Kamboçya'da Kızıl Kmer liderlerinin yargılanması

PHNOM PENH (AA) - Kamboçya'da 1970'li yıllarda hüküm süren Kızıl Kmerler yöneticilerinden Ta An'ın, ülkedeki Çam Müslüman azınlığına yönelik insanlık karşıtı suç işlemek ve soykırım yapmaktan da yargılanacağı bildirildi.

Kızıl Kmerler liderlerinin yargılandığı savaş suçları mahkemesinin uluslararası üyelerinden yargıç Michael Bohlander, adam öldürmek ve üç güvenlik merkezinde insanlık karşıtı suç işlemekle itham edilen Kızıl Khmerler'in eski Genel Sekreter Yardımcısı Ta An'a yöneltilen suçlamaların kapsamının genişletilmesine karar verdi.

Tan An hakkındaki suçlamalar, 13 farklı bölgede eskiden "17 Nisan halkı" olarak da bilinen Lon Nol askerleri, rejim karşıtları, Çam Müslümanları ile Vietnamlılar gibi azınlıklara karşı işlenen cinayet, köleleştirme, hapsetme, işkence, zorla evlendirme, tecavüz, cinsel tacizi de içerecek.

Suçlamalar, ülkedeki Müslüman azınlığa yönelik soykırımın ikinci örneği olacak. Hala devam eden ve kamuoyunda "002" olarak bilinen davada Çam Müslümanları, dini görevlerini yerine getirmelerinin yasaklandığını, bazı yakınlarının idam edildiğini ileri sürmüştü.

Ocak ayında yapılan duruşmada tanıklık eden ve adı açıklanmayan Çam Müslüman azınlığına mensup bir kadın, Kızıl Kmerlerin bir gün köylerini bastıklarını belirtmiş ve yaşadıklarını "Hepimizin ellerini ayaklarını bağladılar. Bize Kmer mi yoksa Çam mı olduğumuzu sordular. Çam olduğunu söyleyen yaklaşık 20 kişi, diğerlerinden ayrıldı. Bizi kilitledikleri evin penceresinden onları sürükleyerek birkaç metre uzaktaki bir çukura götürdüklerini gördüm. Çukurun kenarına bir tahta parçası koydular. Her birini zorla dizleri üzerine çöktürüp kafalarını kestiler. Bedenlerini birer birer çukura attılar" diye anlatmıştı.

Kamboçya Komünist Partisi'nin silahlı kolu olarak 1960'lı yılların sonlarında kurulan Kızıl Kmerler, 1975'te başkent Phnom Penh'e saldırı düzenleyerek iktidarı ele geçirmişti. Milyonlarca kişinin zorla köylere yerleştirilerek kolektif çiftliklerde çalışmaya zorlandığı, rejim muhaliflerinin aileleriyle katledildiği, yoksulluk nedeniyle açlık ve salgın hastalıkların baş gösterdiği Kızıl Kmer iktidarı sırasında yaklaşık 2 milyon kişi yaşamını yitirmişti.

20. yüzyılın en kanlı rejimlerinden bir kabul edilen, Pol Pot liderliğindeki Kızıl Kmer iktidarı, Vietnam birlikleri ile Vietnam yanlısı Kamboçyalı komünistlerin 1979'da ülkeyi işgal etmesiyle son bulmuştu. Çin'e kaçan Pol Pot yönetiminde Kamboçya'nın ücra köşelerine çekilen Kızıl Kmerler, 1992'de imzalanan anlaşmaya kadar gerilla savaşını sürdürmüştü. Kızıl Kmerler, 1998'de Pol Pot'un ölümünden sonra dağılmıştı.

Kızıl Kmer rejiminin hayatta kalan liderlerinin, başkent Phnom Penh'te Birleşmiş Milletler desteği ile kurulan savaş suçları mahkemesinde yargılanmasına devam ediliyor.

Kızıl Kmerler iktidarı ele geçirdiği sırada Kamboçya'da yaklaşık 200 bin Çam Müslümanı yaşıyordu. Çamların, yüzyıllar önce şimdiki Vietnam'da kurulmuş Çampa Krallığı'ndan geldiği sanılıyor. Uluslararası Azınlık Hakları Grubu'na göre, Kızıl Kmer rejimi sırasında Çam Müslümanlarının en az üçte biri öldürüldü.