Ameliyat malzemesi krizi çözüldü

Hastanelerin tıbbı malzeme alımında yaşadıkları sorunlar, bazı ameliyatları yapılamaz hale getirmişti. Özellikle kalp damar ve ortopedi alanlarında hastaların ameliyat olamaması büyük sıkıntı yaratmıştı. Sorunun çözümü için harekete geçen Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) yeni bir Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) yayınladı. Resmi Gazete’de yayınlanan SUT ile tıbbi malzeme listelerinde kalp damar cerrahisi listesinde yer alan 36 adet tıbbi malzemenin, girişimsel radyoloji listesinde yer alan 39 adet tıbbi malzemenin ve kardiyoloji listesinde yer alan 27 adet tıbbi malzemenin fiyatları ve ortopedi ve travmatoloji branşına ait tümör rezeksiyon alan grubunda yer alan 184 adet tıbbi malzeme için ödenen fiyatlar yaşanılan malzeme temini yönündeki problemlerden dolayı yeniden düzenlenerek artırıldı.

Sosyal Güvenlik Kurumu, bir süre önce Sağlık Uygulama Tebliği'nde (SUT) bir dizi fiyat değişikliğine gitti. Bu değişiklilerden dolayı bazı medikal firmaları da, özellikle ortopedi, kardiyoloji gibi ameliyatlarda kullanılan tıbbi malzemeleri, zarar ettikleri gerekçesiyle vermedi. Bu da malzeme yokluğundan bazı ameliyatların yapılmadığı ya da yapılamadığı tartışmalarına neden oldu. Ancak herkes SGK'nın yeni SUT tebliğinde fiyatı düşürülen kalemlere odaklanırken, birçok kalemde de önemli miktarda fiyat artışına gidildiği de ortaya çıktı. 
Önceki uygulamada tıbbi malzemeler ile ilgili 'Serbest kodsuz malzeme' niteliğinde tanımlanmayan branşlara ait olanların faturalandırılması, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Ulusal Bilgi Bankası verileri ile Kamu İhale Kurumu ihale ortalamasına göre yapılıyordu. Ancak 1 Ekim 2014 tarihinde yürürlüğe giren Sağlık Uygulama Tebliği değişikliği ile tüm tıbbi malzemelerin, alan tanımları, kodları ve fiyatları yeniden belirlendi. Böylelikle fiyatı tanımlanmamış tıbbi malzeme kalmadı. Ayrıca bu değişiklikte, birden fazla branşta kullanılan tıbbi malzemeler listesinin kapsamı da genişletildi. Sağlık Uygulama Tebliği incelendiğinde, fiyat değişikliğinin tüm tıbbi malzemelerde yapılmadığı, en çok fiyat düşüşünün ortopedi ve travmatoloji branşında, artroskopi ile eklem cerrahisi alan grubuna ait tıbbi malzeme listesinde meydana geldiği ortaya çıktı. Bu alanda, 'Torakolamber posteriord dinamik sistemler, vida titanyum' fiyatı bin 150 TL'den, 435 TL'ye, düşürüldü. Yine 'Minimalinvaziv Sakroilak vidası' fiyatı, 8 bin 750 TL'den, bin 500 TL'ye, Kıkırdak hücre kültürü ikinci jenarasyon kıkrırdak nakli 20 bin TL'den, 11 Bin TL'yle, hücresel menisküs implantı 5 bin 450 TL'den, 3 bin 900 TL'ye indirildi. Buna karşılık, 'LEAD' fiyatı 2 bin 900 TL'den, 4 bin 100 TL'ye çıktı. Ancak kamuoyuna yansıdığı gibi kardiyoloji, kalp damar cerrahisi, omurga cerrahisi ve beyin cerrahisi branşına ait tıbbi malzemelerin, çok az bir bölümünde, fiyat azalması olduğu, önemli bir bölümünde ise, fiyat artışının yaşandığı tespit edildi. Bu alanda ise, 'Transkateter Pulmoner kapak seti' fiyatı 44 bin 625 TL'den, 51 bin TL'ye çıktı. 'Tarnskateter aort kapak seti' fiyatı 43 bin 700 TL'den, 53 bin TL'ye, VSD occluder device ise, 5 bin TL'den, 7 bin 190 TL'ye çıkartıldı. 

FİYAT ARTIŞLARIYLA İLGİLİ ARAŞTIRMA YAPTILAR 

İstanbul Tabib Odası üyesi ve TTB delegesi Dr. Güray Kılıç ile konuya ilişkin araştırma yapan Tabip Odası Meclis Üyesi Dr. Ergün Demir, önemli tespitlerde bulundu. Sağlık Uygulama Tebliği değişikliğinin ayrıntılı incelendiğinde SGK'nın hem kendi mali disiplinini korumaya çalıştığını, hem de kullanımında suiistimal yapıldığını düşündüğü bazı branşlardaki tıbbi malzeme fiyatlarını düşürdüğünü söyledi. Kamuoyunda yapılan tartışmaların, daha önce eş değer ilaç uygulamaları başladığı sırada karşılaşılan durum gibi olduğunu da dile getiren Ergün Demir, "Bir yandan SGK'nın mali disiplinini korunması diğer yandan da tıbbi malzeme ticareti yapanların karlarının azalmaması için fatura, vatandaşa kesilecek. SGK tarafından bedeli karşılanan tıbbi malzemelerde 'iyi malzeme kullanalım, aradaki farkı da vatandaş ödesin' şeklindeki yaklaşımlar karşımıza çıkarılacak. Bunun çözümü de vatandaşın cebi olacak. Performans sistemi ile kamu hastane işletmelerinin daha fazla kar elde etme çabalarına ve ticari suiistimallerine hekimler ortak edilmeye çalışılmaktadır. Fiyat spekülasyonlarını engellemek için ilaç ve tıbbi malzemelerin kamu tarafından üretimi gündeme gelmelidir. Neden bu kadar çok ameliyat ve tıbbi girişime ihtiyaç duyulduğu sorgulanmalıdır. Ucuz tıbbi malzemelerin kalite kontrol konusu tartışılmalıdır. SGK bazı tıbbi malzemelerdeki fiyat düşürülmesinin nedeni kamuoyuna açıklamalıdır. Eğer suistimal yapıyorsa bunlar kimdir bulunmalıdır. Ameliyatlarda da ilaçtakilerde olduğu gibi eşdeğer sistemi uygulanacak. Daha kaliteli malzeme kullanımı ancak vatandaşlardan alınacak olan ücret farklarıyla yapılacak" dedi. 

PAZARTESİ ÇÖZÜLECEK DEMİŞTİ 
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, 1 Ekim’de yayınlanan Sağlık Uyguluma Tebliği’nin (SUT) uygulama farklılığından kaynaklanan bazı sorunları olduğunun farkına vardıklarını ve sıkıntının giderilmesi için bakanlıklar arası toplantılar yapıldığını ve sorunun pazartesi günü çözüleceğini açıklamıştı. Çelik, “Alınan kararları, ‘SGK çöküyor mu kriz mi var?’ diye değerlendirmek haksızlık. Bizim yaptığımız istismarın önlenmesine yönelik önlemler almak. Sistemin daha sağlam olması ve daha verimli işlemesi için önlemler alıyoruz. Çok basit bir örnek, bir doktor yurt dışında ama bakıyorsunuz o tarihler arasında 500 hastaya bakmış. Bu nasıl oluyor diye sorduğumuzda olay çıkarıyorlar. Eskiden ‘istismara karşı müeyyide uygulamıyorsunuz’ diye eleştirenler, ‘şimdi bu cezayı karşılayamayız batarız’ diye itiraz ediyor. ‘Sağlığı böyle finanse ediyorsunuz’ gibi eleştiriler, çifte standarttır” demişti.