2016 Bütçe Görüşmeleri Plan ve Bütçe Komisyonunda

TBMM (AA) - Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, son dönemde enerji fiyatlarının düşmesinin doğalgaz fiyatlarına da yansıdığını belirterek, "Türkiye 2009'da (bin metreküp) doğalgazı 500 küsur ortalamayla alırken, bu miktar 200-300 seviyesine kadar indi. Önceki dönemlerde oluşan zararları BOTAŞ sübvanse etmişti. İran tahkimiyle beraber son gelişmeleri bu yıl içerisinde doğalgaza indirim olarak yansıtmak için gereği yapılacak" dedi.

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı bütçe görüşmelerinde komisyon üyeleri ve milletvekillerinin sorularını yanıtlayan Bakan Albayrak, sektörün gelecek 10 yılına ilişkin değerlendirmelerde de bulundu.

Bölgedeki gerginliklerle alakalı olarak enerji sektörünün ciddi bir atmosferle karşı karşıya kaldığını belirten Albayrak, sadece Türkiye gibi enerjide dışa bağımlı ülkelerin değil, üretim yapan ve çeşitli sektörlere yatırım yapan ülkelerin de enerji portföylerinin dengeli bir şekilde beslenmesi gerektiğini vurguladı.

Albayrak, Türkiye'nin ekonomik anlamda büyüdüğünü ve Bakanlığın da özel sektörün yatırımlarının önünü açtığını, desteklerde bulunduğunu ve 2002'den sonra tekrar liberalleşen piyasanın kendi doğal şartlarıyla oluşmaya başladığını anlattı.

Büyüme sürecinde birçok sorunla karşılaşıldığını ve bu sorunların devam ettiğini anımsatan Bakan Berat Albayrak, Türkiye'nin ekonomik büyümesini gerçekleştirirken rekabetçi ve güvenilir bir piyasa oluşturulmasının zorunlu olduğunu kaydetti.

Albayrak, Türkiye'nin enerji portföyünün çeşitlendirilmesi açısından nükleer ve yerli enerji olan kömürün önemini vurgulayarak, konuşmasını şöyle sürdürdü:

"Akkuyu Nükleer Güç Santralinden üretilecek elektrik Türkiye'nin yıllık 8,5 milyar metreküplük doğalgaz ithalatını ikame edecek. Biz burada bir cent para koymuyoruz. Dünyada 441 tane nükleer enerji santrali var. Fransa'nın elektrik üretiminin yaklaşık yüzde 70'i nükleerden sağlanıyor. Japonya'yı eleştiriyoruz ama Japonya, Fukushima'dan sonra durdurduğu santralleri tekrar üretime geçirdi. Bütün dünya yenilenebilire geçiyor, tamam biz de yapalım ama amacımız hem bağımlılık dengesini oluşturmak hem de maliyet unsurunu da dikkatle oluşturmak. Enerjiye her anlamda bağımlıyız."

Kömür madenciliği ve kömürden elektrik üretimine sağlanacak destek konusunda bir çalışma içerisinde olduklarını ifade eden Albayrak, bu hafta içerisinde sektörün paydaşlarıyla yapılacak görüşmelerin ardından, bir taslağı Meclis'e göndermeyi planladıklarını açıkladı.

- "Şebekeler yaşlı, alt yapıya 18 milyar liralık yatırım yapılacak"

Türkiye'nin kayıp-kaçak oranlarının son 13 senede yüzde 25'ler seviyesinden 15'lere kadar indiğini hatırlatan Albayrak, doğudaki dağıtım bölgeleri hariç Türkiye'nin diğer dağıtım bölgelerinde Avrupa ortalamasına yaklaşıldığını vurguladı.

Albayrak, kayıp kaçakla ilgili problemlerin geçmişten beri var olduğunu aktararak, şunları söyledi:

"Yaşlı bir şebeke altyapısının oluşturabileceği sıkıntılarla karşılaşmamak mümkün değil. O günün kurulu gücüyle bugün 73 bin küsur megavat seviyesine çıkmış bir kapasiteyi bu altyapının taşımaması normaldir. TEİAŞ da dahil olmak üzere 5 yıl içinde elektrik altyapısına 18 milyar liralık bütçe ayrıldı. Bu yatırımların yapılması ile ilgili üçlü denetim mekanizması oluşturulacak. Şebekelerdeki iyileştirmelerin yüzde 80'lere çıkarılmasını hedefliyoruz. Daha kaliteli bir teknik altyapı sunulması için denetim ve takiple bu sürecin daha iyi gelişmesi için takipçi olacağız."

- "Bin metreküp gaza ödenen para 200-300 dolara kadar indi"

Doğalgaz fiyatlarıyla ilgili soru üzerine Albayrak, son dönemde enerji fiyatlarındaki trendlerle doğalgaz fiyatlarının da düştüğünü, fakat petrole endeksli doğalgaz fiyatının geriden konsolide olarak geldiğini anlattı.

Albayrak, "Türkiye 2009'da (bin metreküp) doğalgazı 500 küsur ortalamayla alırken, bu miktar 200-300 seviyesine kadar indi. Önceki dönemlerde oluşan zararları BOTAŞ sübvanse etmişti. Son düşen trendlerle piyasada iyileşme var. İran tahkimiyle beraber son gelişmeleri bu yıl içerisinde doğalgaza indirim olarak yansıtmak için gereği yapılacak" dedi.

Türkiye ve İran'ın tahkim davasında söz konusu yüzde 13,3 ile 15,8'lik indirim oranları arasında mutabık kalamaması durumunda tahkimin kesin bir oran belirleyeceğini anımsatan Albayrak, "Görüşmelerin bir limiti var, birkaç ay içerisinde bu netleşir. Bundan sonrasında tahkim karar verir, karar verdikten sonra uygulama süreci başlar" değerlendirmesinde bulundu.

Rusya ile yaşanan krizin enerji sektörüne etkisinin ne olduğu yönündeki soruya ise Albayrak, bu krizin enerji sektöründe herhangi bir sorun yaratmadığı yanıtını verdi.

Albayrak, Doğu Akdeniz gazıyla ilgili Türkiye'nin bir adım atmayacağı yönündeki soruya, bakan olmadan önce de bakan olduktan sonra da İsrail’le herhangi bir görüşmeye katılmadığını bildirdi.

- "Türkiye'yi terör örgütüyle ilişkilendirmek utanç vesilesi"

Albayrak, komisyon üyelerinden birinin "Türkiye'nin DAEŞ petrolü aldığı yönünde iddialar ve hatta görüntüler olduğu söyleniyor, bunlar ortaya çıkarsa ne yapacaksınız" sorusuna karşılık, yetkili makamların bu konuya daha önce açıklık getirdiğini ve ABD'nin de bunların safsata olduğu yönünde açıklama yaptığını hatırlattı.

"Türkiye Cumhuriyeti'nin bir vatandaşı olarak böyle bir iddiayı üçüncü bir şahsın dillendirmesi, ülkemizin terör örgütü ile ilişkilendirilmesi bir utanç vesilesidir" diyen Albayrak, Türkiye'nin bu şekilde bir ilişkiye hiçbir şekilde girmediğini vurguladı.

Barajların hepsinin satılıp satılmayacağı yönündeki soru üzerine Bakan Albayrak, Türkiye'nin ciddi sayıda santralini özelleştirdiğini, fakat tüm barajların özelleştirilmesi yönünde bir strateji bulunmadığını açıkladı.

Türkiye Taşkömürü Kurumuna ne zaman işçi alımı yapılacağına ilişkin bir soruya da Albayrak, bu işçi alımlarının en kısa sürede yapılacağını belirtti.

Komisyonda görüşmelerin ardından, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, EPDK, Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü, TAEK, MTA Genel Müdürlüğü, Türkiye Petrollerinin 2016 yılı bütçeleri kabul edildi.