Yemen'deki üst düzey atamalar ve olası etkileri

SANA (AA) - Yemen'de Cumhurbaşkanı Abdurabbu Mansur Hadi'nin, devrik Cumhurbaşkanı Ali Abdullah Salih'in "sağ kolu" iken taraf değiştirerek 2011'de yönetim karşıtı halk ayaklanmasına katılan Ali Muhsin el-Ahmar'ı yardımcısı olarak ataması pek çok soruyu gündeme getirdi.

Hadi'nin Ahmar'ı bu hassas göreve tayin etmesinin, ülkede devam eden savaş ve 18 Nisan'da Kuveyt'te düzenlenmesi planlanan müzakerelerin seyrini nasıl etkileyeceği merak uyandırırken, AA muhabirine konuşan siyasi uzmanlar, Yemen'deki meşru yönetimin başarısızlıkları nedeniyle böyle bir adımın zorunlu olduğu görüşünü savundu.

- "Atamaların cephede manevi etkisi büyük olacaktır"

Taiz'deki Halk Direniş Güçleri (HDG) sözcüsü ve siyasi analist Reşad eş-Şer'abi, "Ahmar'ın cumhurbaşkanı yardımcılığına, Ahmed Abid bin Dağr'ın da başbakanlığa getirilmesi, ülkenin içinde bulunduğu durumda meşru otoriteyi temsil eden yapılar arasındaki bağı güçlendirmek için zorunlu bir adımdı." dedi.

Atama kararının, Birleşmiş Milletler (BM) gözetimindeki müzakerelere etkisiyle ilgili olarak Şer'abi, "Bu, Yemen krizinin çözümü için Kuveyt'te gerçekleştirilecek müzakereler öncesinde atılmış bir ön adım özelliği taşıyor." değerlendirmesinde bulundu.

Şer'abi, kararların askeri operasyonlara etkisi hakkında ise "Yakın gelecekte meşru iktidarın performansı üzerinde gözle görülür bir etkisi olmayabilir, ancak cephede manevi etkisi büyük olacaktır." ifadelerini kullandı.

- "Bahhah ile Hadi'nin ekibi arasındaki anlaşmazlıklar iki taraf arasında inatlaşmaya kadar varmıştı"

Siyasi analist Gamdan el-Yusufi ise Hadi'nin aldığı bu kararla, siyaseten durgun olan suları bulandırdığını belirterek, "Başbakanlık görevinden alınan Halid Bahhah ile Cumhurbaşkanı'nın ekibi arasındaki anlaşmazlıklar hep gündemdeydi ve bu durum hükümetin çalışmasını da etkiledi. Öyle ki iki taraf arasında inatlaşmaya kadar vardı. Gelinen aşamada bu engelin ortadan kaldırılması gerekiyordu." diye konuştu.

Kuveyt'te gerçekleştirilecek müzakereler ile son atamalar arasında bir bağ olmadığını savunan Yusufi, "Sahada kontrolü elinde bulunduran taraflar taleplerinde geri adım atmazsa müzakerelerde yeni bir durum söz konusu olmayacak." dedi. Yusufi ayrıca Yemen'deki siyasi taraflar konusunda Körfez ülkeleri arasında da farklılıklar olduğunu iddia etti.

- "Husiler ve Salih'in en büyük rakibinin cumhurbaşkanı yardımcılığına getirilmesi anlaşılmaz bir durum"

Sana Stratejik Araştırmalar Merkezi Müdürü siyaset bilimci Macid el-Mezheci ise "Husiler ve Salih'in en büyük rakibinin cumhurbaşkanı yardımcılığına getirilmesini gizemli ve anlaşılmaz bir durum" olarak nitelerken, bu atamayla birlikte Ahmar'ın her an cumhurbaşkanı olma ihtimalinin bulunduğunu ifade etti.

Hadi'nin ülkedeki bölünmüşlüğü artıracak değil, çekişen tarafları birleştirecek kararlar alması gerektiğini vurgulayan Mezheci, "Husiler ve Salih'in Ahmar'ı kendileri tarafından tanınmayan meşru hükümetin başında bir isim olarak kabul etmesi mümkün değil." diye konuştu.

Hadi'nin meşruiyetinin yeniden sağlanması için oluşturulan koalisyona liderlik eden Suudi Arabistan'ın Ahmar'ın cumhurbaşkanı yardımcılığına atanmasına yeşil ışık yaktığını dile getiren Mezheci şunları söyledi:

"Yemenlilerin büyük oranda desteklediği müzakerelere hazırlık niteliğinde kararlar bekliyoruz. Ancak ne yazık ki Ahmar'ın cumhurbaşkanı yardımcısı olarak atanması, Hadi ile kurmaylarının yaşadığı kafa karışıklığı ve bocalamayı ortaya koyuyor. Cumhurbaşkanı Hadi, Yemen meselesine gerçek anlamda bir çözüm arayışı bulmaktan uzak, kin ve intikam ruhuyla bakıyor."

Ahmar'ın operasyonlar başladığından bu yana askeri alanda zaten etkin konumda olduğunu belirten Mezheci, cephede farklı bir etki beklemediğini söyledi.

Yemen Cumhurbaşkanı Abdurabbu Mansur Hadi, pazar günü Başbakan ve Cumhurbaşkanı Yardımcısı Halid Bahhah'ı görevden alarak Cumhurbaşkanı Müsteşarlığına atamıştı. Hadi, Bahhah'tan boşalan Cumhurbaşkanı Yardımcılığına Korgeneral Ali Muhsin el-Ahmar'ı, Başbakanlığa ise eski Başbakan Yardımcısı Ahmed Abid bin Dağr'ı getirmişti.

Uzun süredir siyasi istikrarsızlığın yaşandığı Yemen'de meşru yönetim ve Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon güçleri, ülke topraklarının yüzde 75'ini kontrol altına almış durumda ancak başkent Sana hala Husilerin elinde bulunuyor.

Ülkede bir yandan barış müzakereleri beklenirken, diğer yandan birçok kentte çatışmalar devam ediyor. Sorunun çözümü için aralık ayında İsviçre'de başlayan müzakereler askıya alınmış, daha sonra kararlaştırılan 14 Ocak tarihi de anlaşmazlıklar nedeniyle ertelenmişti.

BM Yemen Özel Temsilcisi İsmail Veled Şeyh Ahmed, 23 Mart'ta yaptığı açıklamada, müzakerelerin yeniden başlaması ve çatışmaların durması konusunda tarafların anlaştığını, buna göre çatışmaların 10 Nisan'da duracağını,18 Nisan'da da Kuveyt'te yeniden masaya oturulacağını belirtmişti.