TÜBA'dan "Beçin Definesi" kitabı

ANKARA (AA) - MEHTAP YILMAZ - Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) Başkanı Prof. Dr. Ahmet Cevat Acar, Beçin Definesi'nin Türkiye'deki bilimsel arkeolojik kazılarda ele geçen en büyük sikke buluntusu ve Osmanlı İmparatorluğu'na ait dünyanın en büyük definesi olduğunu belirterek, "Avusturya Bilimler Akademisi tarafından Almanca yayımlanan 'Beçin Definesi' kitabı, 2 cilt kitap ve katalog bilgilerini içeren bir CD şeklinde, Türkçe olarak TÜBA tarafından yayımlandı" dedi.

Acar, AA muhabirine tarihi madeni paralardan (sikke) oluşan "Beçin Definesi"ne ilişkin açıklamalarda bulundu.

Osmanlı, İslami ve Avrupa ülkelerine ait sikkelerden oluşan definenin, 2000 yılında Muğla'nın Beçin Kalesi'nde bulunduğunu hatırlatan Acar, sikkelerin bir kısmının yangın sonucu eriyerek birbirine yapışmış şekildeki külçeler halinde ele geçirildiğini anımsattı.

Acar, 2001 yılında TÜBA ile Avusturya Bilimler Akademisi arasında imzalanan ikili iş birliği çerçevesinde Avusturya Bilimler Akademisi Antik Kültür Tarihi Bölümü ve Nümizmatik Komisyonu, Ege Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü, Avusturya Arkeoloji Enstitüsü, Viyana Sanat Tarihi Müzesi, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK), Viyana Güzel Sanatlar Akademisi gibi birçok kurumdan uzmanın katılımıyla araştırma ekibi oluşturulduğunu, Kültür ve Turizm Bakanlığının denetiminde definenin temizlik, konservasyon, belgeleme, tasnif çalışmalarına başlandığını anlattı.

Avusturya, Meksika, İspanya, Almanya, Fransa, İtalya, İngiltere, Rusya, Polonya gibi birçok ülkenin sikkeler üzerindeki araştırmalarının yeni bilgiler içerdiğine dikkati çeken Acar, "16-17. yüzyıl başlarına kadar Osmanlı-Avrupa ekonomik ilişkileri ve para tarihi hakkında yeni bilgilere ulaşıldı" dedi.

Sikkelerin nümizmatik (metal para, sikke ve madalyaları inceleyen bilim dalı) açıdan incelenmesinin yanı sıra dönemle ilgili arşiv kaynaklarındaki bilgilerin de araştırıldığını anlatan Acar, 2010 yılında TÜBA ile ortak proje çalışması sonucu, Avusturya Bilimler Akademisi tarafından Almanca yayımlanan "Beçin Definesi" kitabının, 2 cilt kitap ve katalog bilgilerini içeren bir CD şeklinde, Türkçe olarak akademi tarafından yayımlandığını bildirdi.

- "Eser Osmanlı tarihi için kilometre taşı"

Beçin Definesi kitabının Osmanlı sikke ve para tarihi için önemli bir kilometre taşı olduğunu vurgulayan Acar, "Prof. Dr. Rahmi Hüseyin Ünal başkanlığında yürütülen Milas Beçin Kalesi kazılarında bulunan Beçin Definesi'nin büyük kısmı III. Murad, III. Mehmed ve I. Ahmed dönemi olmak üzere, 16. yüzyılın ikinci yarısı ve 17. yüzyılın başlarına ait 48 bin 848 Osmanlı ve 848 Avrupa sikkesinden oluşuyor. Türkiye'deki bilimsel arkeolojik kazılarda ele geçen en büyük sikke buluntusu ve aynı zamanda bugüne kadar bulunan Osmanlı İmparatorluğu'na ait dünyanın en büyük definesi olma özelliğini taşıyor" diye konuştu.

Acar, eserin Osmanlı İmparatorluğu nümizmatik ve sikke darbı (eski dönemlerde madeni para çıkarma, basma işlemi) araştırmaları için önemli başvuru kaynağı olduğunun altını çizdi. Çalışma kapsamında Osmanlı ve Avrupa sikkeleri üzerinde arkeometri araştırmaları yapılarak, paraların gümüş oranlarının belirlendiğine değinen Acar, darp teknikleri ile ilgili yeni verilere erişildiğini de kaydetti.

Araştırmanın Osmanlı para politikasına yeni bir bakış getirdiğine işaret eden Acar, "Beçin Definesi kitabı Osmanlı sikke ve para tarihi için bir kilometre taşı. Bu kapsamlı yayın, bütün olarak korunmuş ve bilimsel bir kazıda ele geçmiş olan bir define buluntusunun, disiplinler arası, çağdaş bilimsel yöntemlerle incelenmesinin ne derece önemli sonuçlara ulaşabileceğini göstermesi açısından çok değerli bir başyapıt" değerlendirmesinde bulundu.