Mehmet Önder kimdir, nereli? Mehmet Önder biyografisi

1926 yılında Konya’nın Çumra ilçesi Karkın kasabasında doğan halkbilimci, şair ve yazar Mehmet Önder, ilk ve ortaöğrenimini Konya’da tamamladı.

Ankara Üniversitesi DTCF Sanat Tarihi Bölümünü bitirdikten sonra Fransa’da müzecilik alanında ihtisas yapan Önder, Konya Mevlâna Müzesi Asistanı ve Konya Mevlâna Müzesi Müdürü görevlerini yürüttü.

Önder, emekli olduktan sonra da T. İş Bankası Kültür Müşaviri (1987-2004) olarak görev aldı.

Önder’in ilk yazıları, 1945 yılında Konya Halkevi dergisinde, sonraki yıllarda Hisar, Şadırvan, Türk Folklor Araştırmaları, Türk Sanatı, Hayat Tarih gibi çeşitli edebiyat dergileri ile çoğunlukla Tercüman gazetesinde yayımlandı.

Önceleri daha çok şiir yazan Önder, daha sonra kültürel konular alanında araştırmalara yöneldi. Almanya ve Pakistan devlet başkanları dâhil, yurtiçi ve yurtdışından otuza yakın ödül ile nişan aldı.

Çalışma alanı ile ilgili olarak yurtiçi ve dışında çeşitli kongre ve seminerlere katılarak bildiriler sunan Önder, 1973’te Gönüller Sultanı Mevlana adlı eseri, Turgut Özakman ve Engin Orbey tarafından Mevlana adıyla senaryolaştırılarak (yön. Atıf Yılmaz) filme çekildi.

Önder, 10’dan fazla kulüp ve derneğin yanı sıra Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Kültür Merkezi aslî üyesiydi.

ESERLERİ:

ŞİİR: Köyün Bağrından (1947), Zafer Yolunda (M. Balkan ile, 1947), Mevsim Sonu (1949).

ARAŞTIRMA: Seyahatnamelerde Konya (1948), Konya Matbuatı Tarihi (1949), Tarihî Turistik Konya Rehberi (1950), Konya Maarif Tarihi (1952), Millî Mücadelede Konya (1953), Konya Çeşme ve Şadırvanları (1955), Mevlâna ve Türbesi (1955), Mevlâna’nın Konya’daki Evi ve Medresesi (1956), Gönüller Sultanı Mevlâna (1958), Mevlâna Müzesi Rehberi (1958), Mevlâna’nın Sandukası (1958), Konya Camileri (1960), Çini Eserler Seksiyonu Rehberi (1961), Selçuklu Taş ve Ahşap Eserler Rehberi (1962), Mevlâna Şehri Konya (1962), Bilgin Sivaslı Ali Kemali (1962), Aydınlık Kapı Şemsi Tebrizî (1963), Nasreddin Hoca (1963), Konya Efsaneleri (1963), Anadolu Efsaneleri (1966), Efsane ve Hikâyeleriyle Anadolu Şehir Adları (1969), Mevlâna Müzesi (Almanca, İngilizce ve Fransızca basımlarıyla, 1969), Büyük Bilgin Hadimi (1969), Anadolu Fetih Destanları (1970), Atatürk Evleri Atatürk Müzeleri (1970), Güldüren Gerçek Nasreddin Hoca (1971), Şehirden Şehire (3 cilt, 1972-74), Mevlâna (1973), Mevlâna Bildirileri (1973), Mevlâna Bibliyografyası (2 cilt, 1973-74), Anadolu’yu Aydınlatanlar (2 cilt, 1974), Atatürk’ün Yurt Gezileri (1975), Milli Kültür Politikamız (1975), Aldı Sözü Anadolu (1976), Kırşehir Güldestesi (1976), Atatürk’ün Evleri, Karargâhları (1977), Türkiye Müzeleri (Türkçe, İngilizce, 1977), Atatürk’ün Almanya Gezisi (1981), Yurtdışı Müzelerinde Türk Eserleri (1983), Seydişehir Tarihi (1986), Milli Mücadelenin Yanında ve Safında Öğüd Gazetesi (1986), Efsane, Destan ve Hikâyeleri ile Anadolu Kentleri (1986), Nasreddin Hoca’nın Hayatı (1986), Antika ve Eski Eserler Ansiklopedisi (1987), Atatürk’e Mektuplar (1987), İzmir Yollarında Atatürk (1989), Atatürk Konya’da (1989), Atatürk Bildirileri (1990), Atatürk Eskişehir’de (1991), Yüzyıllar Boyunca Mevlevilik (1992), Yeşil Kubbenin Gölgesinde (1993), Antika ve Eski Eserler Kılavuzu (1995), Şehirden Şehire Anadolu (1995), Atatürk’ün Almanya ve Avusturya Gezileri (1995), Şaheserler Konuştukça (1996).

DERLEME: Mevlâna Şiirleri Antolojisi (1956-84), Çocuklara Mevlâna’dan Hikâyeler (1962), Mesnevi’den Hikâyeler (1969), Güldeste (Mevlâna’dan seçmeler, 1984).

ÇEVİRİ: Mevlâna’nın Huzurunda (Maurice Barrés’ten, 1963).

YABANCI DİLLERE ÇEVRİLEN ESERLERİ: Konya and Mevlâna (1959), Die Museen von Konya (çev. Prof. Dr. F. Taeschner, 1964), Les Musees de Konya (1964), Atatürk’s House in Thessaloniki (İngilizce-Türkçe, 1974), The Museums of Turkey (1977), Konya (Fransızca-İngilizce, 1977), Mevlâna and Whirling Dervishes (1977), Konya and Mevlâna (1986), Konya Guide (İngilizce, Almanca, Fransızca ve İtalyanca, 1990), Mevlâna Museum (1990), Mevlâna and the Mevlâna Museum (İngilizceye,1993).