Tarihte bu hafta

Cumhurbaşkanının beş yıllığına halk tarafından seçilmesini, milletvekili seçimlerinin dört yılda bir yapılmasını öngören anayasa değişikliği 21 Ekim 2007'deki halk oylamasında yüzde 68,95'lik “evet” oyuyla kabul edildi. 5678 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun 21 Ekim 2007'de halk oyuna sunuldu. Cumhurbaşkanının halk tarafından 5 yıllığına ve en fazla iki defa seçilebilmesini, milletvekili seçimlerinin 5 yıl yerine 4 yılda bir yapılmasını ve TBMM toplantı yeter sayısının 184 olmasını öngören düzenleme için Yüksek Seçim Kurulu 28 milyon 813 bin 185 seçmenin oy kullandığını açıkladı. Geçerli oyların 19 milyon 410 bin 813'ü “Evet”, 8 milyon 750 bin 511'i “Hayır” çıktı. Böylelikle, cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesini de öngören anayasa değişikliği paketi Türk halkı tarafından kabul edildi. Halk oylamasına katılım oranı yüzde 67,54 oldu.

FOTOKOPİ MAKİNESİ İCAT EDİLDİ

Kopyalama teknolojisinin öncüsü sayılan fotokopi makinesi, 78 yıl önce Amerikalı fizikçi Chester Floyd Carlson tarafından icat edildi. Carlson, tescil ofisinde asistan olarak çalıştığı sırada sürekli belge çoğaltmaya ihtiyaç duyuyordu. O dönemde belgeler ya elle yazılarak ya da fotoğrafı çekilerek çoğaltılıyordu. Carlson, bu konuya yoğunlaşarak elektrik ışığına maruz kalan nesnelerin görüntülerini yansıttıklarını keşfetti. Otomatik fotokopi makinesinin geliştirilmesi ise uzun yıllar aldı. Fotokopi makinesinin icadı, bugün ev ve iş yerlerinde kullanılan yazıcı, faks, tarayıcı ve dijital baskı sistemlerinin ortaya çıkmasına da temel oluşturdu.

Belli başlı öteki olaylar

15 EKİM

1917- Fransızlarca tutuklanan ve Alman gizli servisine bilgi verdiğini kabul eden Hollandalı dansçı Mata Hari (Margaretha Geertruida), askeri mahkemece yargılandıktan sonra kurşuna dizildi.

1927- Gazi Mustafa Kemal Paşa, Cumhuriyet Halk Partisi Kurultayı'nda ''Büyük Nutuk''u okumaya başladı.

1928- Almanya'dan hareket eden dünyanın en büyük hava gemisi Graf Zeppelin, Amerika'da New Jersey'e ulaştı. Uçuş 111 saat sürdü.

1934- Mao Zedung'a bağlı yüz bin kişilik birlik, Çin'in güneydoğusundan kuzeydoğusuna kadar sürecek 10 bin kilometrelik ''Büyük Yürüyüş''e başladı.

1937- Yeni harflerle basılan ilk kağıt paralar tedavüle çıktı. Üzerinde Atatürk'ün resmi bulunan 100 liralık banknotlar 1942'de tedavülden kaldırıldı.

2008- Şair Fazıl Hüsnü Dağlarca, İstanbul'da vefat etti.

2013- Filipinler'in orta kesiminde meydana gelen 7,2 büyüklüğündeki depremde 144 kişi öldü, 291 kişi yaralandı.

16 EKİM

1793- Fransa Kraliçesi Marie Antoinette giyotinle idam edildi.

1924- Topkapı Sarayı müze olarak ziyarete açıldı.

1940- Varşova gettosu Nazi SS birlikleri tarafından kuruldu.

1964- Çin, ilk atom bombasını patlatarak dünyanın dördüncü nükleer gücü oldu.

1981- Isparta Cezaevinden izinli çıkan Yılmaz Güney'in yurt dışına kaçtığı anlaşıldı.

1990- Sovyetler Birliği Cumhurbaşkanı Mihail Gorbaçov, ''serbest piyasa ekonomisi''ne geçileceğini açıkladı.

2015- Türkiye'nin 7. haberleşme uydusu Türksat 4B, Kazakistan'daki Baykonur Uzay Üssü'nden başarıyla uzaya gönderildi.

17 EKİM

1448- II. Kosova Savaşı başladı.

1938- Hastalığı iyice artan ve karın bölgesinde su toplanmaya başlayan Mustafa Kemal Atatürk, ilk ağır komaya girdi. Atatürk'e konulan teşhis sirozdu. Atatürk'ün sağlığıyla ilgili ilk ''Resmi Tebliğ'' de bu tarihte yayımlandı.

1950- Kore'ye giden ilk Türk birliği, Pusan Limanı'nda sevgi gösterileriyle karşılandı.

1951- Türkiye'nin NATO'ya katılmasıyla ilgili protokol Londra'da imzalandı.

1956- Türkiye ilk şeker ihracatını gerçekleştirdi.

18 EKİM

1867- ABD, Alaska'yı Rusya'dan alarak topraklarına kattı.

1892- Chicago ve New York arasında ilk uzun telefon hattı açıldı.

1912- Trablusgarp Savaşı'nı sona erdiren Uşi Antlaşması imzalandı.

1920- Türkiye Komünist Fırkası, Ankara'da resmen kuruldu.

1931- Bilim adamı Edison 84 yaşında öldü.

2016- FETÖ'nün darbe girişiminin ardından Başkentte konuşlu olduğu filo lağvedilen Hava Kuvvetleri Komutanlığının akrobasi timi SOLOTÜRK, Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Abidin Ünal'ın emriyle Konya'ya taşındı.

19 EKİM

1448- Osmanlı Sultanı II. Murat, Kosova Zaferi'ni kazandı.

1745- Güliver'in yazarı Jonathan Swift, İrlanda'da öldü.

1781- Amerikan Bağımsızlık Savaşı, İngiliz güçlerinin George Washington'a teslim olmalarıyla bitti.

1872- Dünyanın en büyük altın külçesi (215 kilogram) Avustralya New South Wales'te bulundu.

1951- İngiliz askerleri, Süveyş Kanalı'nı ele geçirdi.

2003- Bosna Hersek'in eski Cumhurbaşkanı Aliya İzzetbegoviç, Saraybosna'da vefat etti.

2011- Hakkari'nin Çukurca ilçesinde meydana gelen çatışmada 24 asker şehit oldu, 18 asker yaralandı.

20 EKİM

1921- TBMM ile Fransa hükümetleri arasında ''Ankara Anlaşması'' imzalandı. Fransa adına Franklin Bouillon'un sürdürdüğü görüşmeler sonrasında, Fransa işgal ettiği Anadolu topraklarından çekildi.

1935- Çin'de Milliyetçi hükümete karşı başlatılan ve bir yıl süren 6 bin millik Uzun Yürüyüş sona erdi. Mao önderliğindeki Birinci Öncü Ordu Yenan'a girdi.

1942- Ekmek karneye bağlandı. Karneler dağıtılmaya başlandı.

21 EKİM

1833- İsveçli kimya mühendisi Alfred Nobel doğdu.

1860- İlk özel siyasi gazete Tercüman-ı Ahval çıkmaya başladı.

1879- Thomas Edison, karbon filamanlı elektrik ampulünü icat etti.

1935- Almanya, Milletler Cemiyetinden resmen ayrıldı.

1945- Fransa'da kadınlar, ilk kez oy kullanma hakkı elde etti.

1973- Necmettin Erbakan, Milli Selamet Partisi Genel Başkanı seçildi.

1981- Atatürk Barajı'nın temeli, Devlet Başkanı Kenan Evren tarafından atıldı.

1984- Afşin-Elbistan Termik Santrali açıldı.

1987- Türkiye'de montajı yapılan ilk savaş uçağı F-16 ''Savaşan Şahin'' resmi törenle uçuruldu.

2007- Hakkari Dağlıca'da konuşlu piyade taburuna teröristlerce düzenlenen saldırıda 12 asker şehit düştü, 16 asker yaralandı, 8 askerle irtibat kesildi. Saldırı sırasındaki çatışma ve ardından gerçekleştirilen operasyonlarda 34 terörist etkisiz hale getirildi.

2007- Cumhurbaşkanının 5 yıllığına halk tarafından seçilmesini, milletvekili seçimlerinin 4 yılda bir yapılmasını öngören anayasa değişikliği, halk oylamasında yüzde 68,95'lik ''evet'' oyuyla kabul edildi.