Refah Partisi'nin kapatılışı

REFAH PARTİSİNİN KURULUŞU

Milli Selamet Partisi, 12 Eylül 1980 askeri darbesinden sonra kapatıldı. Daha sonra Millî Güvenlik Konseyince (MGK) siyasi partilerin yeniden kurulup faaliyet göstermesine izin verilmesi üzerine 19 Temmuz 1983'te avukat Ali Türkmen başkanlığında Millî Selamet Partisi'nin görüşlerinin devamı niteliğinde ki Refah Partisi (RP) kuruldu. Kurucularının Millî Güvenlik Konseyi tarafından birkaç defa veto edildi. Kurucu kadrosu, kanunların öngördüğü zamanda tamamlanamadığından 1983 seçimlerine katılamasına izin verilmedi. Daha sonra kurucu üyeler arasından veto edilmeyen Ahmet Tekdal parti başkanlığına seçildi.

Refah Partisi ülke çapında çok kısa zamanda bütün teşkilatlanmasını hızlı bir şekilde tamamladı. Refah Partisi'nin, parti programında manevi kalkınmaya ve sanayileşmeye ağırlık verdi. Millî Selamet Partisi'nin muhafazakar-dindar tabanından büyük destek gördü. İlk olarak 25 Mart 1984'te Ahmet Tekdal başkanlığında yerel seçimlere katıldı. Oyların %4,44'ünü alarak Urfa ve Van belediye başkanlıklarını kazandı. 28 Eylül 1986'da 11 ilde yapılan milletvekili ara seçimlerine katıldı. Bu seçimlerde %4,76 oy alabildi. 6 Eylül 1987'de yapılan referandum (halk oylaması) ile bazı eski siyasi parti liderlerine siyaset yapma yasağı kaldırılınca, Millî Selamet Partisi eski başkanı Necmettin Erbakan Refah Partisi genel başkanlığına seçildi (11 Ekim 1987).

Refah Partisi, Kasım 1987'de yapılan milletvekili erken genel seçimlerine Necmettin Erbakan başkanlığında girdi. Oylarının oranını %7,16 oranına çıkardı. Ülke genelinde %10 barajını aşamadığı için milletvekili çıkaramadı. Mart 1989'da yapılan Belediye Başkanlığı (Yerel İdare) Genel Seçimlerinde Türkiye genelinde toplam oy oranını %9,8'e çıkardı. Kahramanmaraş, Sivas, Şanlıurfa, Van ve Konya illerinin belediye başkanlıklarını kazandı.

SONRAKİ YILLAR

20 Ekim 1991 Milletvekili Erken Genel Seçimine Refah Partisi, Milliyetçi Çalışma Partisi, Islahatçı Demokrasi Partisi üçlü ittifak kurarak katıldılar. Anayasaya göre iki ve daha fazla partinin birleşerek seçime katılmalarının yasak olması sebebiyle bu üç partinin ittifakları kâğıt üzerinde resmi olarak yapılmadı. Bunun için IDP ve MÇP partilerinin milletvekili adayları seçime katıldıkları bölgelerden bağımsız aday olarak katılmışlar, her üç parti de birbirinin adaylarına oy vermişlerdir.

20 Ekim 1991 Erken Genel Seçimlerine bu şekilde katılan Refah Partisi, Türkiye genelinde kullanılan seçmen oylarının %16,90'ını alarak TBMM'ye 62 milletvekiliyle girdi. TBMM'de grup kuran dört partiden birisi oldu. Daha sonra Milliyetçi Çalışma Partisi'ne ve Islahatçı Demokrasi Partisi'ne mensup milletvekilleri ayrıldılar. Kapatılan partilerin açılmasına izin verilmesi üzerine açılan MSP Refah Partisine katıldı.

1994 Yerel Seçimlerinde büyük bir sıçrama yaptı; yüzde 19.14 oranında oy alarak, İstanbul (Recep Tayyip Erdoğan belediye başkanı olarak seçildi) ve Ankara belediye başkanlıklarını kazandı. 24 Aralık 1995 genel seçimlerinde yüzde 21.38 oy oranıyla 158 milletvekilliği kazandı ve birinci oldu. Seçimlerden hemen sonra Anavatan Partisi'yle yapılan koalisyon görüşmeleri başarısızlıkla sonuçlandı.

KAPATILMA SÜRECİ

28 Şubat Süreci Doğru Yol Partisi'yle kurduğu koalisyon hükûmeti (Refahyol Hükümeti) 28 Haziran 1996'da TBMM'de güvenoyu aldı, Necmettin Erbakan başbakan oldu. Daha sonra Erbakan'ın hükümetten istifa etmesi üzerine Refahyol hükümeti dağıldı (Haziran 1997).

21 Mayıs 1997'de Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Vural Savaş, RP hakkında, "Lâik Cumhuriyet ilkesine aykırı eylemleri" gerekçesiyle kapatma davası açtı. Refah Partisi, 8 ay süren dava sonunda, 16 Ocak 1998'de Anayasa Mahkemesi tarafından kapatıldı. Necmettin Erbakan, Şevket Kazan, Ahmet Tekdal, Şevki Yılmaz, Hasan Hüseyin Ceylan ve İbrahim Halil Çelik'e 5 yıl süreyle siyaset yasağı getirildi. Kapatılma gerekçesinde, parti görevlilerinin laiklik karşıtı eylemleri, devletin kurucusuna karşı suçlamaları ve türbanla ilgili siyaseti de kanıtlar arasında sayıldı.

Partinin programları arasında; Türkiye'de manevi kalkınmayı sağlamak, adil düzeni kurmak, ağır sanayiyi gerçekleştirmek, İslam ülkeleriyle olan ilişkileri arttırmak, faizi kaldırmak, Türkiye'nin AB'ye girmesinin faydasız olduğu gibi görüşleri halkta büyük karşılık gördü.

Fazilet Partisi, Refah Partisinin siyasi mirasçısı olarak yeniden kuruldu.