IV. Uluslararası Mimarlık ve Planlama Kongresi, 13-15 Ekim 2020 tarihlerinde Konya Teknik Üniversitesi'nde ev sahipliğinde Konya’da gerçekleştirildi. KTÜN Mimarlık Fakültesi Çevre ve Şehircilik Bölümü Bölüm Başkanı Prof. Dr. Özer Karakayacı’nın başkanlık ettiği kongrenin bu yıl ki teması “Mekân ve Süreç” oldu. Kongreyle ilgili Pusula’ya açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Özer Karakayacı, Normal takvimde 2020 15-17 Nisan tarihleri arasında yapılması gereken kongreyi, 2020 Ocak ayında dünyayı saran ve Mart ayında Türkiye’ye ulaşan Korona virüs (Kovid-19) salgını nedeniyle ertelemek zorunda kaldıklarını dile getirdi. Kongreyi daha sonra Ekim ayında yüz yüze yapmayı planladıklarını ifade eden Özer Karakayacı, “Biz Mart 2020 ortaları itibariyle Nisan ayında yapılacak şekilde bütün hazırlıklarımızı tamamlamıştık. Hatta İngiltere ve Amerika’dan gelecek hocaların biletleri bile alınmıştı. Ama pandemi nedeniyle maalesef kongreyi yüz yüze yapma imkânını bulamadık. Ekim ayında yüz yüze yapma umudumuz vardı ancak Ekim ayına geldiğimizde hala pandeminin etkisini sürdürmesinden dolayı ve daha da erteleme şansımız olmadığı için çevrimiçi yapmak durumunda kaldık. 13 Ekim Salı günü başlayan kongre 15 Ekim Perşembe günü tamamladık” ifadelerini kullandı.
TAMAMEN BİZE AİT
Kongrenin Türkiye’de alanında yapılan tek kongre olma özelliğini taşıdığını ifade eden Prof. Karakayacı, “Kongre temasını ve çağrı metnini hazırladıktan sonra uluslararası düzeyde belirlediğimiz kongre temasına uygun olarak dünya çapında ki bilim insanlarıyla iletişime geçerek onları davet ettik. Onları belirlerken kongre temasına göre seçtik. Biz 2019 Haziran ayı ortasında çağrı metnimizi yayına çıkardık, web sayfamızı kurduk, bilim komitesini belirledik, alt konuları belirledik ve çağrıya çıktık. Bu sürede de tabii davetli konuşmacı ve açılış konuşmacısı olacak bilim insanlarıyla da irtibata geçtik. Bu kongre; mimarlık, planlama, iç mimarlık, endüstriyel tasarım gibi tasarım düzeyinde Türkiye’de yapılan tek kongre olma özelliğini taşıyor. Evet, benzer etkinlikler yapılıyor ama bunlar bazı uluslararası dernek, kuruluşlar ve Türkiye’deki okullarla ortak yapılan veya işbirliği içinde olduğu etkinlikler yapılıyor ama bizim kongremiz sadece okula ait ve kendi imkânlarımız ile düzenli olarak gerçekleştirilen Türkiye’deki tek kongre. Biz 2 yılda bir düzenli olarak gerçekleştiriyoruz ve bu tamamen bize ait” dedi.
AFİŞLERİ DÜNYA ÜNİVERSİTELERİNDE YER ALDI
Kongreyle ilgili yaklaşık 6 bin adet afiş ve broşürün hazırlanıp yurtiçi ve yurtdışında çeşitli kurumlara dağıtıldığının altını çizen Prof. Dr. Özer Karakayacı, “Bin adet afiş ve 5 bin tane de el broşürü bastırdık. Bunları Türkiye’de 250 kuruma, bunların içinde tabii ki çoğunlukla üniversiteler var ama devlet kurumları da var. Örneğin; Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, TOKİ, Tarım ve Orman Bakanlığı gibi çeşitli kurumlarda vardı. 250 tane Türkiye içerisinde 200 tane de dünya çapında, özellikle Avrupa ve Kuzey Amerika Kıtasındaki önemli üniversitelere bu afişler postalandı. Yani bizim afişlerimiz dünyanın çoğu yerinde ki önemli üniversitelerin koridorlarında asıldı” diye konuştu. Yoğun bir hazırlık süreci geçirdiklerini ifade eden Karakayacı, “Eylül ayında katılımcılardan bildiri özetlerini istedik. 250 adet bildiri özeti geldi ve biz bilim komitesiyle beraber alt konular itibariyle bir değerlendirme sürecinden geçirdik ve 250 tane olan bildiri özetinin 150 tanesini kabul ettik ve 100 tanesini reddettik bilim komitesinin önerisiyle. Biz bu kabul edilen 150 bildiri özeti sahibinden 2019 Aralık ayı sonuna kadar tam metin göndermelerini istedik ve Aralık ayının sonlarına doğru 135 kişi tam metni gönderdi. Gelen metinleri tekrar bilim komitesi ile değerlendirdik ve bilim komitesi bu tam metinleri de yaklaşık 30 tanesini bilimsel açıdan yeterli görmedi ve reddetti. 100 tanesi kabul edildi ve biz bu yüz bildiri sahibini kongreye davet ettik. Bu süreçte TÜBİTAK’a başvurduk, TÜBİTAK’tan 30 bin TL’ye yakın bir destek aldık. Bu desteğin büyük bir bölümünü yurtdışından gelecek konukların yol masrafları ve konaklamaları için kullandık. Geri kalan kısmını da çeşitli giderler için kullandık” dedi.
68 ADET BİLDİRİ SUNULDU
Yurtiçi ve yurtdışından çeşitli katılımcıları ağırladıklarını belirten Prof. Dr. Özer Karakayacı, “Biz 13 Ekim’de çalışmalara başladık ve 15 Ekim’de de bitirdik. Toplam 68 tane bildiri sunuldu ve bu 68 bildirinin 130 tane yazarı vardı. Yani 130 katılımcı oldu. Bununla birlikte 5 tane konuğumuz vardı açılış konuşması yapan ve 16 tane de davetli konuşmacımız vardı. Yaklaşık 150 kişini katılmış olduğu bir kongre oldu. Biz kongreyi Zoom uygulaması üzerinden çevrimiçi yaptık ve uygulamanın kapasitesi 100 kişi ile sınırlı olduğu için dışarısı ile pek bir bağlantımız olmuyordu. Biz de Zoom uygulamasını Mimarlık Fakültesi adına açılmış Youtube kanalı ile birleştirip canlı yayın şeklinde yayın yapmaya başladık ve öğrencilerimizin de bu şekilde takip etmelerini sağladık. Oturumlar aşağı-yukarı binin üzerinde izlendi. Bu 150 katılımcının 65 tanesi yurtdışından, 80-90 civarında katılımcı da Türkiye’den katılım sağladı” şeklinde konuştu.
ÖNEMLİ İSİMLER KONUK OLDU
Kongreye katılan bilim insanlarından bahseden Karakayacı, “Açılış konuşmacısı olarak katılanların arasında; California Üniversitesinden Prof. Dr. Robert Cervero gerçekten ulaşım planlaması konusunda dünya çapında en iyilerden birisi, Newcastle Üniversitesinden Prof. Dr. Simin Davoudi çevre planlama, ekolojik planlama ve hatta bir dönem Avrupa Okulları Birliği Başkanlık yapan bir bilim insanı, yine İngiltere Swensea Üniversitesi Prof. Dr. Keith Halfacree Kırsal Planlama konusunda çalışan bir bilim insanı, açılış konuşmacılarından biriside oydu. Dördüncü açılış konuşmacısı, Raciborz Uygulamalı Bilimler Üniversitesinden Prof. Dr. Eva Stachura o daha çok mimari ölçekte çalışan bir bilim insanı olduğundan mimari ölçekte bir konuşma yaptı. Beşinci konuğumuz ise Ortadoğu Teknik Üniversitesinde Prof. Dr. Ayda Eraydın. Eraydın Ekonomik Coğrafya, Bölgesel Coğrafya planlama konusunda dünya çapında tanınmış bir isim olarak aramıza katıldı. Bu beş konuğumuzla birlikte 16 tane de oturumları yöneten moderatörümüz vardı. Bunların 8 tanesi yabancı 8 tanesi de Türk hocalardan oluşuyordu ve bunların her biri de oturumları yönetmeden önce 10 dakikalık oturumun temasına uygun bir sunum yaparak daha sonra da bildiri sahiplerine söz vererek oturumları gerçekleştirdi” diye konuştu.
KURUMLAR BUNDAN FAYDALANABİLİR
Son olarak kongrenin hedeflerinden bahseden Prof. Dr. Karakayacı sözlerine şöyle tamamladı: “Bu kongrenin temel amacı, yerel ve ekonomik kalkınmaya katkı sağlamak adına, mimarlık ve planlama alanındaki kongrelerin çok kısıtlı yapılması ve uluslararası anlamda Türkiye’de düzen bir şekilde yapılan tek kongre olması ekonomik hedeflerin ötesinde hedefler gerektiriyor. Bu hedeflerin en önemlisi de özellikle yerel idareler, merkezi idarelerin yaptığı dönüşüm çalışmaları, ulaşım planlamaları çalışmaları, yenileme çalışmaları gibi bölgesel ölçekteki politikalar ve stratejine yol gösterici olması. Uygulayıcıların bu kongrede edindikleri bilgilerle çalışmalarını daha sağlıklı ve hedeflerine uygun bir şekilde gerçekleştirmesini yani yerel yönetimler bunlardan faydalanabilir, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı faydalanabilir, Turizm Bakanlığı faydalanabilir, ajanslar faydalanabilir. Bu kongrelerde ortaya çıkan sonuçlar aslında uygulayıcılar için önemli girdiler oluşturuyor. Bizim temel hedefimiz kongre turizmi gibi yerel anlamda ekonomik hedefin ötesinde uygulayıcılara yol gösterici sonuçlar ortaya çıkarmak ve bu anlamda kentlerimizin gelişimi anlamında yerel idarelere katkı sağlamaktır.” (Esra Örengül)