İran-Azerbaycan-Rusya dışişleri bakanları toplantısı

BAKÜ (AA) - Rusya, İran ve Azerbaycan, Moskova ve Tehran'ı Azerbaycan'dan geçerek birleştirecek Kuzey-Güney demiryolu hattının batı güzergahındaki inşa çalışmalarının hızlandırılması konusunda mutabakat sağladı.

Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif ve Azerbaycan Dışişleri Bakanı Elmar Memmedyarov'un katıldığı üçlü toplantının ardından ortak bildiri yayımlandı.

Bildiride, tarafların karşılıklı saygı ve birbirlerinin içişlerine karışmamak ilkeleri esasında ilişkilerin daha da geliştirilmesi yönünde mutabık kaldıkları ifade edildi.

BM Şartı ve uluslararası hukuk kurallarına sadık olduklarını teyit eden taraflar, bölgedeki çatışmaların çözümünün kolaylaştırılması için kararlı olduklarını vurguladı.

Bölgesel istikrar ve güvenliğe yönelik yeni tehditlerle mücadelenin güçlendirilmesinin önemine vurgu yapan taraflar, terörizm, bölücülük, uluslararası organize suçlar ve uyuşturucu ticaretine karşı daha sıkı faaliyet göstermeye hazır olduklarını vurguladı.

Taraflar, enerji, ekonomi, ulaştırma, altyapı, kültür, turizm, konsolosluk ve gümrük alanında üçlü işbirliğinin geliştirilmesi ve üç ülkenin bölge ve eyaletleri arasında temasların teşvik edilmesi konusunda mutabakata vardı.

Hazar'ın barış ve işbirliği denizi olarak kalmasına yönelik çabaların devam ettirilmesinde kararlı olduklarını bildiren taraflar, Hazar'ın hukuki statüsünün en kısa zamanda belirlenmesi konusunda anlaştı.

Güvenli alternatif transit koridorların bölgenin gelişimi için yeni fırsatlar sunacağının kaydedildiği bildiride şu ifadeler yer aldı:

"Taraflar, serbest piyasa ekonomisi, serbest piyasa rekabeti ve karşılıklı kazanç ilkeleri esasında otomobil, demiryolu, deniz ulaşımı ve yük taşıma araçları ağının büyütülmesine sadık olduklarını onayladı. Bakanlar, Kuzey-Güney ulaştırma koridorunun geliştirilmesi projelerinin daha da teşvik edilmesi ve desteklenmesinin önemini teyit etti. Taraflar, yukarıda belirtilen konuların ilgili kurumlarca müzakere edilmesinde anlaştı. Bakanlar, devlet başkanları ilk zirve toplantısı hazırlıklarının müzakeresine başlanılması konusunda mutabık kaldı."

- Kuzey-Güney ulaştırma koridoru

Rusya, İran ve Hindistan'ın 2000 yılında üzerinde anlaştığı, daha sonra Belarus, Kazakistan, Tacikistan, Kırgızistan, Ermenistan ve Azerbaycan'ın da belli aşamalarına katıldığı Kuzey-Güney demiryolu hattı üç güzergahtan oluşuyor.

Hazar ötesi güzergahında ulaşım Rusya'nın Astrahan, Olya ve Mahaçkale limanlarıyla İran'ın Enzeli, Emirabat ve Nouşehr limanları arasında gerçekleştiriliyor. Doğu güzergahı Kazakistan ve Türkmenistan'dan geçerek Rusya ile İran'ı birleştiriyor.

Batı güzergahı ise Astrahan ve Mahaçkale'den geçerek Azerbaycan üzerinden İran sınırına varıyor. Bu güzergahta inşası devam eden Astara-Reşt-Kazvin hattı ile Rusya ve İran arasında Azerbaycan'dan geçen yeni demiryolu hattının oluşturulması planlanıyor. Her üç güzergah da İran'dan geçerek Basra Körfezi ve Hindistan'a kadar uzanıyor.