Şehirlerin Anası “Mekke” Mekke-i Mükerreme

İslam dininin peygamberi Efendimiz Muhammed (SAV) burada doğmuş, kutsal kitabımız Kur'an-ı Kerim burada indirilmeye başlanmıştır. Beytullah, Kabe’ de yine bu şehirde bulunmaktadır. Mekke, Kur'an-ı Kerim’de 'şehirlerin anası' (ummu'l kur'a) sıfatıyla anılır. Günümüzde ise her yıl milyonlarca Müslümanın ziyaret ettiği bu kent Riyad ve Cidde'den sonra ülkenin 3. büyük kentidir.

Mekke’nin önemli yerleri

Kabe, İslamiyet’in mübarek merkezidir

Mescid-i Haram, Kabe'nin etrafında bulunan dünyanın en büyük camisi.

Hira mağarası, İlk vahyin indiği mağara.

Nur dağı (Cebel-i Nur), Hira mağarası'nın bulunduğu dağ.

Safâ tepesi ve Merve tepesi, Dinimizce mübarek olan tepeler.

Arafat Dağı, Veda Hutbesi'nin okunduğu bölge.

Zemzem Kuyusu, dinimizce kutsal sayılan su ve su kuyusu.

Ecyad Kalesi, Mekke'yi savunmak için Osmanlılar tarafından inşa edilen günümüzde tamamen yıkılmış durumdaki kale.

Tenim Mescidi, Numan Vadisi bölgesinde bulunmakta. Hazreti Ayşe Mescidi diye de bilinmektedir.

Cennet-ül Mualla, Mekke'nin en eski mezarlığıdır. Hac esnasında vefat edenler buraya defnedilmektedir.

Peygamber Efendimizin 'in evi, Kabe'nin yanındaki Mevlid sokağında bulunan evdir. Orjinali yıkılmış yerine 1957 yılında, Mekke ve Hac ile ilgili kaynakların bulunduğu bir kütüphane yapılmıştır.

Mina, Şeytan taşlama bölgesi ve Peygamber Efendimizin Müzdelife vakfesinden sonra konakladığı bölgedir.

Müzdelife, Şeytan taşlamak için taşların toplandığı yer.

Sevr Dağı, Peygamber Efendimizin ve Ebu Bekir'in Medine'ye hicretleri sırasında gizlenip sığındıkları mağaranın bulunduğu dağdır.

Suudi Sarayı, Kabe'ye tepeden bakan saraydır. 1200 yıllık Ebu Kubeys Camisi yıkılarak yapılmıştır.

Zem Zem Towers, Ecyad Kalesi yıkılarak , 2001 yılında yapılan oteldir.

Abraj Al Bait Kuleleri, Dünya'nın en yüksek ve en büyük otelidir.

Mekke’de hava alanı yoktur

Mekke her yıl dünyanın dört bir yanından milyonlarca Müslümanın ziyaret ettiği büyük bir merkezdir. Bu sebeple havayolu ulaşımı gelişmiştir. Mekke'de havalimanı bulunmaz. Bölgeye havayolu taşımacılığı Cidde'deki Kral Abdulaziz Uluslararası Havalimanı üzerinden yapılır. Şehrin Kızıldeniz’i kıyısı da olmadığından tüm deniz ulaşımı yine Cidde'deki deniz limanı üzerinden yapılmaktadır. Şehrin çevresindeki diğer şehirlerle karayolu bağlantısı iyi durumdadır. Tüm karayolları en üst düzeyde gelişmiş şekildedir. Mekke'nin hava ve deniz yoluyla gelen hacıların ulaşımı için Cidde ile, hacıların diğer bir ziyaret noktası olan Medine ve başkent Riyad ile gelişmiş otoyol bağlantıları çok iyi konumdadır. 5 hatta toplam 18 kilometre uzunluğundaki Mekke Metrosu ise 2010 yılında hizmete girmiştir.

MEKKE’NİN EKONOMİSİ HİZMET SEKTÖRÜ İLE BÜYÜYOR

Mekke’nin dolayısıyla Necd ve Hicaz bölgelerinin ekonomisi yıllık hac ve umre ibadetleri ile direk bağlantılıdır. Kentin ekonomisinin çoğunluğunu hizmet sektörleri oluşturmakta. Çünkü Mekke'nin iklimi ve toprak yapısı tarım ve hayvancılığa uygun değildir. Hac gelirlerini ise hacılardan alınan vergiler ve onların Mekke'de yaptığı harcamalar oluşturuyor. Mesela ülkenin milli havayolu şirketi Suudi Arabistan Havayolları gelirinin sadece % 12'sini hac faaliyetlerinden kazanıyor. Kentte hacıların transfer ve konaklama hizmetlerini yürüten çok sayıda uluslararası firma bulunmakta. Şehirdeki diğer ekonomik faaliyetler genellikle petrol ihracatına dayalı. Mekke'de faaliyet gösteren az sayıdaki sanayi kuruluşu tekstil, mobilya, ve mutfak eşyaları üretimi üzerinde çalışmalarını sürdürüyor.

MEKKE’NİN SICAĞINA VE YAĞMURUNA DİKKAT

Mekke, doğu tarafındaki Ebu Kubeys dağı ile batı yönündeki diğer dağlar arasında güneye meyilli dar bir vadide, dolayısıyla da Ebu Kubeys dağının eteğinde bulunmaktadır. Bu vadi bir yay şeklinde aşağılarda Kızıldeniz'e doğru yönelmiştir. Burası Arabistan'ın Tihame ve Necid bölgeleri arasında bir set oluşturan Hicaz dağları'nın iki boğazının kesiştiği nokta. Kabe ve onu çevreleyen Mescid-i Haram, şehrin ortasında bulunuyor. Hemen yanında Safa ve Merve tepeleri bulunmakta. Bu vadide şehrin kurulduğu kısım Batın-ı Mekke olarak isimlendiriliyor. Mescid-i Haram'ın bulunduğu çukur yere ise el-Batha denilmekte. Mekke oldukça kurak ve sıcak bir çöl iklimine sahiptir. Mekke’de sıcaklık diğer Suudi Arabistan şehirlerinin aksine kışları sıcaklıklar biraz gerilese de yıl boyunca yüksek değerlere ulaşıyor. Mekke'de kış aylarında ortalama sıcaklık gece 17 °C, gündüz 25 °C'. Yaz sıcaklıkları ise sıcaklık ortalama 40 °C ila 45 °C derece arasında seyrediyor. Yağmur genellikle Kasım ve Ocak aylarında küçük miktarlarda yağıyor. Ancak bölgenin toprak yapısı nedeni ile yoğun bir yağış yaşandığı zaman istenmeyen sel olaylarına rastlanıyor.  

Peygamber Efendimiz (SAV) hicret esnasında buradan ayrılırken Kusva adlı devesini Harem-i şerife doğru döndürüp, mahzun bir halde "Ey Mekke! Vallahi sen Allahü Teâlânın yarattığı yerlerin en hayırlı, Rabbim katında en sevgili olanısın. Senden çıkarılmamış olsaydım, çıkmazdım. Bana senden daha güzel, daha sevgili yurt yoktur. Kavmim beni senden çıkarmamış olsaydı çıkmaz, senden başka bir yerde yurt yuva kurmazdım" dedi. (Hadîs-i şerîf-Halebî, Abdülhak-ı Dehlevî)

Peygamber Efendimiz (SAV)'in burada doğmuş olmasının yanında asıl mübarekliği Hz. İbrahim Peygambere dayanmaktadır. İslam kaynaklarına göre, Hz. İbrahim'in ikinci eşi Hacer'den İsmail adında bir erkek çocuğu dünyaya gelir. Fakat ilk eşi Sare bu durumu kabullenemez ve Hacer ile İsmail'i yanından uzaklaştırmasını ister. Hz. İbrahim eşi ve oğlu İsmail'i yanına alarak Allah'ın kendisine bildirdiği, bugün Kabe' nin bulunduğu alana getirir.

Onları buraya bırakır ve geri döner. Bu çorak ve ıssız vadide yalnız kalan Hz. Hacer validemiz su bulmak ve bir kervana rastlamak amacıyla Safa ve Merve tepeleri arasında gidip gelirken yedinci gidişinde oğlu Hz. İsmail'in bulunduğu yerde Allah (CC) tarafından lütfedilen Zemzem suyu çıkmaya başlar.

Zamanla ticaret için bu bölgeden geçen Arap kabilesi Cürhümiler, Zemzem adı verilen su kaynağının yaşanılır hale getirdiği bu yere yerleşerek şehrin ilk sakinleri olurlar. Hz. İbrahim daha sonra tekrar buraya gelir ve Allah (CC)'ın bildirmesiyle oğlu Hz.İsmail' le Kabe'yi inşa eder. Bu zamandan itibaren Kabe Hac yeri olarak belirlenir ve İbrahim peygambere inananlarla bazı kabilelerin ibadet merkezi olur.

Yüzyıllarca Hac merkezi olarak kalan Mekke zamanla büyüdü ve önemli bir ticaret şehri haline oldu. Hz. İsmail'in soyundan gelen ve şehrin en soylu ailesi olan Kureyşoğulları'ndan olan Hz. Muhammed (SAV)571'de burada doğmuştur. 40 yaşına kadar burada yaşadıktan sonra Mekke yakınlarındaki Hira mağarası' nda Kur'an kendisine indirilmeye başlanmış ve en son İlahi dini bu şehirde açıklamıştır.