Endonezya’daki Arakanlı Müslümanların geleceği belirsiz

BANDA AÇE (AA) - MEHMET ÖZAY/JUNAIDI HANAFIAH - Endonezya'nın Açe eyaletinde Cakarta yönetimi ve uluslararası kuruluşların girişimleriyle geçen yıl kurulan kamplara geçici olarak yerleşen Arakanlı Müslümanların (Rohingya) bundan sonraki dönemde yaşamlarını nerede sürdürecekleri belirsizliğini sürdürüyor.

Arakanlı Müslümanların bazıları, güven içinde yaşayabilecekleri topraklara ulaşmak amacıyla geçen yılın mayıs ayında Myanmar'dan kaçarak Bengal Körfezi’nden denize açılmış, Endonezya'nın batısında Açe Eyaleti’nde yerli balıkçıların yardımlarıyla karaya çıkmayı başaranların Kuzey Açe’de Blang Adoe, Doğu Açe’de Bayeun ve Langsa’da kurulan üç kampta kalmalarına izin verilmişti.

Ancak, Arakanlı Müslümanlara buralarda kalmaları için verilen 1 yıllık süre dolmak üzere.

Bugüne kadar ne Endonezya hükümetinden ne de uluslararası kuruluşlardan Arakanlı Müslümanların nereye gönderilecekleri konusunda bir açıklama yapıldı.

Doğu Açe Belediyesinden Osman Abdurrahman, Arakanlı sığınmacıların ne zamana kadar bölgedeki kamplarda kalacağı konusunda bilgileri olmadığını söyledi. Abdurrahman, "Merkezi hükümetin bu konuda karar vermesini bekliyoruz. Şayet Arakanlı Müslümanların ülkeden çıkartılması kararı verilirse yapacak bir şey yok. Arakanlıları göndereceğiz.” dedi.

- "Bizi bir daha Myanmar’a göndermeyin"

Doğu Açe’de Bayeun ilçesinde kurulan kampta kalan 18 yaşındaki Muhammed Sadık, AA muhabirine, Myanmar’da Budist milliyetçilerin ve güvenlik güçlerinin zulmüne maruz kaldıklarını ve evlerinin bu kişilerce yakıldığını kaydetti.

Anne ve babasının halen Myanmar’da olduğunu ifade eden Sadık, “Amacım çalışıp para kazanmak ve ailemin Myanmar’dan ayrılmasını sağlamak.” diye konuştu.

Bir arkadaşıyla Myanmar'dan kaçarak Malezya'ya gitmek için insan tacirlerine para ödediklerini ancak bu kişilerin kendilerini okyanus ortasında bıraktığını anlatan Sadık, arkadaşının bu zorlu yolculuğa dayanamayıp vefat ettiğini ve cenazesini denize attıklarını dile getirdi.

Açe’de kalmaları için verilen bir yıllık sürenin neredeyse dolduğunu söyleyen Sadık, "Endonezyalı yetkililerden bir talebim var: Bizi bir daha Myanmar’a göndermeyin." ifadesini kullandı.

- "Neresi olursa olsun ama Myanmar'a göndermeyin"

Endonezya hükümetinden kendilerini Myanmar’a teslim etmemesini isteyen Muhammed Refik de “Neresi olursa olsun göndersinler. Canımızı alın yeter ki bizi Myanmar’a göndermeyin." diye konuştu.

Arakanlı sığınmacılar bir yıl boyunca misafir oldukları Açe’de sadece güvenli bir ortamda yaşamakla kalmadı, dinlerinin gereğini özgürce yerine getirdiler. Bunun yanı sıra, yerli ve uluslararası kuruluşların katkılarıyla bazı konularda eğitim aldılar.

Refik, kampta düzenli olarak Kur’an-ı Kerim okuduklarını ve birçok konuda eğitim aldıklarını söyledi.

Eşi ve birkaç yakınıyla birlikte kampta bir yılını geçiren Refik, bu süre zarfında bahçecilik, terzilik gibi meslekler konusunda eğitildiklerini belirtti.

- Kamplardaki Arakanlı Müslüman sayısı azaldı

Geçen yıl 956 Arakanlı Müslümanın sığındığı Kuzey ve Doğu Açe’de kurulan kamplarda sayının son dönemde 300’e düştüğü belirtiliyor.
Kamplarda kalan sığınmacıların çeşitli yollarla Malezya’ya geçtikleri ifade ediliyor.

Blang Adoe kampında kalan Yusuf adında bir Arakanlı, "Malezya’da yakını bulunanlar, insan kaçakçılarına gönderilen paralar karşılığında önce Medan’da Tanjung Balai’ye oradan da Malezya’nın batı sahillerine götürülüyorlar.” dedi.

Lhokseumae Göçmen Bürosunda çalışan Albert Djalius de kamplarda kalan sığınmacı sayısının azalması üzerine inceleme başlattıklarını fakat kayıp sığınmacıları bulamadıklarını ifade etti.

Ülkenin batısındaki Arakan eyaletinde 2012 yılında Budistler ile Müslümanlar arasında çıkan çatışmalar, Rohingyaların dramını gözler önüne sermişti. Budistlerin saldırılarında çoğu Müslüman çok sayıda kişi yaşamını yitirmiş, yüzlerce ev ve iş yeri ateşe verilmiş, şiddet olayları nedeniyle binlerce kişi bölgeyi terk etmek zorunda kalmıştı.

Bölge ülkeleri, çoğu Arakanlı Müslümanlardan oluşan göçmenlerin trajedisinden Myanmar hükümetini sorumlu tutmuştu.

Myanmar'da 1982'de kabul edilen yasayla vatandaşlık haklarını kaybeden Arakanlı Müslümanlar, "devletsiz" sayılıyor. Birleşmiş Milletler (BM) tarafından "eziyet gören dini azınlık" olarak kabul edilen Arakanlı Müslümanlar, hem şiddet olaylarına hem de yasal, ekonomik ve toplumsal ayrımcılığa maruz kalıyor. BM'ye göre, ülkede gördükleri zulüm nedeniyle yaklaşık 130 bin Arakanlı Müslüman Myanmar'dan kaçtı.

Arakanlı Müslümanlar, Myanmar hükümetince Bangladeş'ten gelen göçmenler olarak görülüyor ve resmi belgelerde "Bengalli" olarak adlandırılıyor.