Ukrayna'nın enerji güvenliği Polonya'dan geçiyor

ANKARA (AA) - MURAT TEMİZER - Polonya'nın Jagiellonian Enstitüsü'nde enerji analisti Wojciech Jakobik, Ukrayna'nın Avustralya'dan sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) almak için kullanabileceği en gerçekçi yollardan birinin, ülkesindeki Swinoujscie LNG terminalini kullanmak olduğunu söyledi.

Jakobik, Ukrayna Enerji ve Kömür Sanayi Bakanı Vladimir Demçişin'in geçen hafta yaptığı, "Polonya veya Litvanya aracılığıyla Avustralya'dan LNG satın alabiliriz." açıklamasına ilişkin AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.

Rusya'dan doğalgaz alımını 1 Nisan itibarıyla yüksek fiyat nedeniyle durduran Ukrayna'nın, Avustralya'dan LNG satın alıp ülke sınırlarına getirebilmesi için en gerçekçi yolun, Polonya'daki Swinoujscie LNG terminali olduğunu belirten Jakobik, "Bu da 2016'nın ikinci yarısında terminalin aktif hale gelmesiyle gerçekleştirilebilecek bir hedef." ifadesini kullandı.

Jakobik, Ukrayna için Litvanya ihtimalinin de Polonya ile birlikte değerlendirildiğini ancak Litvanya üzerinden gelecek LNG'nin Rusya'ya yakın ilişkileriyle bilinen Belarus'tan geçmesi gerektiği için tercih edilmeyeceğine dikkati çekti.

Belarus engelinin aşılabilmesi için Litvanya'nın Polonya doğalgaz altyapısını kullanması gerektiğini vurgulayan Jakobik, "Polonya ile Litvanya arasında Ekim 2015'te imzalanan ve 2020'de hayata geçmesi beklenen doğalgaz boru hattı da bu konuda bir avantaj olabilir. Ayrıca Minsk, Moskova'yla çok yakın olmalarına rağmen şu anda ilişkilerin ideal bir seviyede olduğu söylenemez." değerlendirmesinde bulundu.

- Rusya'nın enerjideki adımları, Doğu Avrupa'yı rahatsız ediyor

Enerjide Rusya'ya bağımlılıklarını azaltmaya çalışan Doğu Avrupa ülkeleri, enerji güvenliği alanında birbirlerini destekleyici adımlar atıyor.

Rusya'nın Ukrayna'ya hukuksuz müdahalesi, Kırım'ı ilhak etmesi ve Ukrayna'nın doğusundaki ayrılıkçılara destek vermesinin yanı sıra enerjiyi de Ukrayna'ya karşı silah olarak kullanması bölgedeki ülkeleri alternatif yollar aramaya sevk etti.

2014'ün sonunda Litvanya'nın Klaipeda LNG Terminali'ni aktif hale getirmesinden sonra Polonya da geçen yıl Swinoujscie LNG Terminali'ni aktif hale getirmişti. Litvanya, inşa ettiği terminalle Baltık bölgesindeki ülkelere Norveç'ten aldığı LNG'yi gönderme planları yaparken, doğalgaz ihtiyacının yüzde 60'ını Rusya'dan karşılayan Polonya da terminaliyle Ukrayna'ya yardımcı olabilir.

Eski Litvanya Ulusal Enerji Kontrol ve Fiyat Komisyonu (NCC) Başkanı Vidmantas Jankauskas, Litvanya'nın bundan bir süre önce Ukrayna'ya LNG transfer etmesine yardımcı olabileceği yönündeki açıklamasını hatırlatarak, "Litvanya'dan Ukrayna'ya giden doğalgaz geçiş yolunda bulunan Belarus'un doğalgaz sistemi, Rus enerji şirketi Gazprom'a ait. Asıl gerçekçi olan Polonya - Litvanya boru hattının kurulması olacaktır." diye konuştu.

Bu boru hattı aracılığıyla iki ülkenin Avrupa dışı pazarlardan temin ettikleri LNG'yi birbirlerine iletebilecek bir altyapı kurulacağını belirten Jankauskas, aynı altyapının Ukrayna'ya gaz iletmek için de kullanılabileceğini ifade etti.

Jankauskas, şu anda en önemli gelişmenin Polonya'nın kendi LNG terminalini inşa etmesi olduğuna dikkati çekerek, "Polonya'nın LNG terminali çok ciddi bir oyun değiştirici olabilir. Polonya bu konuda ciddi adımlar atıyor." dedi.

Polonya'nın 2015'in sonunda aktif hale getirdiği ve Baltık Denizi kıyısında Almanya sınırına yakın bir bölgede bulunan Swinoujscie LNG terminalinin mevcut kapasitesi 5 milyar metreküp ve orta vadede 7,5 ile 10 milyar metreküpe çıkarılması planlanıyor.

Ayrıca, Polonya ile Litvanya arasında enerji güvenliği için katkı sağlaması hedeflenen boru hattı projesi de, geçen yıl iki ülke arasında imzalandı ve AB projeye 10.6 milyon avro hibe etti.