Türkiye’nin Silahları Konya’da Test Ediliyor

Yerli ve milli mühimmatlar 2 bin metre uzunluğundaki Karapınar’daki çift ray hattı ile dünyanın sayılı altyapılarından biri olma özelliğine sahip HABRAS’ta test edildikten sonra seri üretime geçiyor

Her alanda olduğu gibi Savunma Sanayinde de son yıllarda büyük atılım içine giren Türkiye, yerli ve milli imkanlar ile kendi mühimmatını, kendi uydusunu ve kendi uçağını geliştirebilen sayılı ülkeler arasında yerini aldı. Türkiye’nin ürettiği silahlı ve mühimmatlar seri üretimden önce sıkı testlerden geçiriliyor. Pusula’nın derlediği bilgilere göre; kurulan test merkezleri sayesinde yurt dışında yüksek maliyetlerle yapılan testler milli imkanlarla gerçekleştiriliyor. Bu merkezlerden birisi de Konya Karapınar’daki Hedef Balistiği Raylı Sistem Dinamik Test Altyapısı (HABRAS). Yurt dışında milyon doları bulan mühimmat testleri HABRAS’ta yapılarak ekonomik kaynakların yurt içerisinde kalması sağlanıyor. Son dönemden yurt dışından da HABRAS’ta test yapmak için taleplerin gelmeye başladı.

TÜRKİYE’NİN EN ÖNEMLİ TEST MERKEZİ

Savunma, havacılık ve uzay alanlarında yürütülen çalışmalara test desteği vermek amacıyla TÜBİTAK SAGE tarafından kurulan ve milli öneme sahip altyapılardan biri konumundaki Konya’da Karapınar’da kurulu HABRAS’ın yapımına 2017 yılı Haziran ayında başlandı. Açılışı ise Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından 31 Ekim 2018 tarihinde gerçekleştirildi. O tarihten bu yana çok sayıda silah ve mühimmatın testi HABRAS’ta başarıyla gerçekleştirildi.

RAY HATTINDA SES HIZI 2 KATINA KADAR AŞILIYOR

Karapınar Atış Test ve Değerlendirme Grup Komutanlığı bünyesinde 3 kilometrekarelik bir alan üzerine kurulan bu HABRAS, 2 bin metre uzunluğundaki çift ray hattı ile dünyanın sayılı altyapılarından biri olma özelliğine sahip. Bir saha test altyapısı olan HABRAS, gerçek kullanım koşullarına ya da taktik koşullara yakın bir şekilde, sistemler veya alt sistemler için ilgili testin kontrollü bir şekilde gerçekleştirilmesine olanak sağlıyor. Örneğin, hava mühimmatı sınıfında yer alan bir sığınak delici bombanın delme etkinliği, projenin geliştirme sürecinde statik olarak test edilemiyor. Bunun temel sebebi, harp başlığının delme etkinliğini gösterebilmesi için ses hızına yakın bir hıza erişmesi gerekliliği. Ayrıca, geliştirme sürecinde olan mühimmatın tasarım olgunluğu da uçaktan bırakılarak ilgili hıza ulaşmasına izin veriyor. Bu durumda ilgili sığınak delici bomba, HABRAS’ta yer alan raylar üzerinde taktik koşuldaki çarpma hızına roket motorları aracılığı ile hızlandırılmakta ve ray hattı sonunda yer alan hedefe çarptırılıyor. Böylece sığınak delici bombanın delme etkinliği HABRAS’ta kontrollü bir şekilde gözlemlenebilmekte ve mühimmat geliştirme süreci için gerekli veriler elde edilebiliyor. Yine milli imkânlar ile geliştirilmekte olan uydu sistemleri ya da uçaklar içerisinde yer alan ve yüksek hız ve yüksek ivme altında sergilediği dinamik davranışın incelenmesine ihtiyaç duyulan büyük alt sistemlere (ağırlığı 1.000 kg’dan fazla) ilişkin testler de HABRAS’ta gerçekleştiriliyor. Böylece ilgili sistemlerin geliştirme sürecinde, tasarım açısından önemli veriler elde ediliyor.

ÇOK FARKLI VE ÇEŞİTLİ SİSTEMLERİN TESTLERİ GERÇEKLEŞTİRİLİYOR

HABRAS’ta çok farklı ve çeşitli sistemlerin testleri gerçekleştirilebiliniyor. Bu testlerden bazıları şöyle:

MÜHİMMAT: Harp başlığı delme etkinliği, harp başlığı performansı, tapa performansı, itki sistemleri, arayıcı sistemin dinamik ortamdaki davranışı ve güdüm sisteminin dinamik ortamdaki davranışı.

PERSONEL KURTARMA: Acil durum fırlatma koltukları, paraşüt (havacılık ve uzay çalışmaları kapsamında), kanopi ayrılma, roket katapult sistemi, hayatta kalma kitleri.

ÇEVRESEL ETKİLER: Yağmur/buz/parçacık, yüksek ivme yükü, patlayıcı basınç darbesi etkisi.

İTKİ SİSTEMLERİ: Katı yakıtlı roket motoru performansı, sıvı yakıtlı roket motoru performansı, uçak/hava aracı/uzay aracı motor testleri.

TF-X’İN FIRLATMAKOLTUĞU DA BURADA TEST EDİLECEK

2023’te ilk uçuşunu gerçekleştirmesi planlanan ve Türk Hava Kuvvetleri Komutanlığı’nın 2030’lu yıllardan sonraki muharip uçak ihtiyacının yurt içinde özgün tasarım modeli ile karşılanması amaçlayan Milli Muharip Uçak Projesi TF-X’in testleri de HABRAS’ta yapılacak. Ses hızının 2 katına kadar hızlandırma yapabilen altyapı sayesinde TF-X’in  fırlatma koltuğu geliştirilmesi ve  paraşütlerle ilgili testleri burada gerçekleştirilecek.

YERLİ UÇAK BOMBASI SARB-83 TEST EDİLDİ

Son olarak TÜBİTAK Savunma Sanayii Araştırma ve Geliştirme Enstitüsünün (SAGE) öz kaynaklarıyla yürüttüğü çalışmalar sonunda geliştirdiği ve seri üretime hazır hale getirilen ardışık delicili uçak bombası SARB-83’ün testleri HABRAS’ta başarıyla gerçekleştirildi.

DUVARI SAATTE 280 KİLOMETRE HIZLA AŞTI

Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Savunma Sanayii Araştırma ve Geliştirme Enstitüsünün (SAGE)  Müdürü Gürcan Okumuş, testlerle ilgili şu bilgileri vermişti: “Yaklaşık 1,5 metrelik, 35 megapascal güçlendirilmiş duvarı SARB-83 mühimmatı ön delicisiyle deldi ve ana delici duvarın içinden geçerek etkinliğini gösterdi. SARB-83 yaklaşık saatte 300 kilometre hızla ilerledi, duvarı deldikten sonra ana delicimizin hızı yaklaşık saatte 280 kilometreydi. Yani 1,5 metrelik güçlendirilmiş duvarın yavaşlatma etkisi yüzde 10'dan bile az oldu. Bu gerçekten çok yüksek bir etkinlik göstergesi. SARB-83 için belki son kez uçaktan tamamen canlı bir atış yapılmasını planlıyoruz. Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığımızın ve Hava Kuvvetlerimizin ihtiyacı doğrultusunda gelecek taleplere göre seri üretimi yapılabilir durumda. SARB-83, yakın zamanda farklı güdüm kitleriyle kullanılabilecek stratejik bir mühimmatımız olarak kullanıma hazır."