Bölünmüş yollardan 16 milyar lira fayda sağlandı

ANKARA (AA) - AYŞENUR SAĞLAM - Türkiye'de 24 bin kilometreyi aşan bölünmüş yollar sayesinde 2015'te 272 milyon saat zaman, 1 milyar 650 milyon litre akaryakıt tasarrufu gerçekleşti. Zaman ve akaryakıt tasarrufunun maddi karşılığı yıllık 16 milyar 197 milyon lira oldu.

AA muhabirinin Karayolları Genel Müdürlüğü (KGM) verilerinden yaptığı derlemeye göre, Avrupa, Kafkasya, Uzak Doğu, Ortadoğu ve Akdeniz ülkelerini birbirine bağlayan Türkiye'de, batıdan doğuya kesintisiz ulaşım imkanı sağlayan ve şu anda 2 bin 289 kilometre uzunluğundaki otoyol ağının 2023'e kadar 7 bin 800 kilometreye ulaştırılması planlanıyor.

KGM'nin sorumluluğunda 31 bin 215 kilometre devlet yolu ve 32 bin 740 kilometre il yolu ve otoyollar da dahil toplam 66 bin 244 kilometre yol ağı bulunuyor. Bu yol ağının 43 bin 405 kilometresi sathi kaplama, 19 bin 256 kilometresi bitümlü sıcak karışım (BSK) kaplamadan oluşuyor.

2002 sonunda 6 bin 101 kilometre olan çok şeritli karayolları ağına 18 bin kilometreden fazla bölünmüş yol ilave edilerek bu uzunluk 2015 sonu itibarıyla 24 bin 280 kilometreye çıkarıldı. Bölünmüş yol uzunluğunun 2019 yılında 30 bin kilometreye, 2023 yılında ise 36 bin 500 kilometreye ulaştırılması hedefleniyor.

2023 yılına kadar Yap-İşlet-Devret modeliyle (YİD) 5 bin 511 kilometre uzunluğunda 19 otoyol projesinin yapımı hedefleniyor. Bu projelerden 528 kilometrelik kesiminde yapım çalışmaları devam ederken, 336 kilometrelik kesimdeki projeler ihale aşamasında bulunuyor. Kalan 4 bin 647 kilometrelik kesimde ise proje çalışmaları sürdürülüyor. Böylece, Türkiye'nin 2023'te toplam yol ağının, tamamı BSK kaplamalı olmak üzere 70 bin kilometreye ulaşması planlanıyor.

- Bölünmüş yollar hayat kurtarıyor

Bölünmüş yol projelerinde en önemli amaçlardan birinin trafik güvenliğini artırarak kazaları azaltmak ve kazalardaki "ölüm oranını" düşürmek olduğu biliniyor. Bölünmüş yollar, toplam yol ağının yaklaşık yüzde 37'sini oluşturmasına karşın, bütün yol ağında hareket eden trafiğin yaklaşık yüzde 80'ine hizmet veriyor.

Karayollarındaki trafik kazalarında uluslararası ölçüt olan can kaybının trafik hacmine göre değerlendirilmesi incelendiğinde, 100 milyon taşıt-kilometre başına düşen can kaybı 2003 yılında 5,72 iken, bu değer 2014 yılında yüzde 62 azalarak 2,17'ye düştü. 2023 yılında söz konusu değerin 1'in altına gerilemesi hedefleniyor.

Öte yandan, bölünmüş yollar mevcut kapasite yetersizliklerini iyileştirerek, taşıt işletme giderlerinden sağlanan tasarrufla ekonomiye katkıda bulunuyor, yolların fiziki ve geometrik standartlarını yükselterek yol kullanıcılarının seyahat konforunu artırıyor ve seyahat süresini kısaltıyor.

2003 yılından bugüne kadar 18 bin 179 kilometre bölünmüş yolun yapılması ve yolların işletme performansının artırılması sonucu sağlanan kesintisiz trafik akışıyla, 2015'te bölünmüş yollarda seyahat eden vatandaşlar yıllık 272 milyon saat zaman, 1 milyar 650 milyon litre de akaryakıt tasarrufu sağladı.

Seyahat süresindeki kısalmalardan 10 milyar 147 milyon lirası iş gücü tasarrufu, 6 milyar 50 milyon lirası ise akaryakıt tasarrufu olmak üzere toplam 16 milyar 197 milyon lira ekonomik fayda elde edildi. Bunların yanı sıra emisyon salınımında da 3,25 milyon ton azalma oldu.

- 2023'te tünel sayısı 470 olacak

Tünel yapım çalışmaları kapsamında 2003-2015 yılları arasında 214 kilometre uzunluğunda 188 tünel yapıldı. Söz konusu dönemde karayolu tünel uzunluğu 50 kilometreden 264 kilometreye ulaştı. Geçen yıl 57 kilometre uzunluğunda 44 tünelin yapımı tamamlandı.

Bugün itibarıyla tüm yollarda 271 tünel hizmet veriyor, 272 kilometre uzunluğunda 94 tünelde ise yapım çalışmaları devam ediyor. Karayolu tünelleri uç uca eklendiğinde İstanbul’u Bolu Tüneline, demiryolu tünelleriyle uç uca eklendiğinde Ankara’dan Antalya’ya ulaşılabiliyor.

2023 yılına kadar yol ağında toplam 700 kilometre uzunluğunda 470 tünelin hizmete girmesi öngörülüyor.

Son 13 yılda köprü yapım çalışmaları kapsamında ise 154 kilometre uzunluğunda bin 912 köprünün yapımı tamamlandı. Böylece Türkiye'deki trafiğe hizmet veren toplam 7 bin 879 köprünün uzunluğu 465 kilometreye ulaştı. 2023 yılına kadar yol ağında toplam 573 kilometre uzunluğunda 9 bin 71 köprü ve viyadüğün trafiğe hizmet vermesi planlanıyor.