''Abd'nin Uzattığı Zeytin Dalının Arkasında Kılıç Duruyor''

''Abd'nin Uzattığı Zeytin Dalının Arkasında Kılıç Duruyor''
Galatasaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Dedeoğlu:- ''(ABD Dışişleri Bakanı Tillerson'ın açıklamaları) ABD'nin kurduğu oyunun bozulma ihtimaline karşı yapılmış bir açıklama. Açıklama pozitif bir içeriğe sahip h

İSTANBUL (AA) - GÜLSÜM İNCEKAYA - Galatasaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Beril Dedeoğlu, ABD Dışişleri Bakanı Rex Tillerson'ın "Suriye'nin kuzeyinde sınır koruma birlikleri kurulması konusunda Türkiye'ye bir açıklama borcumuz var." sözlerine ilişkin, "ABD'nin kurduğu oyunun bozulma ihtimaline karşı yapılmış bir açıklama. Açıklama pozitif bir içeriğe sahip hatta bir tür yarım zeytin dalı uzatma da diyebiliriz. Ama o yarım zeytin dalının arkasında hala kılıç duruyor.'' değerlendirmesini yaptı.

Prof. Dr. Dedeoğlu, Tillerson'ın açıklamalarını AA muhabirine yorumladı. Açıklamanın, Türkiye, Suriye, Rusya ve diğer koalisyon müttefiklerini son derece yakından ilgilendirdiğinin altını çizen Dedeoğlu, Tillerson'ın açıklamasında yer alan ''Sınır ordusu kurmuyoruz, Türkiye'nin güvenliğini tehdit edecek unsurlara destek vermiyoruz.'' ifadelerinin iyi okunması gerektiğini vurguladı.

ABD'nin bölgede sadece DEAŞ ile mücadele ettiğine dair açıklamalarının çok masum olmadığını ifade eden Dedeoğlu, ''ABD'nin desteklediği kişiler Türkiye'de birçok eylemi düzenlemekten sorumlu. Türkiye bunu sürekli ABD'ye anlatıyor. Dolayısıyla ABD'nin bu açıklaması inandırıcı bir içeriğe sahip değil. Yani fiili durum açısından inandırıcılığı söz konusu değil. Peki, ABD niye bu açıklamayı yaptı? Koalisyon güçlerinin bölgedeki albayı kalkıp böyle bir güç oluşturulacağını söylerken Dışişleri Bakanı'nın bunu söylemiş olmasının nedeni Afrin'e girme meselesinden kaynaklanıyor.'' diye konuştu.

Dedeoğlu, Afrin hareketinin gerçekleşmesinden rahatsız olan ABD'nin Türkiye ile pazarlık yapmak için bu açıklamayı yapmış olabileceği görüşünü dile getirdi.

Türkiye'nin, Suriye'de dengelerin değişmesi yönünde attığı adımlardan ABD'nin hoşlanmadığını ifade eden Dedeoğlu, ''Türkiye, sınırına asker yığmış durumda. Yani Afrin'e müdahalede bulunacak. Bu açıklama Türkiye'yi korumak için yapılmadı. ABD'nin stratejisinin bozulması ile ilgili, ABD'nin kurduğu oyunun bozulma ihtimaline karşı yapılmış bir açıklama. Ayrıca 'bunu görüşelim' anlamına da geliyor. Dolayısıyla görüşmeler açısından pozitif bir içeriğe sahip olabilir. Bir tür yarım zeytin dalı uzatmak denebilir ama o yarım zeytin dalının arkasında hala kılıç duruyor." değerlendirmesini yaptı.

Prof. Dr. Dedeoğlu, ABD'nin, bölgedeki orta ve uzun vadeli beklentilerini Türkiye ile paylaşmadığı sürece bu gerilimin devam edeceğini anlattı.

Tillerson'ın açıklamasının Türkiye'de büyük bir güven ortamı yaratmadığını savunan Dedeoğlu şöyle konuştu:

''ABD oradaki silahlı Kürt gruplarını desteklemeye devam edeceğini zaten alenen söylüyor. Buradaki bütün mesele bu desteğin sonucunda elde edilen bu birliğin ne amaçla bundan sonra faaliyet göstereceği ile ilgili. DEAŞ bahanesi bu anlamda çok açıklayıcı değil. Burada bir tampon bölge mi oluşturacak? Bunlar bu tampon bölgenin askeri gücü mü olacak? ABD tüm bunları Türkiye ile açıkça konuşmak zorunda. Tillerson'ın açıklaması kamusal anlamda olmasa bile taraflar arasında yeniden konuşulması imkanını tanıyor. Bu açıdan açıklamayı olumlu karşılayabiliriz.''

ABD'nin bölgede genel bir strateji değişikliğine gitmeyeceğine dikkati çeken Dedeoğlu, ''Eğer ABD Suriye'de var olan stratejisini değiştirmeyecekse peki Türkiye ile ilişkilerini nasıl düzenlemeyi düşünüyor? şeklinde bir sorunun da sorulması gerekiyor. Sanırım ABD'nin cevap veremediği nokta bu ve Türkiye tarafından sınıra yığılan askeri birlikler ABD'yi buna zorluyor. Yani 'orta ve uzun vadeli beklentinizi bizimle paylaşın'a zorluyor. Yoksa, bedeli ne olursa olsun biz bu oyunu bozacağız.'' şeklinde konuştu.

Prof. Dr. Dedeoğlu, Türkiye'nin ABD'ye rağmen Afrin operasyonunu gerçekleştirebileceğini, ancak Rusya olmadan bunu yapmasının mümkün olmadığı görüşünü aktardı.

Rusya'nın Türkiye-ABD arasında yaşanan gerilime müdahale edebileceğini belirten Dedeoğlu, şunları kaydetti:

''Burada sadece ABD'nin tutumu değil, oradaki oyunu bozma noktasında Türkiye muhtemelen Rusya ile de görüşecektir. Bu müdahale ABD'ye rağmen yapılır ama Rusya'ya rağmen yapılamaz. Türkiye-ABD arasındaki gerilimde Rusya şu anda biraz geri de duruyor. Türkiye ile ABD'nin kapışmasına son derece keyif alarak bakıyor. Rusya kendisine alan açılacağını düşünürse ABD ile Afrin meselesini görüşebilir. Çünkü sınırda askerin eli tetikte bekliyor ve geri adım atılmaz. Burada çabalar artarsa Türkiye kararlılığını gösterir. Yani burada tek değişken Rusyadır. Rusya'nın ne diyeceği hem ABD hem de Türkiye için önemli. Dolayısıyla ABD'ye, 'Türkiye ile anlaşın yoksa bu daha da büyük bir kaosa dönüşecek' şeklinde Rusya'nın ABD'yi ikna edeceği kanaatindeyim.''

- "Tamamen sakinleştirmeye yönelik bir açıklama"

İstanbul Kültür Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Köni ise, Türkiye Afrin harekatı için sınıra asker yığmasının ABD'nin geri adım atmasına neden olduğunu belirterek, ''Türkiye'nin kararlı duruşu ve sınıra asker yığması ABD'yi geri adım atmaya itti. Bu açıklama tamamen sakinleştirmeye yönelik bir açıklama. Sakinleştirici diyorum çünkü ABD'nin açıklamasında bir netlik yok. Türkiye'nin Afrin hareketi devam edecektir.'' dedi.

Prof. Dr. Köni, ABD'nin, oluşturulacak gücün DEAŞ ile mücadele kapsamında kurulacağı söyleminin diplomatik ve ikna edici bir açıklama olmadığını söyledi.

ABD'nin Suriye'deki varlığının yasal dayanağı olmadığını ifade eden Köni, ''ABD, 'Biz bu gücü DEAŞ için oluşturuyoruz.' Şimdi bu açıklamanın nasıl bir dayanağı var, gerçekten DEAŞ tekrar yukarı saldırabilir mi? Bu mümkün mü değil mi bilmiyorum. Burada bir açıklık var. Yine aynı şekilde şu açıklamayı yapıyor; 'Kendi diplomatlarımızla ve Birleşmiş Milletlerle Suriye'deki durumu düzeltmeye çalışıyoruz.' Oysa, BM Güvenlik Konseyi'nin ABD'nin orada olmasını gerektiren bir kararı yok. ABD Suriye'de yasal olarak bulunmuyor.'' diye konuştu.

Köni, Türkiye'nin kendi sınırlarını koruma gerekçesi ile Suriye'de bulunduğunu ve bunun da yasal olduğunu vurguladı.

Türkiye'nin diplomatik açıklamalara güvenmediğini ifade eden Prof. Dr. Köni, ''Diplomatik açıklamalar bir ikna tarzıdır. Ama orduyu sınıra yığdığınız zaman diploması üstü bir şeye dönüşür. Türkiye bu diplomatik açıklamalara güvenmeden kararlılığını gösterdi ve sınıra asker yığdı. Türkiye'nin bu kararlılığı üzerine ABD geri adım attı. Sakinleştirici, yatıştırıcı nitelikteki açıklamaları ise oldukça muğlak. O nedenle Türkiye sınıra bu kadar asker yığdıktan sonra 'ABD'nin açıklaması aklımıza yattı' deyip geri çekilmesi mümkün değil. Her koşulda Afrin harekatı gerçekleşecektir. Tillerson'ın açıklamalarını, ABD'nin geri adım atmasını ABD ile Türkiye arasında görüşmelerin yapılacağına dair bir başlangıç olarak da okuyabiliriz.'' ifadelerini kullandı.

Köni, bu gelişmelerin Afrin ile ilgili olmadığını, kuzey doğu Irak ile bağlantılı gelişmeler olabileceğini aktardı.

Rusya'nın ABD'ye karşı ''Kürt kartını''elinde tutmaya devam edeceğini savunan Koni, şöyle devam etti:

''Çünkü Afrin daha çok Rusya ile ilgili. Bu bölgede Rusya var ve burayı elinde tutuyor. Operasyonda Türk ordusu Afrin'e yığılma yapmış bulunuyor. Ama Türkiye oradan aşağıya doğru indiğinde tabii ABD'nin bulunduğu alana da girmiş olacak. Bunu ayırmak lazım. Türkiye'nin Afrin'e yönelik operasyonu devam ediyorsa ABD'nin bu açıklamasından sonra Rusya'dan da bir açıklama bekliyorum. ABD'nin bu açıklamasından sonra tekrar diplomatik bir görüşme tarzı başlamayacaksa Ruslardan, 'Türkiye'nin Afrin'e hava harekatı için izin verdik. Biz zaten bu terörist yapıyı korumuyoruz' şeklinde bir açıklama yapması gerektiğini düşünüyorum. Çünkü Rusya'da ABD'ye karşı kendi Kürt kartını elinde tutuyor. Kürtlerini koruyor.''

Rusya'nın, ABD'nin orada bulunmasından rahatsız olduğunu ifade eden Köni, "Çünkü sürekli olarak Cenevre konusunu gündeme getiriyor. Halbuki Rusya önümüzdeki günlerde yapılacak toplantılarda muhaliflerle birlikte belli bir çözüme gitmeye çalışıyor. Şimdi hangisinin isteği olacak belli değil." değerlendirmesini yaptı.

- Tillerson'ın açıklamaları

ABD Dışişleri Bakanı Rex Tillerson, "Suriye'nin kuzeyinde sınır koruma birlikleri kurulacağı" haberleriyle ilgili gazetecilere yaptığı açıklamada, "Türkiye'ye bir açıklama borcumuz var. Bu, tamamen yanlış resmedilmiş ve yanlış tanımlanmış bir durum ve bazı kişiler yanlış konuşmuş. Herhangi bir sınır güvenlik gücü kurmuyoruz." ifadelerini kullanmıştı.

Kaynak:Anadolu Ajansı

HABERE YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,çok uzun ve ilgili içerikle alakasız,
Türkçe karakter kullanılmayan yorumlar onaylanmamaktadır.