Konya mutfağı

Konya, Anadolu mutfağının merkezidir. Dünyada bilinen ilk yerleşim, ilk şehirleşme ve ilk hayvan evcilleştirmenin görüldüğü yer Çatalhöyük'den bu yana çeşitli medeniyetlere ev sahipliği yapan Konya, mutfağında da bu tarihî mirası görmekteyiz.

Türklerin Anadolu'yu fethettikten sonraki ilk büyük devleti Anadolu Selçuklu Devleti olmuş ve bu devletin başkenti 200 yıl kadar Konya olmuştur. Konya, Osmanlı İmparatorluğu'na ve Evlâd-ı Fatihân'ın gittiği Makedonya, Abhazya, Bosna-Hersek, Yunanistan, Bulgaristan gibi ülkelere de idari, askeri, bilim ve mutfak mirasını taşımıştır.

Doğumdan ölüme beslenme mecburiyeti, insanların ilk çağlardan bu yana yemekle ilgili birtakım kurallar geliştirmelerine neden olmuştur. Bu kurallar zaman içinde toplumların kendi yapı ve değerleri ile birleşerek o toplumlara özgü mutfak kültürünü yaratmıştır. Dünyanın ünlü mutfakları arasında yer alan Türk Mutfağı da böyle bir gelişimin ürünüdür; Türk Mutfağı klasik ve yöresel mutfak olarak ele alınabilir. Klasik mutfak, İstanbul’da imparatorluk ürünleriyle şekillenen bir mutfaktır. Türk Halk Mutfağı olarak da adlandırılabilecek olan yöresel mutfaklar ise Anadolu’da bölge ürünleriyle şekillenen mutfaklardır.

Konya Mutfağı, Selçuklu saraylarında gelişen ve Mevlevî adap ve erkanıyla yoğrulan muhteşem bir oluşumdur. 13. yüzyıldan günümüze koyduğu kurallarla klasik özellikler taşıyan, hatta Klasik Türk Mutfağı'nın dayandığı ana köklerden birini oluşturan Konya Mutfağı bu nedenle Türk Halk Mutfağının dışında tutulması gereken bir mutfaktır.

Konya Mutfağı, mutfak mimarisi, araç gereçleri, yemek çeşitleri, pişirme yöntemleri, sofra düzenleri, servis usulleri, kış için hazırlanan yiyecekleriyle kendine özgü bir mutfak ve bu mutfakla ilgili inanılmaz zenginlikte bir mutfak kültürü meydana getirmiştir. Selçuklu saraylarında altın tepsi ve sahanlarda yemeklerin Oğuz resmine uygun olarak düzenlendiği; mutfakla ilgili ilk ekipleşmenin Mevlevî Mutfağı'nda başladığı, dünyada adına muhtemelen anıt mezar yaptırılan ilk aşçıbaşının (Ateşbaz-ı Velî) Konya'da bulunduğunu söylemek Konya Mutfağı'nın ihtişamını belirtmeye yetecektir. Konya'da dışarı yemekleri olarak üç nefis yiyecek dikkati çeker. Fırın Kebabı, Etliekmek ve Peynirli Pide. Bu üç yiyecek Konyalıların olduğu kadar yabancıların da çok ilgisini çeken yiyeceklerdir.

Dünya'da türbesi olduğu bilinen tek aşçıbaşı olan Ateşbâz-ı Velî, Hz. Mevlâna'nın aşçıbaşı olup türbesi Konya'dadır. Bu durum, yemeğe ve yemeği hazırlayan kişiye Konya'lının duyduğu muhabbeti yansıtır.

Aşağıda Konya Mutfağı'ndan bir kısım yemek tadımlık olmak üzere tanıtılmıştır. Konya'da etliekmek ve fırın kebabı gibi klasikleşmiş yemeklerin yapıldığı ve sunulduğu lokantaların yanında Selçuklular'dan kalma yemeklerin hazırlandığı, daha fazla çeşidin sunulduğu lokantalar da bulunmaktadır. Konya'daki oteller de Konya yemekleri ağırlıklı menüler hazırlamakta ve misafirlere sunmaktadırlar.