İKV Başkanı Zeytinoğlu vize serbestliği sürecini değerlendirdi

İSTANBUL (AA) - İktisadi Kalkınma Vakfı (İKV) Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, vize serbestliği sürecinde Türkiye’nin kısa zamanda çok yol kat ettiğini ve 72 kriterden 65’ini yerine getirdiğini belirtti.

Zeytinoğlu, yaptığı yazılı açıklamada, vize serbestliği sürecinde kalan 7 kriter arasında teknik olarak tamamlanmayan AB standartlarında biyometrik pasaportların basılması ve haziran ayında başlaması öngörülen Türkiye-AB Geri Kabul Anlaşması’nın işlerlik kazanması gibi maddelerin bulunduğunu hatırlattı.

Bunun yanında AB Komisyonu tarafından henüz karşılanmadığı öne sürülen iki kritik konunun da kriterler arasında yer aldığını belirten Zeytinoğlu, bunların yolsuzlukla mücadele ve terörle mücadele konularında kilitlendiğini ifade etti.

Zeytinoğlu, şunları kaydetti:

"Türkiye ile AB arasında vize serbestliğinin sağlanması için AB tarafından öngörülen en kritik konu terörle mücadele mevzuatının revize edilmesi. Bu kritere ilişkin olarak AB, terör suçlarının kapsamının daraltılmasını ve temel insan hakları, özgürlük ve güvenlik hakkı, adil yargılanma hakkı, ifade özgürlüğü ile toplanma ve gösteri özgürlüğünü garanti altına alan ileri adımlar atılmasını öne sürüyor. Türkiye halihazırda aktif olarak terörle mücadele eden bir ülke. Kendileri de terörle sorun yaşayan AB ülkelerinin ve AP üyelerinin, Türkiye’nin bu alandaki hassasiyetini dikkate alması gerekiyor. Öte yandan, Türkiye açısından da terörle mücadeleyle bağlantılı uygulamalarda insan haklarına ve hukukun sınırlarına özen gösterme ilkeleri ile orantılılık ilkesi yol gösterici bir rehber olmalı.

Türkiye’nin AB ile müzakere sürecinde insan hakları ihlallerinin önlenmesine yönelik olarak Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru yolunun açılması, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS) ihlallerinin giderilmesine yönelik eylem planları hazırlanması ve yargı mensuplarına yönelik bilgilendirme faaliyetleri gerçekleştirilmesi gibi önemli adımları oldu. Bu açıdan bakıldığında AB’nin de konuya hassasiyet göstermesi şartı ile yerine getirilmeyecek bir kriter olduğunu düşünmüyorum."

- "AB bağı Türkiye açısından çıpa görevi görmeye devam ediyor"

Zeytinoğlu, İKV’nin 23-24 Nisan 2016 tarihlerinde Realta araştırma şirketine yaptırdığı anketin sonuçlarına da değindi. Kamuoyunda AB üyeliğine desteğin bir önceki yıla oranla, 13 puan artarak yüzde 75'e çıkmasının önemli bir gelişme olduğunu belirten Zeytinoğlu, "AB üyeliği için yüzde 75 oranındaki kamuoyu desteği, hükümetin bu alandaki politikaları açısından da dikkate alınması gereken bir veri oluşturuyor. AB bağı Türkiye açısından ekonomik refahtan, demokratikleşmeye kadar birçok alanda çıpa görevi görmeye devam ediyor. Vize serbestliğinin sağlanması da bu desteğin devamı ve üyelik sürecinde ilerlenmesi açısından önemli bir hedef”.

- AP'de çetin bir süreç bizi bekliyor"

Ayhan Zeytinoğlu, vize serbestliği için Avrupa Parlamentosu ve AB Konseyi’ndeki onay sürecine de dikkat çekerek, gelinen aşamada komisyonun 4 Mayıs tarihli raporunda vizelerin kaldırılmasını önermesinin önemli bir kazanım olduğu savundu.

Zeytinoğlu süreçteki tıkanıklığın, vizesiz Avrupa hayalinin rafa kalktığı şeklinde algılanmaması gerektiğini belirterek değerlendirmelerini şöyle sürdürdü:

"AP’deki görüşmelerde, Türkiye kriterleri tamamıyla karşılamadan ve kriterlerin karşılandığı Komisyon tarafından yazılı bir şekilde Parlamento’ya iletilmeden onay sürecine geçilmeyeceği belirtildi. Zaten Komisyon’un vize serbestliğine ilişkin 3’üncü raporunda da, onay sürecinin tamamlanabilmesi için, kalan 5 kriterin Türkiye tarafında karşılanması gerektiği belirtilmişti. Dolayısıyla, yeni ve beklenmedik bir durumla karşı karşıya değiliz. Kriterlerin tamamlanması konusunda muğlaklık olması, AP’deki oylamanın sonucunu da olumsuz etkiler. Dolayısıyla önümüzdeki süreçte, muğlaklığa sebebiyet vermeyecek şekilde kriterlerin karşılanması önem taşıyor. Birkaç aylık gecikme söz konusu olabilir.

Her durumda Türkiye’nin Avrupa Komisyonu ile birlikte çalışarak, kalan kriterleri ortak bir anlayış çerçevesinde tamamlamayı hedeflemesi gerekiyor. Vize serbestliğinin gerçekleşmesine çok az kaldı. Koşunun son düzlüğünde hız kesmeyip devam edersek, süreci tamamlayabiliriz. Unutulmamalı ki, vizelerin kaldırılması, AB ile ilişkilerimizde önemli bir psikolojik bariyerin aşılmasını sağlayacaktır."