Başkalarını neden suçlarız ?

Uzm. Klinik Psikolog Fulya Artukoğlu Tepret, insanların olumsuz deneyimlerdeki kendi davranışlarına bakmak ve olumsuz duyguları deneyimlemekten kaçınma eğiliminde olduklarını, bunun yerine birini suçlama eğilimine girdiklerini belirtti.

Herkes hayatının doğal akışında olumlu ve olumsuz durumlar ile karşı karşıya kalabileceğini aktaran Tepret,'' Kimi insanlar olumsuz deneyimler yaşarken bu deneyimi anlamak istemez. Çünkü yaşadığımız her olumlu ve olumsuz deneyim içerisinde bizimde bir katkımız vardır. Fakat bazı insanlar bu olumsuz deneyimlerdeki kendi davranışlarına bakmak, olumsuz duyguları deneyimlemekten kaçınırlar ve birini suçlama eğilimine girerler. Peki neden insanlar başkalarını suçlar? Suçlayıcı davranan kişi; empati yapmakta zorlanabilmekte, kendilerini kurban olarak gösterip sürekli birilerini suçlamaktan haz almaktadırlar. Karşı tarafta ise suçluluk, çaresizlik, kendinden şüphe gibi duygular yaratırlar. Başkalarını suçlayan kişiler, kendilerini güçsüz ve aciz gösterir hatta böyle hissederler. Başlarına gelen olumsuz bir durum ile ilgili kendi paylarına düşen kısmı görmek istemezler ve sorumluluğu suçlayarak karşıya yüklerler. Bunun sebebi ise kendilerinde hissedecekleri olumsuz duygularla baş etmek istememeleridir'' dedi.

Aynı zamanda bazı kişiler karşıdaki kişiyi kontrol etmek içinde suçlamayı kullanabileceğini ifade eden Tepret,'' İlişkide kontrolü kaybettiğini düşünen taraf, kontrolü yeniden kazanmak için her olumsuz durumda karşısındakini suçlamaya meyilli hâle gelebilir. Karşıdaki kişinin duygusunu çok önemsemeyen, ilişki içerisinde kendi çıkar ve duygularını ön planda tutan kişilerde, karşıdaki kişiyi suçlayarak, kurban rolüne girer ve karşıdaki kişiyi manipüle eder. Böylece kendi istediklerini yaptırabilir. Bu şekilde sergilenen tavırlar kişinin; sağlıksız bir ilişki yaşamasına, olumsuz yönde kişilik geliştirmesine, empatiden uzak bir yaşam sürmesine ve çevresinin de bu durumdan etkilenmesine de neden olabilmektedir'' dedi.

Tepret, ''Kişinin mevcut durumu değerlendirmesi, hata yapabileceğini kabullenmesi ve bunun sorumluluklarını alması, gerektiğinde özür dileyebilmesi ve çaresiz hissettiğinde profesyonel bir destek alımı kişinin bu tarz tutum ve davranışlardan kurtulması için önemli ve etkilidir'' ifadelerine yer verdi.