İstanbul Büyükşehir Belediyesine (İBB) yönelik yolsuzluk soruşturmasında, Medya AŞ ve Kültür AŞ'de usulsüz ihaleler düzenlenmesi ve bu kapsamda rüşvet alınması süreçlerinde yer aldıkları iddiasıyla tutuklanmaları talep edilen 16 şüpheli hakkındaki savcılığın sevk yazısında, ihale süreçlerindeki usulsüzlüklere dikkati çekildi.
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığınca, tutuklanmasının ardından İBB Başkanlığı görevinden uzaklaştırılan Ekrem İmamoğlu'nun da aralarında bulunduğu zanlılar hakkında "suç örgütü yöneticisi olmak", "suç örgütüne üye olmak", "irtikap", "rüşvet", "nitelikli dolandırıcılık", "kişisel verileri hukuka aykırı ele geçirmek" ve "ihaleye fesat karıştırmak" suçlarından yürütülen yolsuzluk soruşturması sürüyor.
Medya AŞ ve Kültür AŞ'de usulsüz ihaleler düzenlenmesi ve bu kapsamda rüşvet alınması süreçlerinde yer aldıkları iddiasıyla gözaltına alınmalarının ardından adliyeye sevk edilen 20 şüpheliden 16'sı tutuklama istemiyle sulh ceza hakimliğine sevk edildi.
Savcılığın sevk yazısında, İBB Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Dairesi Başkanı şüpheli Taner Çetin'in İmamoğlu'nun Beylikdüzü Belediye Başkanlığı yaptığı dönemde burada çalışmaya başladığı, İmamoğlu'nun İBB Başkanlığı döneminde ise İBB Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Dairesi Başkanlığında görevlendirildiği kaydedildi.
Şüphelinin HTS incelemelerinde, Çetin'in şüpheli Murat Ongun'a bağlı hareket ettiği anlatılan yazıda, alınan MASAK raporları ile ihale evrakında yapılan incelemelere göre, kendi görev alanında hem belediye personeli hem de iş insanlarıyla oluşturduğu yapı ile 17 ihalede "harcama yetkilisi" olarak görev aldığı, diğer ihaleler ile bağlantılı olarak toplam 20 eylemden sorumlu olduğu belirtildi.
Yazıda, hesap hareketlerinin incelenmesi ve etkin pişmanlıktan faydalanan şüpheli Noyan Kırmızıgül'ün beyanlarına göre Çetin'in rüşvet aldığı, örgüt çatısı altında hem kendi kişisel menfaati hem de örgüt sisteminin devamlılığı için maddi menfaat elde ettiği kaydedildi.
Şüpheli Çetin'in "suç örgütüne üye olmak", "rüşvet almak", "ihaleye fesat karıştırmak" ile "kamu kurumu zararına dolandırıcılık" suçlarını işlediğine ilişkin kuvvetli suç şüphesi olduğu ifade edildi.
Şüpheli Engin Gönül'ün, ihale süreçlerinde etkin olduğu tespiti
Yazıda, şüphelilerden Hüseyin Kum'un, Ongun'a bağlı yapı içerisinde Taner Çetin ile irtibatlı çalışan iş insanlarından olduğu, Kazzana Reklam ve Dekorasyon Sanayi Ticaret Ltd. Şti. isimli kendi şirketiyle ihalelere katıldığı belirtilerek, şirketin diğer ticari bağlantılarının incelenmesi neticesinde, Hüseyin Kum'a ait diğer firma "A4 Grafik Matbaacılık Yay. Ker. ve Bil. Hizm. Ltd. Şti." üzerinden çeşitli şirketlere yüksek tutarlı para transferleri yapıldığının anlaşıldığı vurgulandı.
Şüphelilerden Engin Gönül'ün de Ongun'a bağlı yapı içerisinde Taner Çetin ile irtibatlı çalışan iş insanlarından olduğu, EG Eğitim Reklam ve Organizasyon isimli şirketiyle ihalelere katıldığı anlatılarak, şüphelinin ihalede fesat eylemleri tespit edilen Avcılar Dil Konuşturma ve Eğitim Hizmetleri Tic. Ltd. Şti. isimli firmada Ocak 2015'ten 2024'e kadar SGK kaydının olduğu aktarıldı. Yazıda, Gönül'ün sadece ihaleye katılan bir firma yetkilisi değil, aynı zamanda ihale süreçlerinde etkin ve sürekli ilişkiler ağına sahip bir kişi olduğu kaydedildi.
Kamu ihalelerinin rekabet ilkeleri çerçevesinde yürütülmediği tespiti
Yazıda, Gönül'ün şirketler ve kişiler arası para transferleri, uzun süreli SGK ilişkileri ile kamu ihalelerinin tarafsızlık, şeffaflık ve rekabet ilkeleri çerçevesinde yürütülmediği belirtilerek, kamu ihalelerine katılan bazı gerçek ve tüzel kişilerin, serbest rekabet esasına aykırı şekilde anlaşma yaparak ihaleye birlikte girmeleri ve sonucunu önceden belirlemeye yönelik girişimlerinin olduğu aktarıldı.
Şüpheli Gönül'ün telefon incelemesinde ve yapılan aramalarda, Yeni Fikir Eğitim Tasarım ve Reklam AŞ'nin yetkilisi şüpheli Fikri Murat Demir'in Engin Gönül'e ait şirket kaşesini ve bilgilerini kamu ihalelerinde kullandığı ifade edilen yazıda, Gönül'ün "suç örgütüne üye olmak" ve "kamu kurumu zararına dolandırıcılık" suçlarını işlediği belirtildi.
Yazıda, şüpheli Mustafa Karaoğlu'nun 2015-2023 arasında Beylikdüzü Belediyesinde görev yaptığı aktarılarak, MASAK incelemesine göre, İBB ve bağlı kuruluşların bünyesinde yapılan kamu ihalelerinde komisyon üyesi olarak bulunduğu anlatıldı.
Karaoğlu'nun banka hesabına ihaleyi kazanan şüphelilerden Fikri Murat Demir tarafından 2019 ve 2020'de farklı tarihlerde toplam 22 bin lira para transferi yapıldığı anlatılan yazıda, söz konusu ödemenin Demir tarafından Karaoğlu'na herhangi bir geri ödeme veya karşı hareket olmaksızın gerçekleştirilmiş olduğu ifade edildi.
Yazıda, şüpheli Musa Özışık'ın da İBB'deki kamu ihalelerinde ihale komisyonu olarak görev yaptığının tespit edildiği, şüphelinin 2021'de İBB'de görev yapmaya başlamasında Taner Çetin'in etkili olduğu vurgulanarak, şüpheli Özışık'ın "suç örgütüne üye olmak" ve "kamu kurumu zararına dolandırıcılık" suçlarını işlediği anlatıldı.
- Çeşme Belediye Başkan Yardımcısı Gülin hakkındaki tespitler
Çeşme Belediye Başkan Yardımcısı Onur Gülin'in 2021-2024 arasında İBB'de çalıştığı ve burada göreve başlama sürecinin Taner Çetin'in yönlendirmesiyle gerçekleştiği kaydedilen yazıda, şüphelinin 2021'deki telefon görüşmesinde, Fikri Murat Demir'in Avcılar Dil Konuşturma şirketine ait bilgileri Onur Gülin'e gönderdiği, Gülin'in de "Abi dün başkanla konuştuk, seninle konuşmuş, Avcılar Dil falan gözüksün istemiyor, Nasıl yapacağız." yazdığı aktarıldı.
Yazının devamında şunlar kaydedildi:
"Bunun üzerine Fikri Murat Demir'in de NYN Yapım Prodüksiyon şirketine ait bilgileri attığı ancak Onur Gülin isimli şahsın 'Abi eğitim firması istiyorlar' yazdığı ve bunun üzerine Fikri Murat Demir'in Kırmızı farkındalık Danışmanlık Ltd. Şti'ye ait bilgileri Onur Gülin'e gönderdiği, 21 Aralık 2023 tarihli görüşme içeriğinde, Demir'in Gülin'e Birim Fiyat Teklif Tablosu gönderdiği ve 'Onur bunlar ham maliyetler üstüne yüzde 50 gibi koyarsın, hatta yüzde 100' yazdığı tespit edilmiştir. Birim fiyat teklif tablosunun içerisinde kahramanlık çerçevesi, özel kutulu Türk bayrağı, çikolata, çocuklar için nostaljik hediye paketi oyuncak bebek vb. ürünlerin adet ve fiyatlarını gösterir listenin olduğu anlaşılmıştır. Yürütülen soruşturma kapsamında yapılan telefon ön incelemelerinde, Onur Gülin isimli şahsın, kamu ihalelerine ilişkin olarak Fikri Murat Demir ile birlikte hareket ettiği ve kamu ihalelerine katılım süreçlerinde aktif rol almıştır."
Şüphelilerden Aslı Siyahgül'e yönelik yapılan tespitlere de yer verilen yazıda, Çetin'in koordinasyonunda yürütüldüğü değerlendirilen İBB'ye ait bazı kamu ihalelerinde yer alan Yeni Fikir Eğitim Tasarım ve Reklam AŞ'nin çalışanı olduğu, söz konusu şirketin, kamu ihalelerinde "ihaleye fesat karıştırma" suretiyle avantaj sağladığı belirtildi.
Yazıda, bu süreçte Siyahgül'ün, Çetin'in asistanı şüpheli Arzu Can'ın banka hesabına Yeni Fikir Eğitim Tasarım ve Reklam AŞ. adına kendi hesabından para transferi gerçekleştirdiği, bu hesapta toplanan paraların Çetin adına otomotiv şirketine taksit ödemelerinde kullanıldığı ve bu durumun MASAK raporlarına yansıdığı kaydedildi.
Siyahgül'ün kamu ihalelerine ilişkin yolsuzluk faaliyetlerine aracılık ettiği anlatılan yazıda, suç gelirlerinin aklanması sürecinde hesap bilgilerinin kullanıldığı ve mali işlemlerde örtülü destek sağladığı ve Murat Ongun'a bağlı olarak hareket ettiği ifade edildi.
Yazıda, şüpheli Nihat Kolamber'in de üzerine atılı "suç örgütüne üye olmak" ile " kamu kurumu zararına dolandırıcılık" suçlarını işlediğine ilişkin somut deliller olduğu kaydedildi.
Şüphelilerin anlatılan gerekçelerle tutuklanmalarına karar verilmesi istendi.
Diğer şüpheliler
Sevk yazısında, şüpheli Fikri Murat Demir'in, tutuklu şüpheli İBB Başkan Danışmanı ve MEDYA AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Murat Ongun'a bağlı yapı içinde İBB Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Daire Başkanı Taner Çetin ile irtibatlı iş insanlarından olduğu belirtildi.
Demir'in, 2021'den itibaren İBB ve bağlı kuruluşlarının ihalelerine katılan Yeni Fikir Eğitim Tasarım ve Reklam AŞ isimli şirketin sahibi olduğu bilgisi verilen yazıda, toplam 20 ihaleyi kazandığı, bunların tamamında ihale komisyon görevlileri ve ihaleye katılan rakip firmaların tümüyle irtibatlı ve iltisaklı olduğu ifade edildi.
Yazıda, Demir'in ihale sorumlusu Taner Çetin ile koordineli hareket edip, mali çıkar ilişkisi içinde bulunduğuna işaret edilerek, bu durumun MASAK incelemelerine de yansıdığı vurgulandı.
Para transferlerinin ihaleye ilişkin usulsüzlükler ve çıkar ilişkileri kapsamında değerlendirilebilecek nitelikte olduğunun altı çizilen yazıda, bu durumla kamu ihalelerinde rekabet, şeffaflık ve eşit muamele ilkelerinin ihlal edildiği, kamu ihalelerine katılan bazı gerçek ve tüzel kişiliklerin ihalenin serbest rekabet esasına aykırı şekilde anlaşma yapıp, ihaleye birlikte girdikleri bildirildi.
- "Sistematik çıkar ağı oluşturuldu"
Yazıda, incelemeler ve MASAK verileri doğrultusunda Yeni Fikir Eğitim Tasarım ve Reklam AŞ isimli şirketin sahibi Demir'in, İBB ve bağlı iştiraklerinde gerçekleştirilen kamu ihalelerine yönelik organize bir yapılanmanın merkezinde yer aldığı aktarılarak, "Söz konusu yapılanma kapsamında, Fikri Murat Demir'e ait şirketler, eşi Dilek Demir'e (şüpheli), yakın akrabalarına ve SGK kaydıyla ilişkili görülen kişilere ait şirketler, aralarında mali bağlantılar bulunan sözde rakip firmalar ile ihale komisyonu üyeleriyle para ilişkisi kuran çalışan ve aracı şahıslar üzerinden bir sistematik çıkar ağı oluşturulduğu" değerlendirmesine yer verildi.
MASAK verilerinde yer alan şirketler arası alışveriş görünümünde ancak rekabet dışı transferler, ihale komisyonu üyeleriyle şirket yetkilileri arasında gerçekleşen doğrudan veya dolaylı para hareketleri ile Demir'in ihale süreçlerindeki çok sayıda şirketle doğrudan ya da dolaylı bağlantısının "ihaleye fesat karıştırma", "kamu görevlileriyle menfaat temelli ilişki kurma", "nüfuz ticareti" ve "suç örgütü kurma-yönetme" kapsamında değerlendirildiği ifade edilen yazıda, 20 Mayıs'ta Demir'in şirketinde yapılan aramada Alaçatı Ege Turizm Gıda ve Restoran İşletmeleri Ticaret Ltd. Şti. isimli şirkete ait kaşenin ele geçirildiği, bahse konu şirketle ilgili yapılan araştırmada ilgili şirketin dosya şüphelilerinden Arzu Can'a ait olduğu, 25 Mart'ta kurulduğu belirtildi.
Yazıda, yine aynı yerde yapılan aramalarda, şüphelilerden Engin Gönül'ün olduğu tespit edilen Üst Çizgi Reklam isimli şirkete ait kaşenin ele geçirildiği, telefon ön incelemelerinde şüpheli Demir tarafından kullanılan Gönül'e ait hesap bilgileri ve şirket bilgilerinin Demir'in müşterek girdiği kamu ihalelerinde rakip firma olarak kullanıldığı ifade edildi.
Şüpheli Demir'in, Taner Çetin'in organizasyonu içindeki suç örgütüyle emel ve fikir birliği içinde hareket ettiği belirtilen yazıda, kolluk ve başsavcılıkça yöneltilen iddialara karşı tutarlı savunmalar yapamadığı, liderliğini tutuklanıp İBB Başkanlığı görevinden uzaklaştırılan Ekrem İmamoğlu'nun yaptığı, Murat Ongun'un ise yöneticisi olduğu suç örgütünde Ongun'a bağlı olarak hareket ettiği bildirildi.
Yazıda, şüpheli Dilek Demir'in MASAK verileri doğrultusunda incelenen kamu ihaleleriyle bağlantılı olarak mali ve operasyonel ilişki ağı içinde yer aldığı kaydedildi.
- "Arzu Can, eşi ve kayınvalidesini kullanarak suç gelirlerinin aklanmasına imkan sağladı"
Şüpheli Arzu Can'ın, Ongun'a bağlı yapı içinde Çetin ile irtibatlı çalışan iş insanlarından olduğu aktarılan sevk yazısında, 2018-2021'de Beylikdüzü Belediyesi'nde görev yaptığı, 2022 yılında İBB'nin İSPER isimli şirketinde çalıştığı anlatıldı.
Yazıda, Arzu Can'ın, Çetin'in asistanı olarak görev yaptığı, ihalelere ilişkin illegal para transferleri ve koordinasyon süreçlerinde rol aldığı belirtildi.
Tapu ve MASAK verileri incelemeleri doğrultusunda, Can'ın, annesi Elif G. adına 2023 yılında villa aldığı, söz konusu tarihte ve yakın zaman diliminde Elif G'nin hesap hareketlerinde villa alımına ilişkin herhangi bir yüksek meblağlı para girişi veya çıkışı tespit edilemediği aktarılan yazıda, aynı tarihte Can'ın eşi olan şüpheli Savaş Can'ın hesabından 14 milyon lira para çıkışı olduğu tespitine yer verildi.
Yazıda, bu durumun villa bedelinin Savaş Can tarafından karşılanmış olabileceği ihtimalini güçlendirdiğine işaret edilerek, "Şahıslar ve villayla ilgili yapılan araştırmalarda, söz konusu evi satın alan Elif G'nin ve evin ödemesini yaptığı değerlendirilen Savaş Can'ın bu maliyeti karşılayacak bir ekonomik güçte olmadığı , şüpheli Taner Çetin'in kamu ihalelerinden elde ettiği suçtan kaynaklanan mal varlıklarının aklanmasında Arzu Can isimli şahsın, eşi ve kayınvalidesini kullanarak suç gelirlerinin aklanmasına imkan sağladığına" ilişkin tespitler yer aldı.
Şüpheli Savaş Can ile ilgili sevk yazısında, şüpheli Taner Çetin'in İBB bünyesinde yürütülen bazı ihalelere ilişkin usulsüzlük ve yolsuzluk faaliyetlerinden elde ettiği değerlendirilen gelirlerinin Can'a ait hesaplar üzerinden aklandığı, bu süreçte şüphelilere ait mal varlıklarının gizlenmesi ve transfer edilmesi faaliyetlerine destek verdiği ifade edildi.
Yazıda, Can'ın satın aldığı villayla ilgili yapılan araştırmalarda, villada kiracı olarak ikamet eden kişinin Taner Çetin olduğu, yıllık kira bedelini Elif G'nin hesabına gönderdiği, söz konusu ödemenin birkaç gün sonra Elif G'nin hesabından Arzu Can'a gönderildiği ve paranın Çeşme Belediyesine ait bir şirkete kira bedeli olarak gönderildiği anlatıldı.
İBB'nin ihalelerine katılan, şüpheli Faruk Ceyhan'a ait şirketlerin birbirleriyle bağlantılı olduğuna işaret edilen yazıda, "Kamu ihalelerine katılan bazı gerçek ve tüzel kişiliklerin, serbest rekabet esasına aykırı şekilde anlaşma yaparak ihaleye birlikte girmeleri ve ihalenin sonucunu önceden belirlemeye yönelik girişimlerinin olduğu"na ilişkin tespitlere yer verildi.
Sevk yazısında, şüpheli Çağatay Takaoğlu'nun İBB iştiraklerinden İSPER AŞ bünyesinde görev yaptığı, belediye çatısı altında yürütülen bazı kamu ihalelerine ilişkin yolsuzluk faaliyetlerinde yer aldığı, bu süreçte şahsın hesap bilgilerini kullandırarak mali trafiğe dahil olduğu belirtildi.
İBB ihalesine katılan Retactus Tasarım Üretim Sanayi Ltd Şti isimli şirketin yetkilisi olan şüpheli Ahmet Rıdvan Murat ile ihaleyi kazanan firmanın sahibi Fikri Murat Demir arasında para transferi olduğu kaydedilen yazıda, MASAK incelemelerinde, söz konusu para transferlerinin ihaleye ilişkin usulsüzlükler ve çıkar ilişkileri kapsamında değerlendirilebilecek nitelikte olduğu vurgulandı.
Yazıda, şüphelilerin üzerlerine atılı "kamu kurum ve kuruluşlarının zararına dolandırıcılık", "suç işlemek amacıyla kurulan örgüte üye olma", "kamu kurum veya kuruluşlarının ihalesine fesat karıştırmak" ve "rüşvet vermek" suçlarını işlediklerine dair kuvvetli suç şüphesi bulunduğundan tutuklanmalarının istendiği de kaydedildi.