İkinci Dünya Kırım Tatar Kongresi Sonuç Bildirgesi

ANKARA (AA) - Ankara'da düzenlenen "İkinci Dünya Kırım Tatar Kongresi"nin sonuç bildirgesinde, "Kırım’ın kaderi konusunda, onun tarihi, asli ve yerel halkı Kırım Tatarlarının iradesine aykırı hiçbir eylem ve karar Kırım Tatar halkı tarafından kabul edilemez" ifadesine yer verildi.

Kırım’da ve dünyanın çeşitli ülkelerinde diasporada yaşayan Kırım Tatarlarını temsil eden 184 Kırım Tatar sivil toplum kuruluşunun katılımıyla düzenlenen ve dün başlayan kongrenin sonuç bildirgesi yayınlandı.

Yapılan çalışma toplantıları ve görüşmelerin ardından açıklanan bildirgede, Kırım'ın, Kırım Tatarlarının asli ve tarihi vatanı olduğu vurgulandı.

Kırım Tatar halkının yurdunda ve diasporada yaşayanlar ile birlikte bir bütün olduğu ve ilelebet bu bütünlüğün muhafaza edileceğine işaret edilen bildirgede, Kırım’ın ve onun tarihi, asli ve yerel halkı olan Kırım Tatarlarının kaderini belirleme hakkının yalnızca Kırım Tatar halkına ait olduğu ilan edildi.

Bildirgede, şunlar kaydedildi:

"Kırım’ın kaderi konusunda onun tarihi, asli ve yerel halkı Kırım Tatarlarının iradesine aykırı hiçbir eylem ve karar Kırım Tatar halkı tarafından kabul edilemez. Dünya’daki bütün Kırım Tatarları, vatanları Kırım’da kendi özyönetiminde, insan haklarına saygı, hukuk ve demokrasinin üstünlüğü, ırk, milliyet, din, dil, cinsiyet ve sair diğer her türlü ayrımcılığa karşı olma ilkeleri çerçevesinde barış, huzur ve refah içinde yaşama hakkına sahiptir.

Rusya Federasyonu’nun 2014 yılında milletlerarası hukukun ve insan haklarının bütün normlarını ayaklar altına alarak, vatanımız Kırım’ı işgal etmesi, dahası onu tek taraflı olarak ilhak ettiğini ilan etmesi asla ve hiç bir şart altında kabul edilemez. Ukrayna’nın toprak bütünlüğünün tekrar tesis edilmesi konusunda gerekli bütün tedbirler derhal hayata geçirilmelidir."

- "Kırım Tatarlarının hakları garanti altına alınmalı"

Kırım Tatar halkının yok edilmesi kastıyla hareket edenlerin ve bugün Kırım’da sürdürülegelen işgalin faillerinin milletlerarası mahkemelerde yargılanarak cezalandırılmasının ve Kırım Tatar halkının zararları tazmin edilerek, adaletin sağlanmasının gerektiği uyarısında bulunulan bildirgede, "Kırım’daki ve Ukrayna’nın diğer yerlerinde Rusya Federasyonu tarafından gerçekleştirilmiş olan fiili işgal durumu devam ettiği sürece, bu ülke yönetimi ile yürütülen her türlü milletlerarası görüşme ve müzakerelerde Kırım’daki işgalin derhal sona erdirilmesi hususu hiçbir şekilde gündem dışı tutulmamalıdır" denildi.

Bildirgede, "Kırım’da Rusya işgali altında yaşamak zorunda bırakılan Kırım Tatarlarının can ve mal güvenlikleri, fikir, inanç, vicdan, ibadet, toplanma ve seyahat hürriyetleri milletlerarası toplum kurumlarının gözlemi altında tutularak garanti altına alınmalı, bu konuda süregelen ihlallere en seri ve kesin şekilde milletlerarası müdahalelerde bulunulmalıdır" ifadesine yer verildi.

Ukrayna'nın yeni anayasasında Kırım Tatarlarının Kırım'daki özyönetim, milli muhtariyet ve kendi kaderini tayin hakkını tanıyan kurallara yer verilmesi gerektiğine işaret edilen bildirgede, şunlar belirtildi:

"Kırım Tatar diasporasının yürürlükte bulunan Ukrayna Diaspora Kimliği Kanunu’ndan faydalanabilmesi için kanunda yer alan şartlar Kırım Tatar diasporasının hak kazanabileceği şekilde yeniden düzenlenmelidir. Kırım’daki ve Ukrayna’nın diğer yerlerinde Rusya Federasyonu’nca gerçekleştirilmiş olan fiili işgal durumu devam ettiği sürece, dünya devletleri ve özellikle de dünyada en büyük Kırım Tatar diasporasının mevcut olduğu, Kırım Tatarlarının tarihi, kültürel, dini ve etnik bağlarının bulunduğu Türkiye Cumhuriyeti, Rusya Federasyonu’na uygulanan yaptırımları eksiksiz olarak uygulamalı ve delinmesine meydan vermemelidir."

- "Kırım Tatar dilini, kültürünü, sosyal ve ekonomik varlığını yaşatma çağrısı"

Bildirgede, "2,5 asır boyunca maruz kalınan insanlık suçları sonucunda yok olma tehlikesiyle karşı karşı bırakılmış bulunan Kırım Tatar dilinin, kültürünün, sosyal ve ekonomik varlığının hem vatanda hem de diasporada yaşatılması için başta Ukrayna devleti ile Kırım Tatar diasporalarının bulunduğu devletler, şu cümleden olarak en büyük Kırım Tatar diasporasının mevcut olduğu Türkiye Cumhuriyeti ciddi ve sistematik surette destek olmalıdır" çağrısında bulunuldu.

Ayrıca, bildirgede Kırım’ı işgali altında tutan Rusya'nın, Kırım’ın yerli halkı olan Kırım Tatarlarının güvenliklerinde, iktisadi ve sosyal hayatlarında işgal dolayısıyla maruz kaldıkları her türlü zarardan sorumlu olduğu ifade edildi.