Gıda Ticaretinin "Yeni Yıldızı" Tropikal Meyveler

Küresel gıda ticaretinde tropikal meyvelere talep hızla artarken, Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), bu meyvelerin ticaret hacminin yıl sonunda geçen yıla göre miktar bazında yüzde 5,2 artarak 7 milyon tona ulaşacağını, değer bazında ise 10 milyar doları bulacağını öngördü.

 FAO'nun Gıda Görünümü raporundan derlenen bilgilere göre, mango, ananas, avokado ve papaya gibi taze tropikal meyveler, ticari anlaşmalar ve ulaşımdaki gelişmelerle tüketici tercihlerindeki değişim sayesinde uluslararası gıda ticaretinde hızlı bir büyüme gösterdi.

Tropikal meyvelerin tarımsal gıda ürünleri arasında en değerli kalemi oluşturduğu ifade edilen rapora göre, söz konusu meyvelerin bu yılki ticaret hacmi geçen yıla göre miktar bakımından yüzde 5,2 artarak 7 milyon tona, değer bakımından ise 10 milyar dolara ulaşacak.

Mango, ananas, avokado ve papayanın dahil olduğu dört temel tropikal meyvenin küresel üretiminin bu yıl 92,2 milyon tona yükseleceği tahmin ediliyor. Bu rakam 2008'de 69 milyon ton seviyesindeydi.

Tropikal meyvelerin toplam üretiminin son 10 yılda yüzde 3,6 artış gösterdiği belirtilen rapora göre, ürünlerin yüzde 58'i Asya, yüzde 25'i Latin Amerika ve yüzde 16'sı da Afrika'da yetiştiriliyor.

Rapora göre, küresel talebin en yoğun olduğu ürünler avokado, ananas ve mango. 1990'dan bu yana avokadoya talepte yüzde 14, ananasa talepte yüzde 11 artış görüldü. Talep bu süreçte mangoda yüzde 10 ve papada yüzde 9 arttı.

- Türkiye'de dış ticaret hacmi 5 yılda yüzde 20 arttı

Tropikal meyvelerin Türkiye'nin gıda ticaretindeki varlığı da son yıllarda artış gösterdi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, bu meyvelerde dış ticaret hacmi 2012 yılında 5 milyon 991 bin 30 dolarlık kısmı ithalat, 33 bin 553 dolarlık kısmı ihracat olmak üzere 6 milyon 24 bin 583 dolar olarak kayıtlara geçti.

Dış ticaret hacmi, geçen yıl 2012'ye göre yaklaşık yüzde 20 artışla 7 milyon 226 bin 669 dolara ulaştı. 2016'da mango, ananas, avokado ve papaya ithalatına ödenen tutar 7 milyon 100 bin 500 dolar olurken, Türkiye'nin bu meyvelerin ihracatından elde ettiği gelir 126 bin 169 dolar olarak gerçekleşti.

2012-2016 döneminde toplam 32 milyon 542 bin 333 dolarlık mango, ananas, avokado ve papaya ithal eden Türkiye, 437 bin 73 dolarlık tropikal meyve ihracatı yaptı.

Tropikal meyvelerin marketlerdeki fiyatları ise 5,5 lira ile 9,5 lira arasında değişiyor. Adet olarak satılan bu ürünlerden avokado 5,5, ananas 7,9, mango 9 ve papaya 9,5 liradan satılıyor.

TÜİK verilerine göre, Türkiye'nin yıllar itibarıyla mango, ananas, avokado ve papaya ithalat-ihracat verileri şöyle: