Tzob Genel Başkanı Bayraktar:

ANKARA (AA) - Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, bu yıl Kurban Bayramı döneminde hayvan fiyatlarının büyükbaşta 4-19 bin lira, küçükbaşta ise 600 lira ile 2 bin lira arasında değişeceğinin tahmin edildiğini belirterek, "Bu yıl, kurbanlıklar için halkımızın ödeyeceği tutarın toplamda 10 milyar 193 milyon lirayı bulacağını hesaplıyoruz" dedi.

Bayraktar, kurbanlık fiyatları, kurbanlık hayvan varlığı ve üreticilerin beklentilerine ilişkin basın toplantısı düzenledi.

Bu yıl Kurban Bayramı döneminde hayvan fiyatlarının, illere ve canlı ağırlığa göre farklılık göstermekle birlikte büyükbaşta 4-19 bin lira, küçükbaşta ise 600 lira ile 2 bin lira arasında değişeceğinin tahmin edildiğine işaret eden Bayraktar, ülke ortalamasına bakıldığında, büyükbaşların canlı kilogram fiyatının 18,93 lira, küçükbaşların canlı kilogram fiyatlarının ise 18,99 lira olduğunun görüldüğünü bildirdi.

Canlı kilogram olarak büyükbaş satışlarının İstanbul’un Avrupa yakasında 19-21 lira, Anadolu yakasında 19-23 lira, Ankara’da 18-20 lira, İzmir’de 16-20 lira arasında değiştiğini ifade eden Bayraktar, küçükbaş hayvan fiyatlarının ise canlı kilogram olarak, İstanbul’un Avrupa yakasında 20-23 lira, Anadolu yakasında 20-24 lira, Ankara’da 17-20 lira, İzmir’de 20 lira düzeyinde seyrettiğini söyledi.

Bayraktar, bu yıl yaklaşık 950 bini büyükbaş, 3 milyonu küçükbaş olmak üzere 3 milyon 950 bin hayvan kesileceğini tahmin ettiklerinin altını çizerek, "Bu tahminle, 2017 yılında, kurbanlıklar için halkımızın ödeyeceği tutarın toplamda 10 milyar 193 milyon lirayı bulacağını hesaplıyoruz" dedi.

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının kurbanlık vasfı taşıyan 1 milyon 150 bini büyükbaş, 4 milyonu küçükbaş olmak üzere 5 milyon 150 bin hayvan olduğuna dair açıklamalarına dikkati çeken Bayraktar, "Bu demektir ki Kurban Bayramı’nda kesileceğini tahmin ettiğimiz büyükbaş hayvan sayısından daha fazla kesilebilecek nitelikte kurbanlık hayvan mevcudumuz vardır. Bu durum vatandaşlarımızın kurbanlık hayvan bulmada sıkıntı yaşamayacaklarını göstermektedir. Ziraat Odalarımızla yaptığımız görüşmeler de bu görüşü destekler niteliktedir." ifadesini kullandı.

Bayraktar, üreticilerin elinde yeterli kurbanlık hayvan bulunduğunu vurgulayarak, şöyle konuştu:

"Üreticilerimiz, bu yıl bayram tatilinin çok uzun olması nedeniyle, birçok kişinin tatili tercih edip, kesim yapmayacakları, bunun da satışları olumsuz etkileyeceğini düşünmekte bu konuda endişe yaşamaktadırlar. İnşallah bu endişe yersiz çıkar, üreticilerimiz emeklerinin karşılığını alır ve hayvanlarını uygun fiyata satarlar. Üreticinin elinde satılamayan hayvan kalırsa, Et ve Süt Kurumunun (ESK) bu hayvanları bayram sonrasında uygun bir fiyata alması üreticimiz açısından çok önemlidir. Bunun için yetkililerden beklentimiz, elinde kurbanlık kalan üreticilerimize yönelik belirleyecekleri alım fiyatlarını, maliyetlerin yanı sıra yapılan ek masrafları da dikkate alarak bayrama özel belirlemeleridir."

- "Deri kayıplarının değeri 23 milyon lirayı buluyor"

Yem fiyatlarının ocak-temmuz döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 11,2 - 22,5 artış gösterdiğini belirten Bayraktar, kurbanlık için besiye alınan büyükbaşların ortalama 6 aylık yem masrafının hayvan başına bin 728 lira olduğunu ifade etti.

Öte yandan, standartlara uygun kesilmiş ve tuzlanmış yaş koyun derisinin yaklaşık 10 liraya satıldığını, ortalama 3 milyon küçükbaş hayvanın kesileceği hesap edildiğinde küçükbaşların derilerinin ekonomik değerinin yaklaşık 30 milyon lirayı bulacağını anlatan Bayraktar, şöyle devam etti:

"400 kilogramlık bir sığırdan ortalama 30 kilogram deri çıkmaktadır. Standartlara uygun elde edilmiş, tuzlanmış sığır derisinin kilogramının 3 lira olduğu göz önüne alındığında kesilecek 950 bin büyükbaş hayvandan elde edilecek derinin değeri 85 milyon 500 bin liraya ulaşacaktır. Küçükbaşı da dahil ettiğimizde toplam olarak kurbanlıklardan standartlara uyulursa yaklaşık 115 milyon 500 bin liralık deri elde edilecektir. Fakat kurbanlıklar çoğu yerde ehil olmayan kişiler tarafından kesildiği için deride ciddi olarak ekonomik kayıp oluşmaktadır. Bu kaybın yüzde 20'ler civarında olduğu ve toplam kaybın 23 milyon 100 bin lirayı bulduğu tahmin edilmektedir. Kayıplar nedeniyle, Kurban Bayramında ekonomiye kazandırılan derinin değeri 92 milyon 400 bin lira civarında kalmaktadır."

- "Üreticilerimize 9 bin liraya kiralanan yerler var"

Bayraktar, kurban satıcılarının kaldıkları 15 gün süre içinde, Ankara’da 2 bin 250 lira ile 5 bin lira arasında, İstanbul’da 6 bin 500 lira ile 9 bin lira arasında, İzmir’de 4 bin lira civarında çadır kirası ödediklerine dikkati çekti.

Satış yerleriyle ilgili belediye başkanlarına çağrıda bulunan Bayraktar, "Üreticilerimize 9 bin liraya kiralanan yerler var. Bu durum ciddi mağduriyetlere neden oluyor. Belediyelerden ricamız, lütfen buraları uygun fiyattan üreticilerimize kullandırın." dedi.

Üreticilerin, Türkiye'nin dört bir yanından hayvanları şehirlerdeki kurban satış yerlerine nakletmek için nakliye parası ödediğini anımsatan Bayraktar, "Bir kurbanlık satıcımız geçen yıl 3 bin 350 lira ödediği nakliye aracına, bu yıl 4 bin 750 lira ödemek zorunda kalmıştır. Bu durum, nakliyeye üreticimizin yüzde 42 daha fazla ödediğini göstermektedir. Ayrıca üreticilerimiz, sattıkları hayvanları, alıcıların kesim yapacakları yerlere taşımakta, bunun için de para harcamaktadır." değerlendirmesinde bulundu.

- "Kasaplara ödenecek bedel 194 milyon lirayı bulacak"

Bayraktar, kurban bayramlarının son yıllarda kasaplar için de önemli bir gelir kapısı olduğuna işaret ederek, şunları kaydetti:

"Kasaplar, hayvanları kesme, yüzme, parçalama gibi işler için küçükbaşta 50 lira, büyükbaşta ise 250 lira civarında para almaktadır. Büyükbaş hayvanların yarısının kasaplar tarafından ücret mukabilinde kesileceği tahminiyle, 475 bin büyükbaş hayvan için kasaplara ödenecek tutar 118 milyon 750 bin lirayı bulacaktır. Aynı şekilde küçükbaş hayvanların yarısının kasaplar tarafından kesileceği hesabıyla 1 milyon 500 bin baş küçükbaş hayvan için kasaplara ödenecek tutar 75 milyon liraya ulaşacaktır. Buna göre, kasaplara ödenecek bedel toplamda 193 milyon 750 bin lirayı bulacaktır. Bunların yanı sıra kelle, paça, işkembe, bağırsak gibi sakatatlar kurban kesenler tarafından çoğunlukla alınmamakta, kasaplara veya toplayıcılara bırakılmaktadır. Bu da ciddi bir ekonomik değer oluşturmaktadır."