İşsizliğin azalması eğitim ve kadın istihdamından geçiyor

ANKARA (AA) - GÖKSEL YILDIRIM / BAHATTİN GÖNÜLTAŞ - Uzmanlar, Türkiye'de işsizlik oranlarının gerilemesi için iş gücünün vasfının, kadınların iş gücüne katılımının artırılması, kırdan kente geçiş sürecinin tamamlanması gerektiğini belirtiyor.

ODTÜ İktisat Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hakan Ercan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, işsizlik rakamlarının bir süredir mevcut trendini sürdürdüğünü söyledi.

Türkiye'nin bakması gereken göstergelerin, tarım dışı ve genç işsizlik oranları olduğunu vurgulayan Ercan, bu oranların da ortalama işsizliğin üzerinde bulunduğuna işaret etti.

Türkiye'nin istihdam konusunda yapısal sorunlarla karşı karşıya olduğuna değinen Ercan, şunları kaydetti:

"Ülkemizdeki işsizliğin birtakım sebepleri var ve buna bir süre daha katlanmak durumundayız. Suriyeliler bizim en vasıfsız iş gücümüzle direkt rekabet içinde, kalanlarını ise etkilemiyor. Suriyeliler tarım, mevsimlik işler ya da bulundukları bölgelerdeki vasıfsız işlerde çalışanların doğrudan rakibi konumunda bulunuyor. Patronlar, Suriyelileri istihdam ederek vasıfsız işlerle düşük katma değerli üretim için ucuz iş gücü sağlamış oluyor. Bölge işverenleri de o anlamıyla bundan memnunlar. Fakat bu uzun vadede sürdürülebilir bir durum değil. Yapılması gereken Suriyelilerin okullarımızda eğitimlerine devam etmeleri ve liselerden daha vasıflı şekilde mezun olarak iş gücü piyasamıza entegre olmaları. Bu çocukları eğitim sistemimize dahil etmek zorundayız."

Türkiye'de iş gücünün eğitim düzeyinin hala çok düşük seviyede bulunduğunu dile getiren Ercan, "İş gücümüzün vasfını artırmamız gerekiyor. Kadınların da daha fazla iş gücüne katılmasını sağlamalıyız. Kırdan kente çıkış henüz tamamlanmadığı için bu tamamlanana kadar 10-15 sene daha işsizlik sorununu yaşamaya devam edeceğiz. Bunda kısa vadede yapacak pek bir şey yok. Gençleri bu süre içinde okulda tutup, lise ve üniversite mezunu yaparsak daha sonrası için işimize yarar." değerlendirmesinde bulundu.

- Seçim dalgası istihdamı etkiledi

Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi (İİBF) İktisat Bölümü Başkanı Prof. Dr. Ömer Selçuk Emsen de geçen yıl seçim atmosferinin ciddi anlamda belirsizlik oluşturduğunu ve bunun da istihdam oluşturacak yatırımları etkilediğini söyledi.

İşsizliğin ciddi manada azaltılması için ekonominin yüksek büyüme rakamlarını yakalaması gerektiğinin altını çizen Emsen, şöyle devam etti:

"Türkiye ekonomisi için Uluslararası Para Fonu (IMF), bu yıl için öngördüğü büyüme hedefini yüzde 3,6'ya revize etti. Yani yüzde 4'ün altında bir büyüme hedefi... Geçen yılki yüzde 4'lük büyüme dahil fazla istihdam yaratan bir büyüme değil, biz okun yasası (ekonomide bir ülkedeki işsizlikle, ülkenin üretimindeki azalmayı gözleme dayalı olarak açıklayan ilişkilendirme) diye tanımladığımız yapıyı dikkate aldığımızda işsizliği azaltıcı bir büyümenin ortaya çıkabilmesi için ekonomide en az yüzde 2,5'in üstünde bir büyüme gerekiyor. O da nüfusun artmadığını kabul edersek, işsizliği bir puan azaltmak için ilave 2 puanlık büyüme sağlanması gerekiyor."

- Küresel ticaretteki durgunluk işsizliği etkiliyor

ALB Menkul Değerler AŞ Araştırma Uzmanı Rıdvan Baştürk ise işsizlik oranının geçen yılın aynı dönemine göre bir miktar gerilediğini ancak hala yüksek seyrettiğini söyledi.

Özellikle aralık ayında 10,8 olarak gerçekleşen işsizlik oranında bir miktar artış olduğuna değinen Baştürk, "İşsizlik oranının genel olarak yüksek seyrettiğini görüyoruz. Çift haneye yükseldikten sonra artış eğilimi bir miktar daha kuvvetlendi. Küresel anlamda ekonomilerdeki, ticaretteki durgunluğun işsizlik rakamlarını yukarıda tuttuğunu görmekteyiz." dedi.

Sektörlerin istihdam performansını da değerlendiren Baştürk, şöyle konuştu:

"Alt kalemlere bakıldığında sektörel bazda hizmetler sektörünün olumlu bir performans sergilediğine değinmek gerekiyor. Çünkü bir önceki yılın aynı dönemine göre hizmet sektöründeki istihdamda yüzde 6'lık bir yükseliş var ki bu ilgi çekici bir oran. Diğer sektörlerde paralel seyrederken hizmet sektöründeki artış istihdamda öne çıkan bir gelişme.

Genç işsizliği oranı her yerde olduğu gibi Türkiye için de önemli. Önceki yıla göre bir miktar geri çekilme olsa da yükseliş trendinin devam ettiğini söyleyebiliriz. Mayıs 2015'te yüzde 17'lerde seyreden genç işsizlik oranı o tarihten bu yana yüksek kalmaya devam ediyor. Ancak Avrupa Birliği (AB) ortalamasının altında kalmayı da sürdürüyor. Şu anda AB'deki genç işsizliği oranı ortalama yüzde 25 düzeyinde. Türkiye, yüzde 19,2'lik genç işsizliği oranı ile AB ülkelerinden daha olumlu bir performans izlediği söylenebilir."