Geleneksel motifler asırlık tezgahlarda geleceğe aktarılıyor

Muğla'da, Olgunlaşma Enstitüsü'nce yürütülen projeyle yörenin kayıt altına alınan motifleri asırlık tezgahlarda dokunarak geleceğe taşınıyor.

İl Milli Eğitim Müdürlüğü'ne bağlı Muğla Olgunlaşma Enstitüsü tarafından geçen yıl "Motiflerin Dili Muğla" adı verilen proje kapsamında kent kültürünü yansıtan dokumaların renk, motif ve desenleri araştırıldı.

Tespit edilerek kayıt altına alınan motifler, enstitüde oluşturulan atölyelerde kurulan geleneksel tezgahlarda yöresel dokumalara aktarıldı. 39 usta öğreticinin istihdam edildiği projede ortaya çıkan ürünler sergilenmeye başlandı.

İl Milli Eğitim Müdürü Emre Çay, "Motiflerin Dili Muğla" projesinin amacının, kentin kültürünü yansıtan motiflerin bulunduktan sonra arşivlenerek gelecek nesillere aktarılması olduğunu söyledi.

Muğla Olgunlaşma Enstitüsü Müdürü Mehmet Keleş de proje kapsamında Milas halısı, Seydiler kilimi, Üzümlü dastar dokuma ve Yeşilyurt bürümcük dokuma çalışmalarında kayıt altına aldıkları motifleri kullandıklarını belirtti.

Asırlık tezgahlarda ilmek ilmek hazırlanan ürünlerin moda tasarım atölyesinde sergilenerek satışının da yapıldığını anlatan Keleş, "2022 itibarıyla 269 ürünün tasarım tescillerini yaptık. Dokumanın bir dili var. Bütün motifleri tek tek çalışıp, hikayelerine ulaşıp, bir bütün oluşturan halılar da tasarlıyoruz" dedi.

"Özel siparişlerle de dokunuyor"

Milas Halı Atölyesi'nde görev yapan usta öğretici Şengül Türkiri, özel desendeki Milas halısının belirli bir kalite ve renkte dokunduğunu, bölge kültürünü yansıtan motiflerin asırlardır yaşatıldığını kaydetti.

Halıların unutulmaya yüz tutmuş geleneksel el sanatları niteliğinde olduğuna dikkati çeken Türkiri, "Milas halısının atkısı, çözgüsü, ipi yüzde 100 yün. İlmeleri Türk düğümü. Renklerimiz yörenin özel bitkilerinden hazırlanarak doğal boyalarından elde edilir. Son yıllarda unutulmaya yüz tuttuğu için özel siparişlerle dokunuyor. Eskiden her evde bir halı tezgahı vardı. Şimdi bu geleneği biz yaşatıyoruz." diye konuştu.

Motifler yeni tasarımlarda da kullanılıyor

Usta öğretici Ayşen Tekin Açık, el sanatları dokuma kilim atölyesinde, diğer usta öğretici Nermin Dağdelen ile Seydiler kilim motifi üzerine çalıştıklarını dile getirdi.

Çeşitli ürünlerle tarihi motifleri yaşattıklarını vurgulayan Açık, "Şimdi dokuduğumuz kilimi, ekibimizle sahada araştırma yaparken tespit ettik. O yöreye has renklerini, motiflerini, tekniklerini kullanarak kilimimizi dokuyoruz. Dokuduğumuz ürünler sadece kilim ve yaygı olarak kalmıyor. Çanta, ayna çerçevesi, yelek gibi yeni tasarımlar, dekoratif eşyalar üretiyoruz." diye konuştu.

Dokuma ustası Zeynep Karacan Yeşilyurt da eski motifleri bulup desenlerini hazırladıklarını, tasarım bölümünün de bunları modernize ettiğini kaydetti.

Tezgahlarda dokunan ürünlerin giyim atölyesinde şekillenip vitrine çıktığını anlatan Karacan, ayrıca bürümcük el dokumalarının yaşatılması için çaba gösterdiklerini, bu kapsamda coğrafi işaret tescilinin alınması için çalışma başlatıldığını bildirdi.