Referandumda oy pusulası nasıl olacak? Referandum ne zaman yapılacak?

Anayasa değişikliği teklifi TBMM'ye sunuldu. 18 maddelik teklif kabul edildi ve süreç başladı. Bu gelişmelerin ardından  Referandum ne zaman yapılacak? Referandumda oy pusulaları nasıl olacak? sorularının cevabı merak ediliyor. Geçtiğimiz günlerde ise Başbakan Binali Yıldırım'dan konuyla ilgili açıklamalar yaptı.

OY PUSULALARI NASIL OLACAK?

Merak edilen konulardan bir taneside referandum oylamasında hangi mührün basılacağı ve pusulanın nasıl olacağı sorusu. Bu soruda yanıtını buldu. Referandumda üzerinde ‘tercih’ yazan mühürlerin kullanılacağı ve oy pusulasının da beyaz zemin üzerine ‘evet’ ile kahverengi zemin üzerine ‘hayır’ şeklinde olacağı açıklandı.

2017 YENİ ANAYASA REFERANDUMU NE ZAMAN YAPILACAK?

TBMM'de kabul edilen 18 Maddelik Anayasa değişikliği teklifinin mecliste kabulünün ardından süreç resmen başladı. Referandum tarihi heyecanla beklenirken Binalı Yıldırım Nisan ayı içerisinde referandumun olacağını söyledi. Referandumun 9 veya 16 Nisan tarihlerinde olması bekleniyor.

REFERANDUMA HAYIR DİYEN ÜNLÜLER

Kültür sanat dünyasının bazı ünlü isimleri, anayasa değişiklik paketi için yapılacak referandumda "Hayır" oyu vereceklerini açıkladı.

Piyanist Fazıl Say, Facebook hesabında yayımladığı mesajında ABD Başkanı Donald Trump'ın Müslümanlar'a yönelik tavrının ardından Amerikan halkın ayaklandığını ve birçok şehirde protestolar başladığını aktardı.

Say mesajında, "Havaalanlarına yığılınıyor. Hakimler ve yüksek mahkeme Trump'ın bu kararını reddediyor. 'Hepimiz Müslümanız' pankartları. Bu bir misal. Bu, tek adam rejimine 'evet' demek isteyen tüm Türklere de bir işaret aynı zamanda. Hakimleri de tek adamın belirleyeceği bir tek adam rejimine 'evet' derseniz bunlar asla olamazdı. İşte bu yüzden bizim de 'hayır' dememiz gerekecek ve 'hayır' diyeceğiz. Özgürlüğümüz için. Beraber dostça yaşayacağımız uygar bir toplum olmak için." ifadelerine yer verdi.

Oyuncu Meltem Cumbul ise Twitter hesabında, " 'Hayır' demezseniz ne olacak? Tek adam her şey olacak. Başkan seçilecek kişi hem hükümet hem meclis hem de mahkeme olacak." görüşlerine yer vererek, "Aydınlık bir Türkiye için hayır" paylaşımında bulundu.

Yazar ve müzisyen Zülfü Livaneli de sosyal medya hesaplarında şu paylaşımı yaptı:

"20 yıl önce Milliyet'te yayınladığım bir yazımı, sanki gizli saklı bir şeymiş gibi 'ortaya çıktı' diyerek tedavüle sokmuşlar. O yazıda gerekçelerini sayarak tartışmaya açmak istediğim sistemle bugünkü anayasa değişikliği ile önümüze gelen antidemokratik sistemin hiç ilgisi yok. Güçler ayrılığına, yargı bağımsızlığına, denge ve denetimin tam uygulandığı bir demokratik sisteme dayanan başkanlık ile bugün önerilen her yetkiyi tek kişinin eline verme modelinin aynı olması mümkün mü? Elbette Hayır. Abdülmecid Sivasi'nin dediği gibi 'devlet zulm ile değil adl (adalet) ile ayakta durur.' Bunun dışındaki bir anlayışa evet demem mümkün değil."

Yazar Elif Şafak da "Hayır" yazılı bir karikatürü sosyal medyadaki takipçileriyle paylaşırken, tiyatro oyuncusu Genco Erkal, "Dün gece bir rüya gördüm, hayırdır inşallah. Böyle karanlıklardan bir anda aydınlığa çıkıyormuşuz. Millet bayram ediyor 'Hayır'a yormak lazım." mesajına yer verdi.

Oyuncu Erdal Beşikçioğlu da Instagram hesabında "Hayır" yazılı bir fotoğrafla şu mesajı paylaştı:

"Dünyanın en güzel rejimi Cumhuriyet varken başka bir rejim düşünülemez. Artık son söz halkın yani bizimdir. Ülkemizin ve çocuklarımızın geleceği için karar bizim. Bu iş parti meselesi değil. İyi düşün Türkiye."

Şarkıcı Haluk Levent de Twitter'da yazdığı mesajında, "Niye Rıdvan'a, Arda'ya kızıyorsunuz? Bu bir referandum. Bırakın insanlar dilediğini söylesin. Rıdvan bana sorsaydı 'Hayır' derdim" ifadelerini kullandı.

Oyuncu Tilbe Saran da videolu paylaşımında şunları kaydetti:

"Yeni anayasaya 'hayır' diyorum. Çünkü seçtiğim milletvekilleri kanalıyla, yönetime katılma hakkımı tek kişiye devretmeye, kim olursa olsun hayır diyorum. Adaleti tek kişinin idaresine bırakmaya hayır diyorum. Ülkemin güvenlik, eğitim, sağlık politikalarını tek kişiye bırakmaya hayır diyorum. Özgürlükler ve demokrasi için, çoğulcu katılım için 'hayır' diyorum."

Oyuncu Levent Üzümcü ise twitter hesabındaki 3 milyonun üzerindeki takipçisiyle "Elbette hayır" diyerek, "Dışarıda 'hayır' diyeni gözaltına alıyorlar. Gidin evinizde 'hayır' deyin. Ha 'evet' diyeceksen istediğin yerde de." ve "Bunun particilikle, lidercilikle, sağcılıkla, solculukla falan alakası yok, çocuklarımızın aydınlık yarınları için Hayır." mesajlarını paylaştı.

REFERANDUMDA EVET DİYEN ÜNLÜLER

Abdülhamit'in torunu Nilhan Osmanoğlu da referandumda evet diyeceğini açıklayan isimlerden biri oldu. İşte Osmanoğlu gibi düşünen diğer isimler...

Saruhan Hünel: Bugüne kadar birlik olup çok şey başardık. Bundan sonra da birlikte olmaya devam edeceğiz. Güçlü bir Türkiye için ben de varım..

Eski Milli Futbolcu Tanju Çolak: Büyük Türkiye Güçlü Türkiye için kim hayır derki elbette bende varım. Peki Gökhan töre sende var mısın?

Alpay Özalan: Yeni bir Türkiye için evet diyorum, Güçlü bir Türkiye için evet diyorum, aydınlık bir Türkiye için evet diyorum. bağımsız özgür bir Türkiye için evet diyorum, ülkemi çok sevdiğim için evet diyorum

Yavuz Bingöl: Bağımsız, istikrarlı ve güçlü Türkiye için, bu kutlu yolda bende varım.

Dursun Ali Erzincanlı

Abdülhamit'in torunu Orhan Osmanoğlu

İdo Tatlıses

Hakan Ünsal: Yeni ve büyük bir Türkiye'nin kuruluşuna şaitlik ettiğimiz bu günlerde en çok ihtiyaç olan bu değişiklikler için bende varım diyorum.Büyük millet olmak için evet diyorum

Kenan Sofuoğlu 104 yaşındaki ninesiyle birlikte 'Evet' dedi

Zeynep Bayramoğlu

İzzet Yıldızhan: "Dinamik bir Türkiye için oyum 'Evet' olacak"

Esat Kabaklı

Ecem Şentürk

Bekir Develi

Hakan Yufkacıgil

Senai Demirci

Sinan Akçıl: Ayakları yere basan, daha güçlü bir Türkiye için ben de varım..

Hamza Yerlikaya: Büyüyen güçlenen Türkiye için bende varım Evet diyorum.

Muazzez Ersoy

Ece Erken

Niran Ünsal

Nail Olpak: Ülkemizin kalkınması için önemli bir adım olan yeni Anayasa için üretmeye ve büyümeye devam etmek için daha güçlü bir Türkiye ve sağlam bir irade için Evet bende varım.

HİDAYET TÜRKOĞLU (Türkiye Basketbol Federasyonu Başkanı): Büyüyen ve güçlü bir Türkiye için evet.

Hakan Akkaya: "Sevgili NEYAD başkanımız Nilgün Diptaş'a cevaben daha güçlü ve daha güvenli bir Türkiye için bende varım, evet diyorum"

Uğur Işılak 'Ben de varım' dedikten sonra Serdar Tuncer'e çağrıda bulundu.

Banu El: Daha güçlü bir Türkiye için ben de evet diyorum''

FATİH TEKKE (Teknik direktör): Ülkemiz tarihi, siyasi açıdan önemli bir kırılma noktasından geçiyor. Güçlü bir Türkiye, güçlü bir vatan için 'evet' diyorum..

Yeşim Salkım: Referandumda evet oyu vereceğim. Çünkü bazı şeylerin değişmesi gerekiyor. Herkesin hayrına olacak şeyler varsa Anayasa bile değişmelidir.

West Ham United'da forma giyen Gökhan Töre, Twitter hesabından bir video paylaşarak, şunları söyledi:

"Tanju abi, güçlü Türkiye için, vatan için, millet için ben de varım. Hakan Çalhanoğlu sen de var mısın?"

Hakan Çalhanoğlu: "Gökhan kardeşim, mesajını aldım. Vatanımız için, milletimiz için, büyük Türkiyemiz için ben de varım"

Rıdvan Dilmen'in Anayasa Referandumu için başlattığı tarihi kampanyaya sanat, spor ve televizyon camiasından destek yağıyor. Birçok isim çektiği videoyla 'evet' diyerek zinciri devam ettirdi.

Arda'nın Dilmen'e cevabı ise gecikmedi. "Rıdvan hocam çağrını aldım. Güçlü bir Türkiye için ben de varım" diyen Arda, "Burak Yılmaz sen de var mısın kardeşim" ifadelerini kullandı.

BURAK YILMAZ (Milli futbolcu): Arda kardeşim çağrını aldım. Güçlü bir Türkiye için ben de varım. Murat Boz kardeşim sen de var mısın?

Murat Boz ise "Burak selam, çağrını aldım. Güçlü bir Türkiye için ben de varım. Abdülkadir sen de var mısın?" videosunu paylaşarak, arkadaşına çağrı yaptı.

Ersin Düzen: Abdulkadir Karagöz teşekkür ederim çağrını aldım. Güçlü bir Türkiye için ben de varım.

AHMET ÇAKAR (Eski hakem-Yorumcu): Güçlü bir Türkiye için ben de varım.

ERTEM ŞENER (Spor spikeri): Daha büyük, daha güçlü bir Türkiye için tabii ki ben de varım..

İbrahim Tatlıses, "Güçlü bir Türkiye için ben de varım." dedi ve ekledi: "Sen de var mısın Sibel Can?"

Mustafa Ceceli: "Cumhurbaşkanlığı özel kalem müdürü sayın doktor Hasan Doğan çağrınızı aldım 'Güçlü bir Türkiye için' elbette bende varım. Değerli arkadaşlar, sizleri kan dökmeye çağıranları değil demokratik seçim hakkınızı yapmak üzere sandığa davet edenlere itibar ediniz teşekkürler"

Alişan, Başbakan Yardımcısı Numan Kurtulmuş ve sunucu Ece Erken'le çektiği videoda, "Ben de sayın bakanın Numan Kurtulmuş ve Ece ile birlikte büyük ve güçlü Türkiye için 'Ben de varım' diyoruz" dedi.

Murat Yıldırım: Biz çok büyük bir ülkeyiz. Çok güçlü bir ülkeyiz. Daha büyük olabilmek, çok daha güçlü olabilmek için evet ben de varım.

Nihat Hatipoğlu: "Cumhurbaşkanlığı özel kalem müdürü sayın doktor Hasan Doğan referandum ile ilgili çağrınızı aldım çok başlılıktan ve kaostan kurtulabilmek için tek nefes ve tek yürek olabilmek için aydınlık bir gelecek için ve evette hayır olduğuna inandığım için bende evet diyorum"

Cem Uçan paylaşımında "Berda Yasir çağrını aldım. 'Güçlü bir Türkiye için' bende sonuna kadar varım. Hakan Yukfaçıgil sende var mısın?" dedi.

Nihat Doğan: "Ben de milletimin, devletimin bu kutlu yürüyüşünde sizler gibi bağımsız, güçlü bir Türkiye için 'Evet' diyorum"

Ömer Döngeloğlu, Mekke'de çektiği videoda, "Milletim için, memleketim için, ülkem için, vatanım için evet, ben de varım, sen de var mısın?" ifadelerini kullandı.

Serdar Tuncer: "Büyük ve güçlü bir Türkiye için yoksam, ben niye varım?"

18 MADDELİK ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİNDE NELER VAR?

TBMM Genel Kurulunda kanunlaşan anayasa değişikliği, Cumhurbaşkanlığı sistemi çatısı altında getirilmesi öngörülen yeni düzenlemeler şöyle:

- Milletvekili sayısı 550'den 600'e çıkarılacak

- Milletvekili seçilebilme yaşı 25'ten 18'e indirilecek

- TBMM ve Cumhurbaşkanlığı seçimleri, 5 yılda bir aynı gün yapılacak

- Meclis, denetim ve bilgi edinme yetkisini, "Meclis araştırması", "Genel görüşme", "Meclis soruşturması" ve "Yazılı soru" yoluyla kullanacak

- Cumhurbaşkanının partisiyle ilişiği kesilmeyecek

- Cumhurbaşkanının görev süresi 5 yıl olacak. Bir kişi en fazla 2 kez cumhurbaşkanı seçilebilecek.

- Cumhurbaşkanlığına, seçimlerde geçerli oyların en az yüzde 5'ini alan partiler ile en az 100 bin seçmen aday gösterebilecek.

- Seçimde, geçerli oyların salt çoğunluğunu alan aday cumhurbaşkanı seçilecek.

- Cumhurbaşkanı "Devlet başkanı" olacak, yürütme yetkisini üstlenecek, Başkomutanlığı temsil edecek

- Cumhurbaşkanı, cumhurbaşkanı yardımcıları ile bakanları atayacak ve görevlerine son verecek.

- Cumhurbaşkanı, anayasa değişikliklerine ilişkin kanunları gerekli gördüğü takdirde halkoyuna sunacak.

- Cumhurbaşkanı, yürütme yetkisine ilişkin konularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarabilecek.

- Kanunda açıkça düzenlenen konularda cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarılamayacak.

- TBMM'nin aynı konuda kanun çıkarması durumunda, cumhurbaşkanlığı kararnamesi hükümsüz olacak.

- TBMM cumhurbaşkanı, cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar hakkında soruşturma açılmasını isteyebilecek.

- Hakkında soruşturma açılmasına karar verilen cumhurbaşkanı seçim kararı alamayacak.

- Cumhurbaşkanı, bir veya daha fazla cumhurbaşkanı yardımcısı atayabilecek.

- Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar, milletvekili seçilme yeterliliğine sahip olanlar arasından cumhurbaşkanı tarafından atanacak ve görevden alınacak.

- Milletvekilleri, cumhurbaşkanı yardımcısı ve bakan olarak atanırlarsa üyelikleri sona erecek.

- TBMM, üye tamsayısının beşte üç çoğunluğu ile seçimlerin yenilenmesine karar verebilecek.

- Cumhurbaşkanı, kanunda düzenlenen ilgili şartların gerçekleşmesi halinde OHAL ilan edebilecek.

- Disiplin mahkemeleri dışında askeri mahkemeler kurulamayacak.

- Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun adı, Hakimler ve Savcılar Kurulu şeklinde değişecek.

- Bütçeyi Cumhurbaşkanı Meclise sunacak.

- Bakanlar Kurulu olmayacak. Yürütme yetkisi ve görevi, Cumhurbaşkanı tarafından anayasaya ve kanunlara uygun olarak kullanılacak ve yerine getirilecek.

- TBMM'nin bir sonraki seçimi ve Cumhurbaşkanı seçimi, 3 Kasım 2019 tarihinde birlikte yapılacak.

- Askeri Yargıtay, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi ve askeri mahkemeler kalkacak.

DÜZENLEMELER NE ZAMAN YÜRÜRLÜĞE GİRECEK?

Anayasanın, seçim kanunlarında yapılan değişikliklerin, yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde yapılacak seçimlerde uygulanmayacağına dair hükmü, değişiklik yürürlüğe girdiği tarihten sonra birlikte yapılacak ilk milletvekili genel seçimi ile cumhurbaşkanı seçimi için uygulanmayacak.

"Cumhurbaşkanı seçilenin, varsa partisi ile ilişiği kesileceğine" dair hükmün kaldırılması, değişikliğin yayımı tarihinde, mevcut anayasada Bakanlar Kurulu, sıkıyönetim, tasarı, kanun hükmünde kararname, Askeri Yargıtay, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi ibarelerinin kaldırılmasına dair değişiklikler de TBMM ve cumhurbaşkanı seçimleri sonucunda cumhurbaşkanının görevi başladığı tarihte yürürlüğe girecek.