Konya Türkiye'nin en önemli madencilik merkezlerinden biri

Konya, tarihi ve kültürü gibi madenler açısından da oldukça zengin bir coğrafyaya sahiptir. Konya ili sınırları içerisindeki belli başlı madenler boksit, barit, olivin, manyezit, kömür, soda (maden suyu anlamında değil), tuz, perlit (pomza) ve mermer sayılır.

Biraz daha az öneme sahip olmakla yanı sıra demir, kurşun-çinko, cıva ve krom madenlerinin de varlığı olduğu bilinmekte. Fakat, son dönemlerde yapılan faaliyetler Konya il merkezi-Seydişehir-Hüyük üçgeniyle sınırlı yaklaşık 1.500 km²lik bölgede altın madeninin varlığı da delil edilmiş.
Konya’nın boksit yatakları Seydişehir (bir tarafı Akseki-Antalya’da olmak üzere) ilçesinde. Boksit, alüminyum üretiminde kullanılan yegâne mineral. Çevredeki yatakların toplam rezervi 36 milyon ton civarında (Dünyadaki toplam rezerv 23 milyar ton kadar, senelik neredeyse tüketim de 150 milyon ton kadar). Seydişehir-Akseki civarında olan önemli boksit yatakları Mortaş, Doğankuzu, Değirmenlik, Morçukur, Çatmakaya, Gömene, Kızılalan ve Yarpuz’da bulunmakta. Seydişehir Alüminyum Fabrikası, sadece Türkiye’nin değil, Balkanlar ve Ortadoğu’nun da yegâne alüminyum üretim yeridir. Fabrikada yılda neredeyse 400.000 ton boksit madeni işlenerek 200.000 ton alüminyum üretmektir.
BARİT, BARYUM ÜRETMEK İÇİN SON DERECE ÖNEMLİ BİR MİNERALDİR

Barit, ağır olması (nedeniyle 4,7 ton/m³’tür) ve diğer özellikleri nedeniyle bilhassa boya sanayinde ve sondajcılıkta kullanılıyor. Konya ili barit yatakları yüksek oranda Hüyük ilçesinde, az miktarda da Beyşehir ve Seydişehir ilçelerinde yer alır.

Hüyük ilçesi barit yatakları 13 milyon tonluk rezerviyle Türkiye’nin en büyük barit yataklarıdır. Türkiye’nin toplam barit rezervi yaklaşık 50 milyon ton kadar. Dünya barit rezervlerinin ise 1,5 milyar ton olduğu vurgulanıyor. Bu veriler çerçevesinde Türkiye’deki baritlerin yaklaşık %25’nin Konya (Hüyük)’da olduğu belirtilebilir. Dünya nezdinde senelik ortalama neredeyse tüketim 4-5 milyon ton kadar.
Beyşehir ilçesine bağlı Çamlık (Dalayman) kasabası kapsamı içinde yer alan Kızıldağ civarında milyarlarca ton olivin madeni bulunmakta. Yani Mg2SiO4 kimyasal yöntem ile temsil edilen bu madenin esas tüketim kapsamı demir-çelik sanayidir. 2007 senesi itibariyle Dünya’da bu maden senelik 4 milyon ton kullanmakta.İlk edilen araştırmalar Çamlık’taki bu madenin yaklaşık 9 milyar ton olduğu anlaşılmakta. Dünya olivin rezervlerinin toplam 100 milyar ton olduğu (80 milyar tonu Norveç’te) olduğunu bu rezervin yaklaşık %10’unun Konya’da olduğu anlaşılır.
Konya, yakın bir dönemde altın açısından da oldukça önemli bir role sahip olacaktır. Konya-Hüyük-Seydişehir bölgesi içinde yer alan 1.500 km²lik alan, büyük kısmıyla volkanik kayaçlarla kaplı bir bölgedir. Bu kapsamda edinilen araştırmalar bu kayaçlar içindeki silikat damarlarının tonda nerdeyse 6 gram altın içerdiğini belli etmektedir. (Tenörün ara ara tonda 16 grama kadar çıktığı bilinmektedir). Ekonomik tenörün tonda 3-4 gram altın olduğu zannedilirse sözü yapılan bu bölgenin altın madenciliği kısımından ne kadar önemli olduğu fark edilir.

ALTIN ARAMA ÇALIŞMALARI

Fakat yabancı şirketler de bölgede altın arama çalışmalarında 2006 senesi itibariyle başlamış bulunmaktadırlar.
Konya il merkezine yaklaşık 10 km mesafede olan Meram-Çayırbağı manyezitleri de madencilik tarafından son derece önemlidir. Zira yörede olan kriptokristalin (çok küçük taneli) manyezit (MgCO3) minerali kalite konusundan Dünya’nın en iyi manyezitleridir. Civardaki manyezitler oldukça düşük demir ve kireç içerikleriyle ilgili sektör tarafından son derece beğenilmekte ve istenmekte. Manyezit minerali bilhassa demir-çelik sanayinde kullanılan yüksek fırın tuğlalarında refrakter malzeme (ateşe dayanıklı ürün) olarak yer almaktadır.
Konya iline bağlı Ilgın ve Beyşehir ilçelerinde linyit kömürü, Cihanbeyli Bolluk gölünde soda (Na2SO4), merkeze bağlı Sızma-Lâdik kasabalarında cıva (Üretime 1990’lı yılların başında son verilmiştir), yine Cihanbeyli’de sofra tuzu üretimleri hâlen devam etmektedir. Bozkır tarafında kurşun-çinko yataklarının 1960’lı yıllara kadar işletildiği biliniyor.

Merkeze bağlı Ulumuhsine ve Küçükmuhsine’de çok zengin perlit (pomza) oluşuklarının mevcudiyeti fark edilmiştir. Meram-Gödene’deki tarihî travertenler hâlen işletilmektedir. Beyşehir, Seydişehir, Altınekin ve Güneysınır’da oldukça geniş mermer yataklarının bulunduğu fark edilmiştir. Bu civarlarda yeni bulanan mermer yataklarının birçoğu da işletilmeye başlanmıştır.