Karın günlerdir geçit vermediği Van-Bahçesaray yolu helikopterden görüntülendi

Son zamnların en çetin kışının yaşandığı Van'da, çığ riski sebebiyle günlerdir kapalı olan Van-Bahçesaray kara yolunda kar kalınlığı, kar tünelinin boyunu aştı.

Yüksek dağların yamaçlarından geçen, kışın karla bir olan Van-Bahçesaray kara yolu, çığ riskinden dolayı 22 Aralık'tan bu yana kapalı tutuluyor.

Kara yolunda 4-5 Şubat 2020'de 42 kişinin hayatını kaybettiği çığ sebebiyle güvenlik tedbirlerinin üst düzeyde olduğu yolda, "Çığ Tehlikesini Belirleme ve İzleme Komisyonu" üyeleri bölgede kontrollerini devam ettiriyor.

Kar kalınlığının yer yer 5 metreyi geçtiği 2 bin 985 rakımlı Karabet Geçidi'ndeki kar tüneli de yağışlar ve fırtınanın etkisiyle kar altında kaldı.

Günlerdir ulaşımın olmadığı, büyük yerden metrelerce karın olduğu kara yolu ile kar tünelinin bulunduğu bölge, helikopterden görüntülendi.

ÇIĞ TEHLİKESİ

Çığla mücadele ve alınacak tedbirlerle ilgili araştırma yapan Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Güvenlik Meslek Yüksekokulu Dr. Öğr. Gör. Bülent Matpay, çığın genellikle karın bol yağdığı dik eğimli yerlerde meydana geldiğini söyledi.

Bölgenin çığ gerçeğinin göz ardı edilmemesi gerektiğini anlatan Matpay, şöyle konuştu:

"Kar yağışı, eğim koşulları, bitki örtüsünden yoksunluk gibi etmenler çığa neden oluyor. Çığla mücadelede modern teknikler oldukça gelişti. Coğrafi bilgi sistemleri ve uzaktan algılama tekniklerinden faydalanarak çığa duyarlı alanları rahatlıkla tespit edebiliyoruz. Bölgemizdeki heybetli dağların eteklerinde meydana gelen çığ sahalarında önlem almak oldukça pratik ve kolay olabiliyor. Bunun mühendislik yöntemleri var. Avrupa'da da bu yöntemler kullanılıyor."

Her yıl çığlarla gündeme gelen Van-Bahçesaray yolunda Avrupa'daki tedbirlerin benzerinin alınabileceğini belirten Matpay, teraslama, bitki örtüsü bakımından boyu 2 metreyi geçen ağaç formasyonlarının zenginleştirilmesiyle çığın önüne geçilebileceğini dile getirdi.

Çığ duvarları, setler ve çelikten sağlam tellerle ağlar oluşturulabileceklerini belirten Matpay, '' Çığ tünelleri kurulabilir fakat her coğrafya çığ tünelleri için iyi olmayabilir. Bitki örtüsünü de zenginleştirebilirsek çığları azaltabiliriz. Ülkemizde çığlar genellikle ocak ve şubatta ortaya çıkıyor. Fakat iklim değişikliğiyle mevsimde kaymalar meydana geliyor. Kar yağışlarından sonra gelen yağmurlar ve gece sıcaklığının düşmesi, yüzeyde bir buzlanma etkisi oluşturuyor. Bunun üzerine gelen kar örtüsü, donmuş kar tabakası üzerinde akıcı bir nitelik kazanıyor ve çığa neden oluyor."

Meteorolojinin bu konuda çağrılarının olduğunu ve vatandaşların idari yaptırımları dikkate alması gerektiğini vurgulayan Matpay, "Bahçesaray yolunda da yapılan akademik çalışmalar var. Çığ patikaları bilimsel olarak bulunmuştur. Buralarda başta tünel olmak üzere diğer tedbirler alınabilir. Bahçesaray'a çok yakın Hizan ilçesinde de benzer eğim var ama buranın bitki formasyonu oldukça zengin, haliyle kar kütlesinin aşağı doğru gelmesini engelliyor. Bahçesaray yolunda özel mühendislik çalışmalarıyla tüneller inşa edilebilir, bitki formasyonu zenginleştirilebilir." değerlendirmesinde bulundu.