Abdürreşid İbrahim Bilkent Üniversitesinde Anıldı

ANKARA (AA) - Türk fikir adamı Abdürreşid İbrahim, Ankara Üniversitesi Asya-Pasifik Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezinin düzenlediği panelde anıldı.

Bilkent Üniversitesinde düzenlenen "Kazan-İstanbul-Tokyo üçgeninde bir Tatar-Türk Seyyah: Abdürreşid İbrahim" başlıklı programa Japonya'nın Ankara Büyükelçisi Akio Miyajima da katıldı.

Büyükelçi Miyajima, Japonya'da İslam dininin resmen tanınmasını sağlayan İbrahim için "Japonya ve Türkiye coğrafi olarak uzak olsa da iki devlet tek yürektir. Bu etkinlik sayesinde Japonya'ya ilginin artmasını, yeni İbrahimlerin ortaya çıkmasını içtenlikle dilerim." dedi.

İbrahim'in Türk-Japon ilişkilerinde önemli yeri olduğunu vurgulayan Miyajima, İstiklal Marşı şairi Mehmet Akif Ersoy'un Safahat eserinde Japonlara dair kaleme aldığı dizeleri hatırlatarak, şunları kaydetti:

"Ersoy'un bu şiiri kaleme alırken ilham aldığı vaizin Abdürreşid İbrahim olduğu muhakkaktır. Yüz yıl önce yazılmış ve Japonlara duyulan sevgiyi ifade eden bu şiiri göreve başlamamın hemen ardından okuduğumda, Japonya ile Türkiye arasındaki tarihsel dostluğun ne denli derin olduğunu güçlü bir biçimde hissetmek beni son derece cesaretlendirmiştir."

Panele misafir olarak katılan İbrahim'in torunu Abdürreşit Münir İsker ise "Dedemi ciddi anlamda lise yıllarında tanıdım. Abdürreşid İbrahim'in büyük kızı benim halam. Lise yıllarındayken bizzat ağzından çok farklı tarih kesitlerini dinleme fırsatı buldum." diye konuştu.

İsker, dedesi İbrahim'e dair anıları, yaşayan ağızdan dinleme fırsatı bulduğu için kendisini çok şanslı hissettiğini ifade etti.

Etkinliğin ardından İbrahim ile alakalı resimler ve belgeler sergilendi.

Panelde Prof. Dr. Hakan Kırımlı, Prof. Dr. Ali Merthan Dündar, Prof. Dr. İbrahim Maraş ve Doç. Dr. İsmail Türkoğlu da birer konuşma yaptı.

- Abdürreşid İbrahim

İbrahim, 23 Nisan 1857'de Sibirya'nın Tobolsk vilayetinin Taba kasabasında doğdu. Uzun yıllar eğitim amacıyla seyahatler yapan İbrahim, 1911'de İtalya'nın Trablusgarp'ı işgal etmesi üzerine Afrika'daki cephelerde çalıştı.

İbrahim, Ruslar'ın 1915 yılında işgali üzerine Sarıkamış'a gitti. Yine bu yıllarda İstanbul'da kurulan Rusya Müslüman Türk Kavimlerini Himaye Cemiyeti üyesi olarak çalıştı. Cemiyet üyeleriyle Budapeşte, Viyana, Zürih, Berlin ve Sofya'yı ziyaret eden İbrahim, Rusya'da yaşayan Türk topluluklarının dertlerini ve uğradıkları baskıları dile getirdi.

Avrupa'daki faaliyetlerinden sonra tekrar İstanbul'a dönen İbrahim, 1922-1923 yıllarında Rusya'da, 1930'da Kahire'de, 1930-1931 döneminde Mekke'de bulundu. 1934'te ailesiyle Japonya'ya yerleşen İbrahim, ölümüne kadar İslamiyet'in burada yayılması için çalıştı. İbrahim, 1937'de Tokyo'da bir cami inşa ettirilmesine ön ayak oldu ve bu caminin imamlığını yaptı.

Japonya'da 1939'da İslam dininin resmen tanınmasını sağlayan İbrahim, 17 Ağustos 1944 günü Tokyo'da vefat etti. İbrahim'in vefatı Japon radyosundan ilan edildi ve cenazeye katılmak isteyenlerin gelmesi için dört gün beklendi. İbrahim, büyük bir törenle Tokyo'da defnedildi.