Tarihte ilginç vakıflar: Fakirler için kurban kesen vakıf

Bayram sabahıydı. El öpme işi bitince pat diye sordu babasına on yaşındaki Kerem:

-Baba, biz niye kurban kesmiyoruz?

Beklemediği bu soru karşısında baba şaşırdı...

-Oğlum, biz kurban parasını bir hayır kurumuna bağışladık. Bizim yerimize kesiyorlar.

-Ama ben öyle kurban istemiyorum. Kınalı koçumuzu kendimizin kesmesini istiyorum.

-Oğlum, o da nereden çıkıyor?

Çocuk hızla odadan çıkıp elinde bir kitapla döndü.

-İşte burada. Herkes kendi kurbanını kendisi kesermiş. Kurban keserken tekbirler getirilirmiş.

Baba, kurban heyecanını yaşamak isteyen oğluna üzülüyor, onu nasıl teselli edeceğini düşünüyordu:

-Oğlum, o kitaptaki kurban bayramları şimdi olmuyor ne yazık ki. Şehirde, apartman hayatında kurbanı o şekilde kesmek çok zor. Hem ben de kurban kesmeyi bilmiyorum.

-Dedem biliyormuş ama baba.

Baba bir an düşündü, kurban kesmenin artık sadece kasapların bildiği bir şey olduğunu düşündü.

-Bu ibadet de ne yazık ki artık vekalet zarflarına kağıt para koymaya dönüşüyor... Tek tesellimiz, bizden alınan bu paralarla yoksullara kurban kesilip dağıtılıyor olması. Eskiden de bu yoktu işte...

Kerem dersine iyi çalışmış gibiydi. Kitaptan babasına cevap gibi satırları okumaya başladı.

-Öyle değil baba! Eskiden Üsküdar'da Muhacir Zelha Hanım diye bir teyze varmış. Fakirler için kurban kestiren bir vakfı varmış. Ama o vakıf bu hayrı başkalarından para toplayarak değil, kendi gelirinden karşılıyormuş.

Baba, şaşırmış kalmıştı:

-Ver bakalım şu kitabı bana. Nereden okuyorsun sen bunları?

"Tarihte İlginç Vakıflar" diye bir kitap...

Babası göz gezdirdi satırlara... Abdullah kızlı, Abdurrahman Nafiz Paşa hanımı, Üsküp'ten İstanbul'a göç eden Zeliha Hanım'ın Hicrî 1273 (Miladî 1857)'de kurduğu; şehirde fakirlere gıda yardımı yapmak, bayramlık eşya dağıtmak, kurban bayramlarında hem kurban kesip et hem de kurbanlık dağıtmak gibi görevleri olan vakıf" diye yazıyordu...

VAKIF ŞARTI

...Ve beher İyd-i Adha-i meyâmin-mutâyada vakıftan gayet alım sarfıyla bin beşyüz kuruş ile kaç adet kurban satın alınır ise mütevelli-i vakf marifetiyle muhtaç ve münasip mahallerde zebh olunur ve...

KÜNYE

VAKFIN ADI: Zeliha Hanım binti Abdullah (Nevres Hanım binti Abdullah, Nursi Hanım) Vakfı

KURUCUNUN LAKABI: Abdurrahman Nafiz Paşa Karısı

KURULDUĞU YER: İstanbul

KURULUŞ TARİHİ: 1273 H. (1857 M.)