Filipinler'de Bangsamoro Temel Yasası'nın 2017'de Onaylanması Bekleniyor

ANKARA (AA) - ZUHAL DEMİRCİ - Filipinler'in güneyindeki direniş hareketi Moro İslami Kurtuluş Cephesi'nin (MİKC) lideri Hacı Murad İbrahim, 40 yıl süren çatışmaların ardından hükümetle imzalanan barış anlaşmasına ilişkin, hedeflerinin 2017'nin Temmuz ayına kadar Bangsamoro Temel Yasası'nın (BTY) senatodan geçmesini sağlamak olduğunu söyledi.

MİKC lideri İbrahim, İnsan Hak ve Hürriyetleri (İHH) İnsani Yardım Vakfının davetlisi olarak Türkiye'yi ziyaretinde, Filipinler hükümeti ile MİKC arasında 27 Mart 2014'te imzalanan Bangsamoro Barış Anlaşması, anlaşmanın ardından gelinen süreç ve ülkede uyuşturucuyla mücadeleye ilişkin AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.

İbrahim, anlaşmanın ardından 10 Eylül 2014'te senatoya sunulan ve Mindanao'ya kalıcı ve sürdürülebilir barış getirmesi öngörülen BTY'nın, ülkenin eski Devlet Başkanı Benigno Aquino'nun görev süresi dolana kadar yürürlüğe girmesini umduklarını anlattı. İbrahim, Aquino'nun görev süresinin bitimine çok az bir süre kalması ve geçen yıl ocak ayında bölgede yapılan bir operasyonda tarafların karşı karşı gelmesi sebebiyle beklentilerinin gerçekleşmediğini, barış sürecinin tam anlamıyla sonuçlandırılamadığını ve bir gecikmenin söz konusu olduğunu kaydetti.

Yasanın bugüne kadar onaylanmamasının halk arasında yarattığı hayal kırıklığına işaret eden İbrahim, "Anlaşma henüz kongreden geçmedi fakat süreç tamamen ortadan kalkmış değil ve anlaşma hala yürürlükte. Hangi hükümet yönetime gelirse gelsin anlaşmanın hayata geçmesi için mücadele etmeye devam edeceğiz. Asla anlaşmayı bir kenara atmayacağız." dedi.

İbrahim, Filipinler'de Devlet Başkanı Rodrigo Duterte'nin seçim kampanyası sürecinde anlaşmanın uygulanacağına ilişkin verdiği sözü hatırlatarak "Duterte'nin bu tutumu halkımıza ümit verdi. Çünkü kendisi yasanın geçmesi konusunda verdiği sözde oldukça net." diye konuştu.

"Hedefimiz 2017'nin Temmuz ayına kadar söz konusu yasanın senatodan geçmesini sağlamak." ifadesini kullanan İbrahim, Türkiye'nin barış sürecine çok uzun zaman önce dahil olduğunu ve bu süreçte aktif rol oynadığını vurguladı. İbrahim, Türkiye'nin, müzakere sürecini kolaylaştırıcı rol üstlenen Uluslararası Temas Grubu'nun da üyesi olduğunu hatırlatarak Türk yetkililerin resmi desteğinin yanı sıra birçok sivil toplum kuruluşunun da sürece katkı sağladığını anlattı.

Hacı Murad İbrahim, "Bize verdiği destekten ötürü Türkiye ve Türk halkına teşekkürlerimi iletmek istiyorum. Diğer Müslüman ülkelere de seslenmek istiyorum. Özellikle bu süreçte, anlaşma tamamlandıktan sonra vatanımızı yeniden inşa etmek için sizin yardımınıza ihtiyacımız var." dedi.

- Filipinler'de uyuşturucuyla mücadele

İbrahim, MİKC'nin, devlet başkanlığı koltuğuna 30 Haziran'da oturan Duterte'den çok daha önce uyuşturucuyla mücadeleyi amaçlayan ve farklı aşamaları içeren bir çalışmasının bulunduğunu belirterek Duterte'nin uyuşturucuyla mücadele konusunda yürüttüğü çalışmaların kendileri için fırsat olduğunu ifade etti.

Filipinler'de uyuşturucu bağımlılığı ve ticaretinin çok ciddi boyutlarda olduğunu anlatan İbrahim, ülkede bazı polis, asker ve yerel yetkililerin bu ticarette rolü bulunduğunu söyledi.

İbrahim, eski Devlet Başkanı Benigno Aquino'nun Filipinler'de çok uzun zamandan beri var olan uyuşturucu problemine yeterince eğilmediğini ifade ederek Duterte döneminde bu problemin çözümüne ilişkin çabaların çok daha belirgin olduğunu vurguladı.

- "Kalkınma programı ülkemizin gelişmesi için yol haritası niteliğinde"

İbrahim, BTY'nın senatodan geçememesi üzerine hükümet yetkilileri ve MİKC arasında Malezya’nın başkenti Kuala Lumpur'da, bundan sonraki sürecin nasıl işleyeceğine dair yapılan görüşmeye de değinerek "Artık yeni bir müzakerenin olmayacağı yönünde karar aldık. Çünkü imzalanan bir anlaşma var ve biz şu anda bu anlaşmayı uygulama aşamasında bulunmaktayız." diye konuştu.

Barış anlaşmasının 2014'te imzalanmasının hemen ardından bölgenin gelişmesini amaçlayan taslak bir kalkınma planı hazırladıklarını belirten İbrahim, söz konusu planın kısa, orta ve uzun vadede kalkınmaya yönelik birtakım çalışmaları içerdiğini aktardı.

Barış anlaşmasının henüz senatodan geçmemesi sebebiyle şu aşamada kısa vadeli kalkınma programı üzerinde yoğunlaştıklarına işaret eden İbrahim, "Kalkınma planının, ülkemizin gelişmesi için bir yol haritası olmasını ümit ediyoruz." ifadesini kullandı.