"Ekmekte zammı bir yıl geciktirmek mümkün"

İSTANBUL (AA) - UĞUR ASLANHAN - Ekmek Sanayii İşverenler Sendikası Genel Sekreteri Cihan Kolivar, sadece una zam geldi diye ekmekte fiyat artışı yapılamayacağını belirterek, İstanbul'daki ruhsatsız fırınların kapatılması veya ciddi şekilde denetlenmesinin yanı sıra bu fırınlarla zincir marketlerin kalitesiz ekmek satmasının önüne geçilmesiyle zammın bir yıl ertelenebileceğini söyledi.

Kolivar, AA muhabirine yaptığı açıklamada İstanbul genelinde faaliyet gösteren fırın sayısının 3 bin 500'e ulaştığını kaydederek, bunların yaklaşık üçte birinin, yani bin 100'ünün, ruhsatsız olduğunu aktardı.

Belediyelere, imar müdürlüklerine kaçak fırınları şikayet ettiklerini ancak "Burada böyle bir problem görülmemiştir" tarzında cevaplar aldıklarını anlatan Kolivar, "Binanın projesine bakacaksın. Projede 'fırın' yoksa orası kaçaktır ama kimsenin kılı kıpırdamıyor." dedi.

Kolivar, kaçak fırınlarla mücadelede ilgili belediye müdürlüklerinin kendilerine yardımcı olmadığını iddia ederek, "Özellikle bir belediyeye kaç defa yazı yazdım. Dalga geçer gibi cevap veriyorlar, 'fırın çalışmıyor' diyorlar ama gidip bakıyorsunuz ekmekler çıkıyor." diye konuştu.

- "Un fiyatı arttı diye zam yapmak sorunu çözmez"

Kolivar, kaçak fırınların denetimlerinde de sıkıntılar yaşandığını savunarak, bu fırınlarda eksik gramajlı ekmekler üretilebilmesinin kolay olduğunu iddia etti.

Kaçak fırınların büyük kısmında sadece 2 personelin sigortasının yapıldığını aktaran Kolivar, en küçük bir fırında bile hamurcu, pişirici, dizici, şoför, muavin, temizlikçi ve 2 tezgahtar olmak üzere en az 8 kişinin çalışması gerektiğini, burada geri kalan 6 kişinin kayıt dışı çalıştığını bildirdi.

Kolivar, kaçak fırınların giderleri az olduğu için ekmeği ucuza imal ettiklerini ve haksız rekabete yol açtıklarını kaydederek şunları söyledi:

"Son günlerde un fiyatlarının zamlandığı, bunun ekmeğin fiyatını artıracağı yönünde beyanatlar okuyoruz. Bizler de fırıncıyız. Artık herkes biliyor ki ekmeğin maliyetinin tamamı un değil. Onun dışında bir sürü gider var. Un fiyatlarının da artışı konuşulmalı ama daha önemli konular var. Ekmeğe sadece un fiyatları arttı diye zam yapmak sorunu çözmez. Sorunun çözümü, İstanbul'daki ruhsatsız fırınların kapatılması veya bu fırınlarla birlikte zincir marketlerin sattığı ekmeklerin ciddi şekilde denetlenmesi."

- "Ya kapatılsın ya da ciddi şekilde denetlensin"

Kolivar, İstanbul'da 3 bin 500 civarındaki fırının bin 100'ünün ruhsatsız olduğunu yineleyerek, zincir marketlere de ekmek veren bu ruhsatsız fırınların eksik gramajlı ekmek yaparak, kaçak işçi çalıştırarak düşük fiyata kalitesiz ekmek sattığını savundu.

Cihan Kolivar, "Bu fırınların kapatılması veya ciddi şekilde denetlenmesi ile haksız rekabet ortadan kaldırılırsa, ekmeğe yapılacağı belirtilen zam en az 6 ay, hatta bir yıl geciktirilebilir. Tamamen kapatılırsa bu 1 yıl olur ama ciddi denetim de en az 6 ay geciktirir." dedi.

Ruhsatları olmayan fırınların maliyeye kaydının olduğunu ancak bunların imar ile ilgili yasa çerçevesinde "kaçak" göründüğünü dile getiren Kolivar, "Bu fırınlar sadece ekonomiye değil sektörümüze de zarar veriyor, benim de piyasamı alıp götürüyor." ifadesini kullandı.

Kolivar, bu fırınların ciddi şekilde denetlenmesinin ve eksiklik bulunan bir durumda kapatılmasının sektördeki haksız rekabeti ortadan kaldıracağını kaydetti.

Kayıt dışı işçi çalıştıramayan ve ekmeği eksik gramajla ucuz fiyata satamayan fırınların, mecburen de olsa piyasa şartlarındaki fiyatlarla ve kalitede ekmek üreteceğini aktaran Kolivar, böylece her işini kanuna göre yapan diğer fırınların da mağduriyetinin giderilebileceğini söyledi.

Kolivar, bu denetimler sayesinde en çok ekmek israfına yol açan zincir marketlerin de önüne geçilebileceğini vurguladı.

Zincir marketlerin bir köşelerinin ekmek reyonu olduğunu ifade eden Kolivar, 20'ye yakın çeşit ekmek satılan bu reyonların farklı firmalarca ekmeklerle doldurduğunu, satılmayan ekmeklerin market sahiplerinin umurunda olmadığını, bunların iade edildiğini aktardı.

Kolivar, iade edilen ekmeklerin ise israfı artıran en büyük etkenlerden olduğunu sözlerine ekledi.