"Ar-Ge Reform Paketi" toplantısı

İSTANBUL (AA) - Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Fikri Işık, kod emanet sistemini getireceklerini belirterek, "Düşünün; bir yazılım KOBİ'si, bir yazılımı var ama şirket battı. Pek çok insanın başına geliyor, programı komple iptal etmek zorunda. Artık, bizden yetki alabilmek için önce TSE'de kod emanet sistemine bütün kodlarını emanet edecek. Şirkete bir şey olsa bile programa bir şey olmayacak" dedi.

Işık, Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) tarafından düzenlenen "Ar-Ge Reform Paketi" konulu toplantıda, dün TBMM Genel Kurulunda 2016 bütçesinin görüşmelerine başladıklarını ve CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nu dinlediğini kaydetti.

Kılıçdaroğlu'nun SSK'nın başında neden bu kadar uzun kaldığını dün bir kez daha anladığını bildiren Işık, "Çok şey söyleyip de hiç bir şey anlatmamak... Türk siyasi tarihinde bazı önemli isimler vardı ama Sayın Kılıçdaroğlu da bunlardan birisi. Rakamları eğip bükerek konuşmak... Sayın Kılıçdaroğlu gittikçe maharet kazanıyor" şeklinde konuştu.

Işık, Kılıçdaroğlu'nun faize ödenen meblağda eski ile yeniyi mukayese ettiğini ancak Türkiye'nin şimdi daha çok ödediğini söylediğini anlatarak, 1980'ler ile 2000'lerde ödenen faizin bugünkü şartlara getirilmeden nasıl mukayese edilebileceğini sordu.

Bütçenin yüzde 86'sının 2002 yılında faize gittiğini hatırlatan Işık, sadece rakamlar üzerinden bir şey yorumlamaya kalkışılırsa insanların kendisine saygısızlık yapıldığını göreceğini dile getirdi.

Işık, Türkiye'nin 2002 yılında 119 milyar lira olan bütçe büyüklüğünün bu yıl 570,5 milyar lira olduğu bilgisini vererek, sözlerine şöyle devam etti:

"Yani bütçe büyüklüğümüz 2002'nin neredeyse 5 katına yükselmiş. Şu rakama da dikkatlerinizi çekmek istiyorum; 2002 bütçemiz, biraz önce de ifade ettim, 119 milyar lira büyüklüğe sahipti. Bu yıl ise sadece eğitime ayırdığımız pay 109,3 milyar lira. Yani bugün Türkiye 2002 bütçesinin tamamını eğitime harcar hale geldi. Bütçe büyüklüğümüz bu şekilde artarken, bu bütçenin daha etkin ve verimli kullanılması açısından da çok büyük bir mesafe kat ettik. 2002 yılında yüzde 11'in üzerinde devraldığımız bütçe açığının GSYİH'ya oranının 2016 yılında yüzde 1,3 seviyesinde gerçekleşmesini öngörüyoruz. 2002 yılında devletin topladığı her 100 liralık verginin 86 lirası faiz ödemelerine gidiyordu. Bugün ise her 100 liranın sadece 13 lirası faiz ödemelerinde kullanılıyor. Bu oran bile yüksek. Bunu da yeterli görmüyoruz, bu oranı daha da aşağı çekmek durumundayız. Ama 2002 yılından bu yana gelinen mesafeyi de görmemezlikten gelemeyiz."

- "Bir iktidarın samimiyeti bütçesinde görülebilir"

Bakan Işık, bir iktidarın samimiyetinin bütçesinde görülebileceğini, eğitim bütçesini 7,5 milyar liradan 110 milyar liraya getiren iktidarların samimi olduğunu söyledi.

Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB) destek bütçesinin 2016'da geçen yıla göre tam 3 kat arttığını vurgulayan Işık, arzularının bu bütçenin en etkin ve verimli bir şekilde kullanılması olduğunu kaydetti.

Işık, girişimcilere verdikleri destekleri anımsatarak, artık "Ben bir şey üretmek istiyorum ama yanımda kimseyi göremiyorum" bahanesinin ortadan kalktığını dile getirdi.

64. Hükümet olarak 2002'den bu yana yaptıkları reformları kalıcılaştırmak, kurumsallaştırmak, güncellemek, geliştirmek ve yeni ihtiyaçlara cevap vermek için büyük bir irade ve kararlılık taşıdıklarına işaret eden Işık, 2016 Eylem Planını kamuoyu ile paylaştıklarını hatırlatarak, konuşmasını şöyle sürdürdü:

"1 ay, 3 ay, 6 ay ve 1 yıl içinde neler yapacağımızı ayrıntılı ve şeffaf şekilde ilan ettik. İki ay içinde, Meclise sevk ettiklerimizle birlikte bu üç aylık reformların yüzde 50'sini, vaatlerimizin ise yüzde 75'ini hayata geçirdik. Bunların içinde kuşkusuz en önemlilerinden birisi Ar-Ge Reform Paketi. Ar-Ge Reform Paketinin içerdiği yasal düzenlemeler, dün Sayın Cumhurbaşkanımızın imzasıyla birlikte hayata geçmiş oldu. Böylece Ar-Ge Reform Paketiyle ilgili gerçekleştirdiğimiz çalıştay neticesinde tespit edilen ve ihtiyaç duyulan yasal düzenlemeleri hayata geçirmiş olduk. Şu anda Bakanlığımızda ikincil mevzuat ile ilgili çalışmaları da tamamlamak üzereyiz. Bu yönetmelik çalışmalarını da en kısa sürede diğer kurumların görüşüne açacak ve yayınlayacağız. Bu yönetmeliklerde hem kanun maddelerimizin uygulama esaslarını belirleyeceğiz, hem de yasal düzenlemeye ihtiyaç duymayan taleplere yer vereceğiz. Yakında Maliye Bakanımız ve Ekonomiden Sorumlu Başbakan yardımcımızla bir toplantı daha yapacağız ve uygulamada karşılaşılan sorunları masaya yatıracağız."

- "2014 yılında yapılan toplam Ar-Ge harcaması 17,6 milyar liraya ulaştı"

Işık, aynı şartlarda üretilen bir Türk gömleğinin ortalama satış fiyatı 26 dolarken, bir İtalyan gömleğinin 98 dolar olduğunu söyledi.

Aradaki farkın Ar-Ge, inovasyon, tasarım ve markadan kaynaklandığına işaret eden Işık, bu nedenle gelecek dönemde en fazla yoğunlaşmaları gereken alanların bunlar olduğunu dile getirdi.

Işık, 2014 yılında yapılan toplam Ar-Ge harcamasının 17,6 milyar liraya ulaştığını, Ar-Ge harcamalarının milli gelire oranının tarihte ilk defa yüzde 1 seviyesini geçtiğini kaydetti.

Bundan sonraki süreçte hızı kesmeden, hatta daha da artırarak yola devam edilmesi gerektiğine işaret eden Işık, "2002'de 36 milyar dolar olan ihracatımızın yüzde 47'si düşük teknolojili ürünlerden oluşuyordu. Geçtiğimiz yıl ise düşük teknolojili ürünlerin ihracatımızdaki payı yüzde 35'e geriledi. Düşük teknolojiden orta-düşük teknolojiye ve orta-düşük teknolojiden orta-yüksek teknolojili ürünlere doğru bir geçiş yaşamamız, ihracat artışımızda önemli bir rol oynadı" şeklinde konuştu.

Işık, yüksek teknolojili ürünlerin ihracattaki payını artıracaklarını, şu an yüzde 4 civarında olan bu oranı yüzde 15'e çıkarmayı hedeflediklerini vurguladı.

Girişimci Bilgi Sistemi verilerine göre 2014'te düşük teknolojili firmaların karlılık oranı yüzde 5,6 iken, yüksek teknolojili firmaların karlılık oranının yüzde 8,1 olduğunu aktaran Işık, ihraç edilen düşük teknolojili ürünlerin kilogram fiyatının 3,6 dolar, yüksek teknoloji ürünlerinkinin ise 34 dolar olduğunu, ancak bu rakamın Japonya'da 78 dolar olduğunun altını çizdi.

Işık, Ar-Ge Reform Paketiyle, Ar-Ge ve yenilik ekosistemini güçlendirme yönünde çok kapsamlı eylemleri hayata geçirdiklerine dikkati çekerek, bu paketlerin detaylarını anımsattı.

- "Türkiye'de teknogirişim yeni koşmaya başladı"

Işık, doktora ve yüksek lisans yapan temel bilimler mezunlarının gelir vergisi indiriminden daha fazla faydalanmasının önünü açan bir düzenlemeyi de hayata geçirdiklerini anımsatarak, artık Türkiye'de bulunmayan nitelikli yabancı uyrukluların Ar-Ge ve Tasarım Merkezlerinde çalışmalarının önünü açtıklarını anlattı.

Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde yer alan veya teknogirişim desteğiyle kurulan şirketlere, doğrudan girişim desteği sağlayan firmalara vergi indirimi kolaylığı getirdiklerinden bahseden Işık, "Türkiye'de teknogirişim yeni koşmaya başladı. İnanıyoruz ki bu noktadaki hızımızı artıracak" dedi.

Işık, teknogirişim sermayesi desteğinin şartlarını iyileştirdiklerini aktararak, şunları kaydetti:

"Türkiye'de, 'Benim çok parlak bir fikrim var ama kimse desteklemiyor' en çok şikayet edilen konuydu. Teknogirişim sermaye desteği ile gençlerimizin teknoloji alanında kurmak istedikleri şirketlere 100 bin liraya kadar destek veriyoruz. Bu sayede şu ana kadar kamu olarak 180 milyon lira para yatırdık, gençlerimize bu kadar destek vermişiz. Bunun karşılığında, 4 bin 447 gencimiz istihdam edilmiş. Hem de bu gençlerin önemli bir kısmı mühendis, önemli bir kısmı üniversite mezunu. Bizim bir kişilik istihdam oluşturmak için petrokimya sektörüne 1 milyar liralık yatırım yapmamız lazım. Tüm sektörlerin ortalaması ise 85 milyar. Burada 45 milyar liralık yatırımla üniversite mezunu, nitelikli istihdam sağlamışız."

Geçen yıl 628 genci destekledikleri bilgisini veren Işık, "Bu düzenlemeyle 100 bin lira olan destek limitini, 500 bin liraya kadar çıkarma yetkisini Bakanlık olarak aldık. İlk etapta 150 bin liraya çıkaracağız ama bunu ihtiyaca göre artırma bakanlığın yetkisinde artık" diye konuştu.

- "Kod emanet sistemini getiriyoruz"

Işık, bilişim sektöründeki firmaların güvenli ve kaliteli yazılım geliştirmeleri için standart belirleme ve yetkilendirme sistemi getirdiklerini dile getirdi.

Türkiye'de yazılım sektörünün arzu ettikleri hızda büyümediğini, çünkü kamu alımlarında yazılım sektörüne güven duyulmadığını vurgulayan Işık, "Firma ölçekleri yeteri kadar büyük olmadığı için, 'Yarın bir problem olursa ben karşımda kimi bulacağım?' endişesiyle büyük kurumsal firmalar tercih ediliyor. O zaman da küçüklerin büyümesi zorlaşıyor. Bu nedenle de burada bir akreditasyon sistemi getiriyoruz ve bakanlıktan yetki belgesi vereceğiz. İnanıyorum ki yazılım sektörü Türkiye'de bu kanunla birlikte çok daha hızlı büyüyecek. Bu sayede Türkiye'de sadece kamuya yazılım verilmeyecek, özel sektör de Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından yetkili firmalarla çok daha kolay çalışacak" ifadelerini kullandı.

Bununla ilgili bazı ilave düzenlemeler de getirdiklerine dikkati çeken Işık, şöyle devam etti:

"O da şu; kod emanet sistemini getiriyoruz. Düşünün; bir yazılım KOBİ'si, bir yazılımı var ama şirket battı. Ne yapacaksınız? Pek çok insanın başına geliyor, programı komple iptal etmek zorunda. Artık, bizden yetki alabilmek için önce TSE'de kod emanet sistemine bütün kodlarını emanet edecek. Şirkete bir şey olsa bile programa bir şey olmayacak. Bu güveni sağlamak zorundayız. Belli standartları burada getireceğiz ve inanıyorum ki bu yapacağımız düzenlemelerle yazılımı, sadece Türkiye için değil, bölgemizde ve dünyada önemli bir sektör hale getireceğiz. Bununla ilgili çalışmalarımızı yürütüyoruz."

- "Teknolojik Ürün Deneyim Belgesinin kapsamının genişletiyoruz"

Işık, üniversite-sanayi iş birliği faaliyetlerinde bulunan öğretim üyelerinin bu faaliyetlerinden elde ettikleri gelirlerden gelir ve damga vergisi kesintisi yapılmasına son verdiklerini, döner sermaye kesintisini de yüzde 15'le sınırladıklarını hatırlattı.

Öğretim üyelerinin Ar-Ge ve Tasarım Merkezlerinde kısmi süreli ya da sürekli çalışabilmelerinin de önünü açtıklarına değinen Işık, Ar-Ge ürünleri için İş Bitirme Belgesi yerine geçen Teknolojik Ürün Deneyim Belgesi verdiklerini aktardı.

Işık, şu ana kadar bu sayede firmaların 1 milyar lira civarında kamudan ihale aldığı bilgisini vererek, "Bu rakam önemli ama az. Daha da artırmak durumundayız. Şimdi burada kapsamı genişletiyoruz. Kendi imkanlarıyla Ar-Ge yapmış olsa bile, Türkiye içinde Ar-Ge yapması durumunda biz o belgeyi yine vereceğiz" diye konuştu.

Patent Kanunu'nun da şu anda kamuoyu görüşüne açıldığını anlatan Işık, ilgilenen kişilerden düşünce ve önerilerini paylaşmasını istedi.

Işık, Patent Kanunu'nu 7 Mart'ta Bakanlar Kuruluna sunup, en kısa sürede de TBMM'ye sevk etmeyi hedeflediklerini vurgulayarak, "İnşallah bu sefer Patent Kanununu çıkaracağız" dedi.

Üretim Reform Paketi üzerinde de çalıştıklarını aktaran Işık, üretimin önündeki tüm engellerini kaldırmak ve gelecekteki üretime bugünden Türkiye'yi hazırlamak için çabaladıklarını dile getirdi.

Işık, Türkiye'nin 1'inci, 2'nci ve 3'üncü sanayi devrimini kaçırdığını belirterek, konuşmasını şöyle tamamladı:

"Dünya 4'üncü sanayi devrimine hızla ilerliyor. 4'üncü sanayi devrimi dijital teknolojilerin üretimde çok yoğun kullanıldığı ve en az iş gücüyle en çok üretimin yapıldığı sanayi devrimi. Burada artık mavi yakalıların sayısı çok azalıyor, beyaz yakalının sayısı artıyor. Bunun için bizim iş gücümüzü buna uyarlamamız lazım. Türkiye'nin bu defa da bunu ıskalamaması lazım, Türkiye'nin yine tribünde seyirci olmaması, sahada oyuncu olması lazım. 17 Şubat'taki Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu (BTYK) toplantımızda Sanayi 4.0 devrimiyle ilgili önemli kararlar aldık. Bu konuda çalışmalara devam edeceğiz. Hedefimiz şu; Türkiye artık orta gelir tuzağında devam eden bir ülke olmasın. Türkiye artık yüksek teknoloji ürünleri ihraç eden, katma değeri yüksek ürünlere yoğunlaşan, halkına ve çalışanına daha fazla refah getiren, ülke olarak da her alanda orta kararlı bir ülke olmak yerine lider ülke, iddialı ülke olma konumuna ulaşsın."

Toplantı, konuşmalardan sonra basına kapalı olarak gerçekleşen MÜSİAD üyelerinin Işık'a yönelttiği sorularla devam etti.

(Son)