Sakıp Sabancı kimdir?

SAKIP SABANCI KİMDİR?

Sakıp Sabancı (d. 7 Nisan 1933, Kayseri – ö. 10 Nisan 2004, İstanbul), Türk iş adamı, Sabancı Holding eski yönetim kurulu başkanı. 2004 yılında öldüğünde, Amerikan iş dergisi Forbes'in milyarderler listesinde 147. sırayı almıştı. Renkli ve enerjik kişiliği ile de tanınan Sabancı, halka yakın tavırlarıyla Sakıp Ağa lâkabını kazanmıştır.

Hayatı

7 Nisan 1933 tarihinde, pamuk tâciri Hacı Ömer Sabancı (1906 – 1966) ve Sadıka Sabancı'nın (1910 – 1988) ikinci çocuğu olarak Kayseri'nin Akçakaya köyünde doğdu. Küçük yaşta Adana'ya göç ettiler. Çocukluğunu Adana'da geçirdi. İlkokulu Adana İsmet İnönü İlköğretim Okulu'nda okudu. 1948 yılında lise öğrenimini yarıda bırakarak Akbank'ta stajyer memur olarak çalışmaya başladı. 1950'de ailesiyle beraber İstanbul Emirgan'da bulunan Atlı Köşk'e taşındı. 1957 yılında teyzesinin kızı Türkan Sabancı ile evlendi. 1966 yılında, babasının vefatı üzerine, Sabancı Holding'in yönetim kurulu başkanlığına getirildi. Annesi ve kardeşleri ile birlikte Hacı Ömer Sabancı Vakfı'nın kurulmasına öncülük etti. Bu vakıf aracılığı ile 1999'da Türkiye'nin ilk vakıf üniversitelerinden biri olan Sabancı Üniversitesi'ni kurdu. Yardımsever ve hayırsever kişiliği ile tanınmıştır. Adana'ya Türkiye'nin en büyük camilerinden birini yaptırdı. Çok sayıda okul ve hastane yaptırdı. Ayrıca 1907 Fenerbahçe Derneği kurucu üyesidir.

Sakıp Sabancı’nın Eğitim Hayatı

Çocukluğunu Adana’da geçiren Sakıp Sabancı, ilkokulu Adana İsmet İnönü İlköğretim Okulu’nda okudu. Lise eğitimini sürdürdüğü sırada, üst üste üç kez yakalandığı zatürre hastalığıyla aynı anda okulu devam ettiremedi ve 1948 yılında eğitim hayatına son vermek zorunda kaldı.

Eğitim hayatına istemeden de olsa veda eden Sakıp Sabancı, iş hayatına çok erken yaşta atılmak zorunda kaldı. Bu arada aile artık İstanbul’a taşınmış ve hayatlarını burada devam ettirme kararı almıştı. Sabancı ilk kazancını Akbank’ta stajyer memurluk yaparak sağladı. 25 lira aylıkla çalıştığı bu işinde hesap makinesi, yazı makinesi kullanma, tahsil ve tediye fişlerini kesmek gibi, ileriki dönemlerde kendine fayda sağlayacak birçok şey öğrendi.

Daha sonra bu işinden ayrılıp Bossa Un Fabrikası’nda veznedar olarak çalışmaya başladı. 1955 yılına gelindiğinde fabrikanın ticaret müdürü olmuştu. Başladığı hayat yolunda hızlı adımlarla ilerleyen Sabancı, 2 yıl sonra yine aynı fabrikanın genel müdürlüğüne atandı.

Sakıp Sabancı’nın İş Hayatı

Sakıp Sabancı’nın hayatı için bir halk tabiri olan “Allah yürü ya kulum demiş” sözünü söylesek sanırım yanlış olmaz. Çünkü onun başarısı daha önce yazdığım başarı hikayeleri arasında en farklısı. Ne bir icat ne bir teori, ne de adını dünyaya duyuracak bir otomobil yarattı. Onun başarısı sadece çalışmaya ve adım adım ilerlemeye dayanıyordu. Belki, bu sürecin hızlı olmasında şansı ve birbirine bağlı bir aileye sahip olmasının etkisi büyük olmuştu.

Sakıp Sabancı, 1966 yılında polyester ve iplik fabrikası olan SaSa‘yı kurdu. Aynı sene babasını kaybettikten sonra, kardeşleriyle birlikte 1967 yılında Hacı Ömer Sabancı AŞ.‘yi kurdu ve buranın Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini üstlendi. Sabancı’nın kurduğu fabrikalar zinciri bu tarihten sonra hızla büyümeye başladı. 1974’te İzmit Köseköy’de LasSa fabrikası, 1981’de Londra’da Ak International Bank kuruldu. Bu bankanın özelliği ise Türk sermayesi ile yurt dışında açılmış ilk Türk bankası olmasıydı.

1989 yılında TÜSİAD’ın Yönetim Kurulu Başkanı olan Sakıp Sabancı, 1994 yılında ToyotaSa fabrikasının açılışını yaptı. 1997 yılında Danone firması ile yarı yarıya ortaklık kurarak DanoneSa‘nın kurulmasını sağladı. Bunların yanında Bridgestone, Dupont, Philip Morris, Kraft Foods International ve Carrefour gibi dünya devi birçok marka ile ortaklık kurup, Sabancı adını tüm dünyaya tanıttı.

1964 yılından itibaren 25 yıl boyunca Adana ve Kocaeli Sanayi Odaları, Türkiye Sanayi ve Ticaret Odaları Birliği üyeliği ve başkanlığı yaptı. 1999’da Sabancı Üniversitesi‘ni kurarak ülkesine yaptığı yatırımların yanında hayırsever ve cana yakın karakteri sayesinde Türk milletinin sevgisini kazanmayı başardı.

Renkli kişiliği ve keskin zekasıyla tanınan Sakıp Sabancı, 71 yıllık ömrüne birçok başarı ve ödül sığdırdı. Sayısı oldukça fazla olan bu ödüllerden birkaç tanesine yazımızda yer vermek istiyorum;

1979 yılında, dünyanın en başarılı iş adamlarına verilen “Altın Merküri” ödülü
1987 yılında, “Belçika Kraliyet Nişanı”
1992 yılında, Japon hükümeti tarafından verilen “Kutsal Hazine Altın ve Gümüş Yıldız Nişanı”
1997 yılında, TC. Cumhurbaşkanı tarafından verilen “Devlet Üstün Hizmet Madalyası”
1999 yılında, New York’taki FABSIT tarafından verilen “Yılın İşadamı” ve daha birçok ödülün sahibi oldu.

Bunun yanında sırasıyla Anadolu, Yıldız Teknik, Erciyes, 18 Mart, Mimar Sinan, Girne Amerikan, Trakya, İstanbul, Southeastern University, Çukurova ve Kırıkkale olmak üzere birçok üniversiteden fahri doktora unvanı almaya hak kazandı. İş adamı özelliğinin yanında yazar kimliğiyle de ön plana çıkan Sakıp Sabancı’nın kaleme aldığı kitaplardan bahsetmeden geçmeyelim. Yaşadığı tecrübeleri ve hayat görüşlerini yazdığı kitaplarından bazıları şöyle;

Para Başarının Mükafatıdır (1985), İşte Hayatım (1986), Gönül Galerimden (1988), Rusya’dan Amerika’ya (1989), Ücret Pazarlığı mı? Koyun Pazarlığı mı? (1990), Değişen ve Gelişen Türkiye (1991), Daha Fazla İş Daha Fazla Aş (1993) ve Her Şeyin Başı Sağlık…

Ölümü

Sakıp Sabancı, böbrek kanseri tedavisi gördüğü Amerikan Hastanesi'nde 10 Nisan 2004 tarihinde sabah 05:55 sularında böbrek tümörünün karaciğere atlaması sebebiyle hayatını kaybetmiştir. 12 Nisan 2004 tarihinde Sabancı Center’da düzenlenen devlet töreninin ardından yaklaşık 100.000 kişinin katıldığı cenaze töreniyle Zincirlikuyu Mezarlığı’nda toprağa verildi.