"En büyük hastane şehitliği" ziyarete açılacak

ÇANAKKALE (AA) - MEHMET BAYER - Kültür ve Turizm Bakanlığı Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanı Mehmet Gürkan, Gelibolu Yarımadası'ndaki en büyük hastane şehitliğini kısa süre sonra ziyarete açacaklarını ve çalışmaların hızla sürdüğünü söyledi.

Gürkan, Ağadere Hastane Şehitliği'nde yürütülen çalışmalara ilişkin AA muhabirine yaptığı açıklamada, bölgede 2 bin 834 şehidin yattığının tespit edildiğini ifade etti.

Savaş sırasında yaralananların hastaneye getirildiğini dile getiren Gürkan, "Uygulanan tedaviye rağmen hakkın rahmetine kavuşanlar, burada defnedilmiş. Tepelerin yamaçlarında bu şehitlerimizin mekanları var." dedi.

Gürkan, geçmiş yıllarda Orman ve Su İşleri Bakanlığının bölgede bir proje çalışması bulunduğunu, çalışma kapsamında bazı uygulamalar yapıldığını belirterek "Bu ayın başında Orman ve Su İşleri Bakanlığı ile protokol yaparak buranın Başkanlığımıza devrini gerçekleştirdik. Buranın halkımızın ziyaretine açılması, şehitlerimizin dua alabilmesi için çalışma yapıyoruz." diye konuştu.

Alanın daha güvenli ziyaret edilebilir hale getirilmesi gerektiğini aktaran Gürkan, şöyle devam etti:

"Tarihi yarımadadaki bu en büyük hastane şehitliğimiz, önümüzdeki kısa dönem içinde ziyarete açılmış olacak. Bu yılın en büyük çalışması bence bu olacaktır. Bu alanda bir müze söz konusu. Mescidimiz hizmete alınacak. Bir sergi alanı var. Bunların hepsi müzecilik tekniğiyle ele alınarak o dönemin yansıtılması, o dönemdeki olayların anlatılabilmesi için çalışmalarımızı yürüteceğiz. Önümüzdeki 1-2 ay içinde bunları tamamlamayı planlıyoruz. Şu anda bile aslında ziyaret edilebilir ancak çevre düzenlemesi, güvenlik tedbirlerinin alınması, hizmet elemanlarının görevlendirilmesi, bunlar da sağlandıktan sonra sağlıklı ve güvenli bir şekilde alanda ziyaret sağlanabilecek."

Gürkan, alanda 13 şehitlik bulunduğuna ve bunların her birinde düzenleme yapıldığına işaret ederek şunları söyledi:

"O dönemde defin yapılmış mekanlar jeoradar çalışmalarıyla saptanmış zaten. Savaşın hemen arkasından 1916 yılında Şevki Paşa tarafından yapılmış etütler sonrasında bütün savaş mekanları, siperler, şehitlikler, çıkarma noktaları, çatışmaların olduğu, hastane ve karargah noktaları, anıtlar hepsi o dönemde Şevki Paşa tarafından haritalara işlenmiş. Biz de bu alanın halkımız tarafından ziyaret edilmesi için elimizden geleni yapacağız."

- Ağadere Hastane Şehitliği

Çanakkale Boğazı'nı cepheden gören, Eceabat ile Kilitbahir köyü arasındaki alanda bulunan Ağadere Seyyar Hastanesi ve şehitliğinin bulunduğu bölgeyle ilgili Başbakanlık Devlet Arşivleri yayınlarının Osmanlı Belgelerinde Çanakkale Muharebeleri 1-2 adlı kitaplarda kısıtlı dokümanlar yer alıyor.

Bu belgelerden birinde bölgede ''Hilal-i Ahmer'' (Kızılay) bayraklı bir hastaneden ve burasının sürekli düşman uçakları tarafından bombalanmasından söz ediliyor. Özellikle 21 Temmuz 1915 günü hastanelerde tedavi gören 4 yaralı Türk askerinin saldırılardan sonra şehit, 14 yaralının durumlarının daha da ağırlaştığı bilgisine yer veriliyor.

1 Aralık 1915 tarihli, İstihbarat Şubesinden İstanbul'a gönderilen belgede ise şu ifadeler yer alıyor:

''Öğleden sonra Agamemnon sisteminde bir düşman gemisi, Kilitbahir civarını bombardıman etti. Ağaderesi'ndeki hastanelerimizi de ateş altına alarak 4 askerimizi şehit etti, 20 askerimiz de yaralandı ayrıca ağır yaralılar bulunan hastanenin Kızılay bayrağı da yandı. Subaylara ait büyük bir çadır harap oldu, Kilitbahir'de 3 ev çöktü.''