Burundi-Ruanda ilişkileri

TUNUS (AA) - Belçika'daki Anvers Üniversitesi Anayasa Hukuku Profesörü Filip Reyntjens, Burundi ile Ruanda'nın, etnik kimlik konusunu aynı ölçüde ele almadıkları için anlaşamadığını belirtti.

Afrika'nın Büyük Göller Bölgesi uzmanı Reyntjens, Burundi ile Ruanda arasındaki ilişkilerin son dönemde bozulmasının nedenlerini AA muhabirine anlattı.

Reyntjens, Burundi ile Ruanda sınırındaki Rweru Gölü'nde iki yıl önce bulunan cesetler, Burundili ayrılıkçıların Ruanda'da eylem yapmak üzere kamplarda eğitildiği iddiaları ve son olarak casuslukla suçlanan Ruanda'nın eski Paris Büyükelçisi Jacques Bihozagara'nın Burundi'de tutulduğu cezaevinde ölmesinin iki ülke arasındaki ilişkileri olumsuz etkilediğini söyledi.

Burundi ile Ruanda'nın anlaşamamasının nedenlerinden birinin, iki yönetimin "etnik kimlik" konusunu aynı ölçüde ele alamaması olduğunu vurgulayan Reyntjens, "Burundi, etnik çeşitliliği 2000'li yıllarda resmen tanıdı ancak etnik çeşitliliğinin unutulduğu ve sadece azınlık Tutsiler tarafından yönetilen Ruanda için durum farklı. Ruanda, uluslararası toplumun, Burundi örneğini dayatmasından endişe duyuyor" ifadesini kullandı.

Reyntjens, Burundi'de 1993-2006 yıllarındaki iç savaşların bitmesini sağlayan Arusha Anlaşması'nın, ülkedeki etnik gruplar Hutu ve Tutsiler arasındaki ayrıma da son verdiğini anlattı.

- İlişkiler son iki senede bozuldu

Burundi'nin başkenti Bujumbura'da 4 ay tutulan Bihozagara, çarşamba günü yaşamını yitirmişti. Ruandalı yetkililer, bu olayın iki ülke arasındaki ilişkilerin daha da kötüleşmesine sebep olabileceğini dile getirmişti.

Rweru Gölü'nde 2014'te bulunan cesetler de büyük tepki çekmişti. Burundi, Ruanda'yı suçlamış, Ruanda ise suçlamaları kabul etmemişti.

Burundi Dışişleri Bakanı Alain Aime Nyamitwe, Aralık 2015'te, Ruanda'ya sığınan bazı Burundililerin isyan çıkarmak amacıyla silahlı gruplara katıldığını söylemişti. Ruanda Devlet Başkanı Paul Kagame ise iddiaları yalanlamıştı.

Birleşmiş Milletler'den (BM) bir heyetin ocak ayında hazırladığı bir raporda da iddiaları doğrulayan ifadelere yer verilmişti. Ruanda ise Burundi'yi ayrılıkçı Hutulara ev sahipliği yapmakla suçlamıştı.

BM verilerine göre, siyasi krizin başladığı Nisan 2015'ten bu yana 75 binden fazla Burundili Ruanda'ya sığındı.