Son iki gündür Konya Gıda ve Tarım Üniversitesinde düzenlenen “4.0 için ARGE Zirvesinde” dinleyici olarak yer aldım. Bu toplantıyı düzenleyen Gıda ve Tarım Üniversitesi olunca, ARGE Pazarına katılanlar ağırlıklı olarak tarımcı, görüşülen konular da elbette gıda ve tarım ağırlıklı oluyor. Bu tür toplantılar ülkemde oldukça gündem almaya başladı ve sektörel bazda ülkede ve dünyada neler oluyor, neler hedefleniyor herkesin ve her kesimin bilgisi oluyor, hem de bedelsiz.
Zirvenin açılış konuşmasında Üniversitenin Mütevelli Heyeti Başkanı Dr. Mikdat Çakır konuyu ve hedeflerimizi özetledi. Bilgiyi ürüne dönüştüren Üniversite olarak isimlendirdiği Gıda ve Tarım Üniversitesinin çalışmalarını ve başarılarını anlatan çakır Başkan tarımda ARGE konusunda gelişmeler hakkında da bilgiler verdi. Bu arada Rektör Prof. Dr. Cumhur Çökmüş, “Ülkemizin teknolojiyi kullanmada geri kaldı bu nedenle de teknolojiyi çok iyi adapte etmemiz gerektiğini, şu anda yürütülen işlerin yüzde 90’ı bilişim teknolojileri üzerinden yürütüldüğünü ve bu nedenle de birçok yeni mesleklerin ortaya çıktığını, bunun karşılığında son 10 yılda 2 milyon istihdam oldu” dedi.
Dr. Çakır’a göre ülkesel bazda üretimde temel unsurlara dijital dokunuşların yer verilmesi gerekir, bunu tamamlarsak sistem biyoloji, teknoloji ve ekonomi temelli olurmuş. Bu da ekonomik bir sistem ortaya çıkarır sistem doğal, güvenli, yeterli ve sağlıklı olurmuş. Mikdat Başkan ekonomi temelli bir yönetici. Ekonomistlerin tamamı konuya ekonomik açıdan bakarlar, ancak Çakır Başkanın güzel bir tespitini söylemeden geçmek de olmaz. Ona göre, teknolojiyi ve endüstri yönetimini iyi yaparsınız ama üretim maliyetini orta sınıf ve alt sınıfın rahatlıkla elde edebileceği maliyet oranına getiremezseniz yapılan iş sadece para sahiplerinin faydalanacağı bir işe dönüşür, bu da insanlıkla bağdaşmaz” idi.
Zirvede üzerinde durulan en önemli konu dünyada tatlı su arzında daralmalar üzerine oldu. Yine Mikdat Başkanın araştırmalarına göre 2070 yılında dünya nüfusunun % 70’inin tatlı suya ulaşmada zorlukları olacak, hatta susuz kalacak tespiti herşeyin üzerinde idi ve doğru bir tespit. Tatlı su kaynaklarının dünyada giderek azalan bir eğilim göstermesi sağlıklı ve güvenilir gıda kaynaklarına ulaşmayı hayli zorlayacaktır. Bu konu Ülkemizi oldukça yakından ilgilendiriyor. Hele de Konya havzası gibi su arzında problemli bir bölgede daha da yakından hissedecek durumda.
Konu ile ilgili Zirve dışına çıkarak bir tespiti takdirlerinize sunmak gerekebilir. Son günlerin önemli haberine göre, merkeze yapılacak en önemli yatırımlardan birisi de “Konya Metrosudur”. Aklı başında ve dış dünyayı bilen birisi böyle bir hizmete asla karşı çıkmaz. Ancak eskilerden gelen bir laf var; “ehem mi, mühim mi?”. Buna göre “metro mühim ancak ehem” değil. Öncelik ve böyle büyük bir meblağ (muhtemelen dış borç ile yapılacak) daha verimli biryerde, “bölgenin en çok ihtiyacı olan suyun dış havzalardan getirmede” olmalıydı.
Basit bir hesapla Konya’nın ülke tarımında payının yaklaşık % 10, parasal değerinin 25 milyar TL olduğunu, bu getirinin yaklaşık 2 milyon Ha alandan (700 bin Ha’ı sulu) alındığını biliyoruz. Basit bir hesapla 1 milyar USD harcama ile 300 bin Ha alan daha sulamaya açılmış olsa idi getirisinin yılda en az 2-3 milyar TL olabileceği tahminine Konya 2-3 yılık tarımsal getiri ile öderdi. Böylece kendi metrosunu kendi kaynağıyla yağan bir Konya ortaya çıkardı. Önceliğimiz okuyucuların da tekdirine sunarım.
Neyse, tarımda da dijitalleşme ve teknolojinin kullanılabileceğini ve de daha çok şey öğrendiğimiz bu Zirvede, Konya Gıda ve Tarım Üniversitesi iyi bir sınav verdi. Zirveye katılımın öğrenci seviyesine kadar indirilmesi önemli idi. Gençlerimizi şimdiden geleceğe hazırlamanın yolu budur. Mikdat Başkanın (benim de çok kullandığım) “tarım devlete, varlığa ve yurt tutmaya eşdeğerdir” sözü eşliğinde tarım sektöründe Devlet, Üniversiteler ve özel sektörden temsilcilerin bir arada bulunması takdire değer. Zannederim bu tür çalışmaların devam edecek ve Ülkem dünyada hak ettiği yeri bulacaktır temennisiyle;
Allah’a emanet, hayra muhatab olunuz, efendim.