Rusya, Batının yaptırımlarına direniyor

BRÜKSEL (AA) - Avrupa Birliği (AB), Rusya'ya yönelik ekonomik yaptırımları tekrar uzatırken, bu kısıtlamaların Rusya üzerindeki etkileri sınırlı kalmaya devam ediyor.

Rusya'nın 2014 yılında Kırım'ı ilhak etmesi ve ortaya çıkan krizin ardından AB, Rusya'ya karşı önce şahısların mal varlığını dondurma ve seyahat yasağı içeren, daha sonra ise kurum ve sektörleri hedef alan yaptırımları hayata geçirdi. Bu çerçevede, özel firmalar, şahıslar, bankacılık, enerji sektörü ve savunma sanayisi, yaptırımlarla karşı karşıya kaldı.

Yaptırımlarla, bankacılık, enerji ve savunma sektörlerinde bazı Rus resmi kuruluşlarının AB'deki finans piyasa ve hizmetlerine erişimi sınırlandırılırken, petrol arama ve üretim alanlarında da bazı yüksek teknoloji ürünlerin Rusya'ya ihraç edilmesine ambargo kondu. Ayrıca, Rusya'ya bazı askeri ekipmanların satışı engellendi.

ABD ve Kanada ile iş birliği halinde hareket eden AB, bu yaptırımlarla, Rusya'nın Ukrayna'ya karşı saldırgan tutumuna son vermesi için Batı ülkeleri arasında blok oluşturmayı ve Rusya'yı müzakere etmeye zorlamayı amaçladı.

Yaptırımlar nedeniyle Rusya, özellikle finans alanında Çin fonları aracılığıyla açığının bir miktarını kapatmayı başardı. Rusya, Ağustos 2014'te Batılı ülkelerden gıda ürünlerinin ithaline yasak getirerek misillemede bulundu. Rusya bu ürünleri özellikle Ortadoğu ve Asya ülkelerinden tedarik etmeye başlayarak önemli bir adım attı. Böylelikle Batı'nın uyguladığı yaptırımlar, Rusya'nın Ukrayna politikasını değiştirmekten çok uzak kaldı.

Rusya bir yandan yaptırımlarla boğuşurken, ekonomisindeki krizi tetikleyen ana unsur küresel petrol fiyatlarındaki düşüş oldu.

İhracatının yarıya yakını petrol ve doğalgaza dayalı olan Rus ekonomisi, son iki yılda yaklaşık yüzde 50'den fazla değer kaybeden petrol fiyatları nedeniyle büyük sarsıntı yaşadı.

Yaptırım endişesi ve ekonomideki olumsuz koşullar nedeniyle, Rusya'da, 2014 yılında 150 milyar dolar, geçtiğimiz yıl 57 milyar dolar ve 2016'da 20 milyar dolar seviyelerinde sermaye çıkışı gerçekleşti. Bu nedenlerle Rus rublesi son iki yılda yaklaşık yarı yarıya değer kaybederken, ülkede enflasyon yüzde 12,9'a çıktı.

Rus ekonomisi 2015 yılında yüzde 3,7 küçülürken, bu oranın 2016'da yaklaşık yüzde 0,6 oranında aşağı yönlü devam etmesi bekleniyor.

Rusya'nın ABD'deki başkanlık seçimlerine müdahale ettiğini iddia eden ve "misliyle karşılık verileceğini" belirten ABD yönetimi, Rusya'ya karşı aldığı yaptırım kararlarını açıkladı ve bu kapsamda başkent Washington ve San Francisco'da görevli 35 Rus diplomatın 72 saat içinde ülkeyi terk etmesi istendi.

Rusya, 18 Mart 2014'de Kırım Özerk Cumhuriyetini ve Sivastopol şehrini yasa dışı biçimde ilhak etmişti. Kırım'ın Rusya tarafından ilhak edilmesi ve Ukrayna'nın doğusunda çıkan olaylardan sonra Avrupa Birliği, ABD ve diğer ülkeler Rusya'ya ekonomik yaptırım uygulamaya başlamıştı.

Özellikle Rusya'nın finans ve enerji sektörlerini hedef alan yaptırımlar kapsamında, Rus şirketlerin Batılı finans piyasalarına girişi engellenmiş, ülkenin en önemli ihracat kaynağı petrolde yeni sahaların keşfi için ihtiyaç duyduğu ileri teknolojik ekipmanlara da erişimi yasaklanmıştı.