BMGK’ya geçici üyelik yarışı hareketlendi

BMGK’ya geçici üyelik yarışı hareketlendi
BMGK’da 2015-2016 yıllarında görev yapacak geçici beş üye için yarın BM Genel Kurulu’nda düzenlenecek seçimler öncesi Türkiye, İspanya ve Yeni Zelanda arasında rekabet yaşanıyor.

BM Güvenlik Konseyi’nde 2015-2016 yıllarında vazife yapıcak geçici beş üye için yarın BM Genel Kurulu’nda düzenlenecek seçimler öncesi Türkiye, İspanya ve Yeni Zelanda içerisinde kıyasıya rekabet yaşanıyor.

Türkiye, 2009-2010 yılında vazife yaptığı BM Güvenlik Konseyi geçici üyeliğine yine namzet oldu. Türkiye’nin yer aldığı Batı Avrupa ve Diğerleri grubu için ayrılan iki koltuk için Türkiye, İspanya ve Yeni Zelanda yarışıyor. 

Perşembe günü yapılacak seçimde lüzumlu desteği alma ve en az bir rakipten çok oy toplama ardında bulunan üç ülkenin dışişleri bakanları bir haftadır New York’ta kulis faaliyeti yürütüyor.

100 bin nüfuslu devletler ile 1,5 milyar yurttaşı bulunan devletlerin birer oy hakkı bulunduğu için adaylar, küçük iri demeden bütün devletlerin kapısını çalarak BMGK’da ortaya koyacakları farkları anlatıyor.

Üç memleket de dışişleri bakanları başkanlığındaki diplomatik kadrolarıyla muhtelif ortamlarda resepsiyonlar düzenliyor ve bölgesel grupları öğle ve akşam yemeğinde ağırlıyor.

Türkiye, bu kapsamda BM Genel Kurulu girişinde ’Güvenli Liman Türkiye’ sergisini açarken, Yeni Zelanda tıpkı saatlerde resepsiyon düzenleyerek BM sistemi ve işleyişi konusu için kolay bilgiler verici ’UN Handbook’ kitabının tanıtımını yaptı.

Türkiye’nin BM Daimi Temsilciliği, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun da katılımıyla bu akşam Waldorf Astoria Otel’de resepsiyon vererek organ ülkelerden bir defa daha destek isteyecek. 

Genel Kurul’daki oylamalar saklı olabileceği ve devletlerin ani bire çok adaya oy verme hakkı yer aldığı için yarışın nasıl sonuçlanacağı büyük merakla bekleniyor.

Geçici organ seçimleri

BM sistemi içerisinde uluslararası sulh ve güvenliğin sağlanmasından mesul müessese bulunan 15 üyeli BM Güvenlik Konseyi’nin beş sürekli üyesi bulunuyor. Geçici 10 organ ise beşerli gruplar biçiminde iki yılda bir değişiyor.

2015-2016 dönemi için BM Genel Kurulu’nda yapılacak seçimlerde vazife süreleri dolacak bulunan Arjantin, Ruanda, Güney Kore, Avustralya ve Lüksemburg’un yerine, bu devletlerin grubunda yer saha beş yeni organ seçilecek.

Seçimlere Afrika grubundan Angola, Asya-Pasifik grubundan Malezya, Latin Amerika ve Karayipler grubundan Venezuela tek namzet şekilde giriyor. Ancak tek namzet şekilde girmeleri kati seçilecekleri anlamına gelmiyor. Bu devletlerin de seçimlerde oyların üçte ikisini almaları gerekiyor.

Batı Avrupa ve Diğerleri grubuna ayrılan iki koltuk için ise Türkiye, İspanya ve Yeni Zelanda aday. Bu üç memleket içerisinde iri yarış olması bekleniyor.

193 ülkeden 129’unun oyu gerekiyor

BM Genel Kurulu’nda yapılacak oylamada bir ülkenin BMGK’ya seçilebilmesi için grubunun tek adayı dahi olsa uygulanan oyların en az üçte ikisini alması gerekiyor. BM üyesi 193 ülkenin tamamının oy kullanımı mecburiyetinde seçilebilmek için en az 129 oy alınması gerekiyor.

Türkiye’nin yer aldığı grupta ise 129 oy almak yetmeyebilir. Çünkü üçte ikinin üstünde en iyi oy saha iki memleket hedefine ulaşabilecek. Türkiye 2009-2010 dönemi için gerçekleştirilen seçimde 151 ülkenin desteğini alarak ilk turda Konsey’e seçilmişti.

Türkiye, BM Güvenlik Konseyi’nde 1951-1952, 1954-1955, 2009-2010 yıllarında geçici üyelik vazifesinde bulunmuş, 1961 yılında ise iki yıllık dönemi Polonya ile paylaşarak bir sene BMGK’da yer almıştı.

Yeni Zelanda en son 1993-1994, İspanya ise 2003-2004 yıllarında BM Güvenlik Konseyi’nde yer aldı.

Türkiye’nin öncelikleri adalet, güvenlik, kalkınma ve temsiliyet

Türkiye, son senelerde uluslararası uyum içindeki kurumlarda ve arabuluculuk çabalarında giderek daha çok yer alıyor. Arap Baharı ile başlayan ve alanda iç harpler ve terör tehdidiyle devam eden çatışmaların tam ortasında yer saha Türkiye, gelecek devirde BMGK gündemine ati çok sayıda konuyla yakından ilgili olacak.

Türkiye’nin coğrafi pozisyonu ve çevresinde yaşanan sorunlar, Konsey’de yer alma gerekliliğini artırıyor. Türkiye’nin BM Daimi Temsilciliği, BMGK hedeflerini şu biçimde açıklıyor:

’Uluslararası ilişkilerde ciddi değişimlerin yaşandığı ve bölgemizin ciddi gelişmelere sahne yer aldığı bir devirde Türkiye’nin BMGK üyeliğiyle uluslararası sulh ve güvenliğin sağlanmasına özgün bir katkıda bulunabileceğine inanıyoruz. Bu inanç ülkemizi BMGK üyeliğimizin sona ermesinden kısa bir zaman sonra tekrardan adaylığımızı açıklamaya yöneltmiştir. 

Geçmiş üyeliğimiz zamanında ülkemiz, BMGK içinde tüm tarafları dinleyen, şeffaf ve yapıcı bir yaklaşımla diyaloğu teşvik ederek çözümler üreten bir rol oynamıştı. Ülkemizi çevreleyen bölgelerdeki krizler göz önünde bulundurulduğunda, BMGK’nın bugün de bu çeşit bir katkıya gereksinim duyduğuna inanmaktayız.’

’Türkiye bütün dünyanın vicdanı ve sesi oluyor’

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da New York’ta yaptığı açıklamada, ’Türkiye, daha demokratik, daha temsiliyetçi, daha şeffaf, politik şekilde daha anlamlı, etkili ve adisyon verebilen bir BM Güvenlik Konseyi görmek istiyor’ demişti.

Konu konusu için ayrıcalıklı görüşler olsa da organ devletlerin bu prensipler çevresinde birleşmesini beklediklerini söz eden Çavuşoğlu, küresel sorunlara tesirli çözüm edinebilmek için daha çok görüşün Konsey’de temsil edilmesi ve daha katılımcı olunması gerektiğini anlatım etmişti.

Türkiye’nin G20 başkanlığını üstleneceğini, İnsani Zirve’yi düzenleyeceğini ve çok sayıda uluslararası kurumda aktif olduğunu kaydeden Çavuşoğlu, ’Türkiye sırf kendi menfaatlerini burada savunmuyor. Küçücük isme ülkelerinin dahi yaşadığı sorunları savunuyor. Afrika’nın da sesi oluyor, Karayip ülkelerinin de vicdanı oluyor. Dolayısıyla bütün dünyanın vicdanı ve sesi oluyor, objektif, dengeli ve yapıcı bir rol oynuyor’ ifadesini kullanmıştı.

HABERE YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,çok uzun ve ilgili içerikle alakasız,
Türkçe karakter kullanılmayan yorumlar onaylanmamaktadır.