‘Tiryaki sayısı 20 milyona düştü’

İstanbul Aydın Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanı Dr. Mustafa Aydın, son yıllarda yürütülen çalışmalar kapsamında Türkiye’deki tiryaki sayısının 27 milyondan 20 milyona gerilediğini ancak bu sayının yeterli olmadığını söyledi.

Uyarı levhaları
Türkiye Sigarayla Savaş Derneği Başkanlığı görevini yürüten Aydın, önümüzdeki günlerde 35 bin öğrencisi bulunan Aydın Üniversitesi’nin kampüs bahçelerinde bile sadece birkaç metrekarelik sigara içme alanlarına izin vereceklerini, bu alanlara ise Atom Enerjisi Kurumu’ndan ‘radyasyon tehlikesi’ yazan uyarı levhaları koyacaklarını belirtti.

32 milyar lira kayıp
Sigara ve sigaranın neden olduğu hastalıkların her yıl 32 milyar lira maddi kayba yol açtığını ifade eden Aydın, “Kara paket uygulaması ve özellikle de sigara tüketenlerin sigorta primlerinin yükseltilmesi konusunda meclis ve ilgili bakanlıklara öneriler sunduk. Sigara içen vatandaşlarımızın, içmeyenlere oranla daha yüksek sigorta primi vermesinin hayata geçirilmesi gerekiyor. Bu sayede hem bağımlılıkla mücadelede büyük bir ivme yakalanacak, hem de diğer vatandaşlarımızın sağlık giderlerindeki hakkı yenmemiş olacak” dedi.

‘Bütçenin 10’da 1’i’
Aydın, sigara paket başına 1.5 lira sağlık vergisi konulmasınında çözümlerden biri olduğunu söyleyip “Kıt kanaat kaynaklarımızdan her yıl 22 milyar lira sigaraya, 10 milyar lira ise sigaranın yol açtığı hastalıklara ödemek zorunda kalıyoruz. Bu kayıplar, ülkemizde can ve mal kaybı yönünden, her yıl, 4 Gölcük depreminin açabileceği zarara eş değer. Başka örnek vermemiz gerekirse 2010 bütçemizin yaklaşık 10’da biridir” diye konuştu.

‘Yüzde 40’ı 15 yaşın altında’

- 1964’te sigara içme oranı yüzde 52 seviyesinde bulunurken, bugünkü rakam yüzde 19 seviyesinde.
- 4 yılda ülke genelinde bin 704 denetim ekibi ile 5 milyon 464 bin 157 denetim gerçekleştirildi.
- Sağlık Bakanlığı ekipleri denetimlerde 4 yılda toplam 40 milyon lira ceza kesti.
- Ülke genelinde 402 Sigara Bırakma Polikliniği’nde toplam 721 bin 832 kişi muayene oldu.
- ALO 171 ‘Sigara Bırakma Danışma Hattı’nı arayan 7 milyon 819 bin 284 kişi sigarayı bırakabilmek için bilgi aldı.
- Sigarayı bırakmak isteyen vatandaşlar için 2009’da 62 olan Sigara Bırakma Polikliniği sayısı 2013 yılında 422’e çıkarıldı.
- Ocak 2009-Ocak 2013 tarihleri arasında polikliniklerde toplam 721 bin 832 kişi muayene oldu.
- 27 Ekim 2010-30 Nisan 2013 tarihleri arasında ALO 171 Sigarayı Bırakma Danışma Hattı’na gelen toplam çağrı sayısı 7 milyon 819 bin 284 oldu. Günde ortalama 9 bin çağrıya cevap veriliyor.  
- Dünya Sağlık Örgütü’nün Sosyal Güvenlik Kurumu ile birlikte hazırladığı rapora göre, Türkiye’de devletin yaptığı sağlık harcamalarının yüzde 9’u sigara kaynaklı.
- Tütün kullanım sıklığı erkeklerde yüzde 41.5 oranında. Bu oran kadınlara göre yüzde 13.1 daha yüksek. Tütün ürünü kullananlar içinde yüzde 23.8’lik bölüm her gün tütün kullanıyor.
- Sigaraya başlayanların yüzde 40’ı 15 yaşın altında, yüzde 50’si 15-19 yaş, yüzde 10’u ise 20 yaş ve üstü sigaraya başlıyor.

‘Bağımlılığı kokainden daha güçlü’

Aydın, tiryakilerin Kaçak sigaradan uzak durması gerektiğini ifade ederek, “Kaçak sigara devlet denetiminde olmadığından içine katılan maddelerin içeriği ve nikotin değerlerini kimse bilmiyor. Sigara zehir ise kaçak sigara iki kat daha fazla zehir ihtiva ediyor. Eğer kaçak sigara satışı, sarma tütün satışı ciddi boyutlarda kontrol altına alınırsa sigara fiyatlarındaki artışlar sigara tüketimini azaltacaktır” dedi.
Nikotin bağımlılığının küçümsememesi gereken bir bağımlılık olduğunu belirten Aydın, “Yapılan araştırmalar nikotin bağımlılığının eroin bağımlılığı kadar güçlü, kokain ya da morfin bağımlılığından ise daha güçlü olduğunu ortaya koymuştur. Ne yazık ki bazı tiryakilere kesin ölüm riski ile karşı karşıya kalsalar bile sigara bırakmak yerine ölmeyi tercih etmektedirler. Buradaki birinci şart kişinin kendi bırakma isteğimi ve azmidir” söyledi.

‘2030’da 8 milyondan fazla kişi ölebilir’

- Dünya genelinde 18 yaşın altındaki 3 bin 200 kişi her gün sigaraya başlıyor. Sigara içenlerin yüzde 98’i 26 yaşından önce bağımlı oluyor.
- Her yıl 4 milyon insan ve her gün 10 binin üzerinde kişi sigaradan hayatını kaybediyor.
- Ağız kanseri vakalarının tamamı sigara kaynaklı ve yemek borusu kanserinden ölenlerin hemen hepsi sigara içtikleri için ölüyorlar.
- Her yıl sigara yüzünden dünyada ölen 6 milyon kişinin 600 bini ikinci el sigara dumanına maruz kalıyor.  
- Dünya Sağlık Örgütü, 2014 raporunda, sigara yasaklarının artırılmadığı takdirde 21. yüzyıl sonuna kadar 1 milyar insanın sigara nedeniyle öleceğini açıkladı.
- Gerekli önlemler alınmazsa 2030 yılında 8 milyondan fazla insanın sigara yüzünden öleceği tahmin ediliyor.
- Sigara reklamlarının yasaklanması sigara kullanımında yüzde 7 azalma sağladı.