet duyduklarını kaydeden Çavuşoğlu, ancak işbirliği ve ilişkilerin belli konularda sınırlı kalmaması gerektiğini söyledi.

29 Kasım'daki zirvede alınan kararların ve imzalanan anlaşmaların uygulanması gerektiğini de vurgulayan Çavuşoğlu, şunları söyledi:

"Ekim ayında vize serbestisinin uygulanmaya başlanması lazım. Enerji ile ilgili yüksek düzeyli komisyonun da iyi işlemesi gerekiyor. AB ile imzaladığımız Gümrük Birliği anlaşmasının güncellenmesi gerekiyor. Üyelik sürecinin uzaması sebebiyle ekonomik olarak üzerimizde yük oluşturmaya başladı. ABD ile AB arasında Transatlantik Ticaret ve Yatırım Ortaklığı Anlaşması (TTIP) görüşmelerinin dışında kalmak istemiyoruz."

Türkiye'nin AB'ye tam üyelik hedefinin stratejik öneme sahip olduğunu belirten Çavuşoğlu, Avrupa'nın da bu konuda çelişkili tutum sergilememesi gerektiğini dile getirdi.

- Düzensiz göçle mücadele

Çavuşoğlu, Türkiye'nin AB ilişkilerine çok boyutlu ve sonuç odaklı baktığını ve tam üyelik için üzerine düşeni yaptığını ifade ederek şunları kaydetti:

"Türkiye vize serbestisi ve diğer konulardaki yükümlülüklerini yerine getirdi, getiriyor. Şu anda reform sürecimiz devam ediyor. İmzalamadığımız uluslararası sözleşmeleri imzalıyor, gerekli kanuni düzenlemeleri yapıyoruz. AB de yükümlülüklerini yerine getirmeli ve ahde vefa göstermeli."

Bakan Çavuşoğlu, AB'nin, Türkiye'deki Suriyeli sığınmacılara harcanmak üzere vermeyi kararlaştırdığı 3 milyar avronun henüz gelmediğini fakat gelmesinin önündeki engellerin kalktığını aktardı.

İtalya'nın, AB ile ilgili kendi iç meseleleri nedeniyle 3 milyar avro konusunu koz olarak kullandığını belirten Çavuşoğlu, "İnsani konuların siyasi anlaşmazlıklara malzeme edilmemesi gerektiğini hem AB'ye hem İtalyan dostlarımıza söyledik. Kıbrıs Rum kesiminin itirazı konusu da aşıldı. Şu anda bu 3 milyar avronun Türkiye'ye gelmesi önünde herhangi bir engel yok. AB'nin formaliteleri bir an evvel tamamlaması lazım" ifadelerini kullandı.

Çavuşoğlu, 3 milyar avronun nereye ve ne şekilde harcanacağı konusunda da şunları söyledi:

"Bu konudaki plan ve projelerimizi AB ile paylaşıyoruz. Eğitim, sağlık, istihdam alanları çok önemli. Türkiye'de okul çağında 700 bin Suriyeli var. Biz bunların 300 binine eğitim sağlayabiliyoruz ve 400 bin Suriyeli şu an eğitim alamıyor. 270 bin kişi kamplarda yaşıyor. Suriye'den gelmek isteyenler de var. Son olarak aldığımız 10 bin kişi için yeni kamplar yapılması gerekiyor. Geçici konutlar yapılması gerekiyor. Bu paranın tamamen insani konulara harcanması gerekiyor."

Türkiye'ye verilecek parayla ilgili olarak iç ve dış basında bazı spekülasyonların yapıldığını, paranın sanki Türkiye bütçesine girecekmiş gibi bir algı oluşturulduğuna işaret eden Çavuşoğlu, "Türkiye'nin böyle bir paraya ihtiyacı yok. İhtiyacı olsaydı bugüne kadar Suriyelilere 10 milyar dolar harcamazdı. 28 ülkenin Suriyeli mülteciler için Türkiye'ye vereceği para 3 milyar avro. Bizim bütçede dengelerimiz son derece sağlamdır. Bizim AB'den gelecek 3 milyar avroya da ihtiyacımız yok" değerlendirmesinde bulundu.

Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, Türkiye'nin yurt dışındaki insani yardımları ve kalkınma projelerinin değerinin 5,1 milyar dolar olduğunu hatırlatarak, "Bu sadece devletin yaptığı yardım. Vatandaşlarımız ve sivil toplum örgütlerinin yaptığı yardımlar bu rakama dahil değil. Bu açıdan AB'den gelecek bu paraya tenezzül etmemiz de söz konusu değil" dedi.

(Sürecek)