Uluslararası Arabuluculuk Sempozyumu

İSTANBUL (AA) - Adalet Bakan Yardımcısı Bilal Uçar, arabulucu sistemiyle iş uyuşmazlıklarında anlaşma sağlama oranının yüzde 95 olduğunu belirterek, "2013 Aralık'tan 16 Nisan'a kadar arabulucular tarafından çözülen uyuşmazlık sayısı 2 bin 904 olup, bunun yüzde 71'ini iş uyuşmazlıkları oluşturmaktadır." dedi.

Uçar, Uluslararası Arabuluculuk Sempozyumu'nda yaptığı konuşmada, daha iyi bir adalet sisteminin kurulması için çalıştıklarını söyledi.

Adaletin en doğru ve hızlı şekilde sağlanması gerektiğini anlatan Uçar, adaletin düzgün şekilde işlemesi için tüm kurumların üzerine düşeni yapması gerektiğini vurguladı.

Bilal Uçar, Türkiye'de en önemli sorunlardan birinin, uzun yargılama süreçleri olduğunu aktararak, "Vatandaşlarımızı makul sürede yargılama imkanına kavuşturamazsak, adil yargılama hakkını ihlal etmiş oluruz. Milletin en çok şikayet ettiği konu, yargılamanın uzunluğu ve makul sürede yargılanmalarının sağlanmamasıdır. Bakanlık olarak uzun yargılama sürecini kısaltmak için önemli adımlar attık ve atmaya devam edeceğiz." diye konuştu.

Bununla ilgili yaptıkları çalışmalarının son aşamaya geldiğini kaydeden Uçar, şu bilgileri verdi:

"Bazılarını yakın bir zamanda Meclis'e sunup, 3 paket halinde kamuoyuyla paylaşacağız. Bu kapsamda, ceza muhakemesi, hukuk muhakemesi ve idari yargılama usul kanunlarında yapacağımız değişikliklerle, yargıdaki iş yükünü hafifletecek ve yargılamayı hızlandıracak adımlar atacağız. Ceza muhakemesindeki değişikliklerle ön ödemenin kapsamını genişleteceğiz. Bazı konularda ön ödeme konusunda daha mahkemeye taşınmadan sorunları çözmeyi hedefliyoruz. İkinci olarak ceza muhakemesinde yer alan uzlaşma müessesini uzlaştırma müessesesi olarak değiştiriyoruz ve uzlaştırma kapsamına giren suçları da artırıyoruz. Son olarak ceza muhakemesinde basit yargılama usulü dediğimiz usulü de hukuk içine taşımaya karar verdik. Çek kanunu ve iflas icra kanununda önemli değişiklikler Meclis'in gündemine gelecek. Özellikle son günlerde artan iflas erteleme talepleri ve çeklerden kaynaklı şikayetlerle ilgili Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile yaptığımız çalışmada son aşama gelmiş durumdayız."

Uçar, arabuluculuk sistemiyle uzlaşmazlıkların kısa sürede çözüleceğini dile getirerek, anlaşmazlık yaşayanlar arasında husumet oluşmasının da önüne geçileceğini kaydetti.

Türkiye'de 14 milyon 418 bin 67 aktif sigortalı işçi ve bir milyon 710 bin 243 iş yeri bulunduğunu açıklayan Uçar, şu bilgileri verdi:

"2015'te ilk derece mahkemelerimizde işçi ve işverenlerimiz arasında yaklaşık 600 bin dava görüldü. Bu rakam, tüm ilk derece hukuk mahkemelerinde görülmüş olan dosya sayısının yüzde 18'ine denk geliyor. Bu Yargıtay'a da yansıyor. Geçen yıl Yargıtay'ın tüm hukuk dairelerine gelen 751 bin 543 dosyanın yüzde 31'i sadece iş ve sosyal güvenlik hukukundan kaynaklanan davalardan oluşuyordu. 293 tane iş mahkemesi olup, bunlarda 356 hakim görev yapıyor. Asliye hukuk mahkemelerinin 767'si de iş mahkemesi sıfatıyla işçi ve işveren arasındaki davalara bakıyor. Sulh hukuk mahkemelerindeki davaların ortalama görülme süresi 90, asliye hukuk mahkemelerinde 282 gün. Tüm hukuk davalarında ortalama süre 218 gündür. İş davalarının Yargıtay'da ortalama görülme süresi ise bir ila 1,5 yıl olarak gerçekleşiyor. İşçi ve işverenlerin açtığı davalarda karar verilmesi ve bunun kesinleşmesi için ortalama 2,5 yıl gibi bir sürenin geçmesi gerekiyor. Bu süreler makul yargılamanın ihlali tehlikesini ortaya çıkarıyor."

Bilal Uçar, iş hukuku uyuşmazlıklarının alternatif yöntemlerle çözülmeye çok uygun olduğunu belirtti.

Arabuluculukla mahkemelerde önemli oranda iş yükü hafiflemesi yaşanacağını dile getiren Uçar, "2013 Aralık'tan 16 Nisan'a kadar arabulucular tarafından çözülen uyuşmazlık sayısı 2 bin 904 olup, bunun yüzde 71'ini iş uyuşmazlıkları oluşturmaktadır. Ayrıca gelen iş uyuşmazlıklarında anlaşma sağlama oranı yüzde 95 gibi yüksek bir seviyede gerçekleşti. Bu sistemle, işçi alacağı ve işe iade davası olarak yaklaşık 355 bin dosyanın arabulucuya gitmesi söz konusu olacak. Böylece, 87 mahkeme tarafından görülen davaların arabulucu vasıtasıyla görülmesi hedefleniyor." şeklinde konuştu.

Adalet Bakan Yardımcısı Uçar, İş Mahkemeleri Kanunu Taslağı'nın 23 Mart itibarıyla ilgili kurum ve kuruluşların görüşüne açıldığını belirterek, "Taslakla 5521 Sayılı İş Mahkemeleri Kanunu yürürlükten kaldırılıyor. Yeni iş mahkemeleri kanunuyla iş mahkemelerinin kuruluş, görev ve yargılama usulleriyle zorunlu arabuluculuğa ilişkin hükümler düzenlenmektedir. Taslağın en önemli yeniliği, bir kısım iş uyuşmazlıkları yönünden mahkemede dava açmadan önce arabuluculuğa başvurma zorunluluğu getirmesidir. Bu kapsamda kanuna bireysel ve toplu iş sözleşmelerine dayanan işçi alacağı ile işe iade talebiyle açılacak davalarda, dava açılmadan önce arabulucuya başvurmak zorunlu olacaktır." ifadelerini kullandı.