Neden özellikle Bacıyan?

Çiğdem Kurut’un Röportajı

Türkiye Selçuklular Devri’nin en önemli ve ilgi çekici kültür medeniyet olaylarından biri de kuşkusuz Anadolu Bacıları Teşkilatı’nın kurulması. Selçuklular zamanında Türkmen kadınların Ahi Evran’ın eşi Fatma Bacı’nın liderliğinde oluşturduğu bu teşkilat günümüze de model oldu ve bir başka Fatma Bacı tarafından Meram’da hayata geçirildi. Meram Belediye Başkanı Fatma Toru öncülüğünde açılan Bacıyan-ı Meram’ı, Kooperatif Başkanı Feray Civcik anlattı.  

Ahilik kültürünün kadın esnaflara bakan yönünü temsil eden ‘Bacılık’ kurumu,  günümüzün unutulan değerlerinden. 13. yüzyıl Selçuklu döneminde ‘Bacıyan-ı Rum’ ismiyle kurulan ilk kadın teşkilatı, iş hayatında kadına dair örnek alınması gereken önemli bir oluşum. Buranın çıkış noktası da o.

Oluşumun amacı ne?

Kadınların ekonomik alanda daha aktif olmaları, kültürel ve sosyal hayata katkı sağlamalarına öncülük edebilmek. Kuruluş amacı bu.  Dezavantajlı grup olan ev hanımlarını istihdama ve ekonomiye katmak için kadınların sosyal, kültürel ve ekonomik tüm ihtiyaçlarını göz önünde bulundurarak projeler üretmeyi amaçlıyoruz.  Hedef kitlemiz ev kadınları. Üretim yapabilen ancak bu üretimi gelire nasıl dönüştüreceği konusunda sıkıntı yaşayan kadınlar.  Amacımız o üretimi gelire dönüştürmek.

Çalışmaları nasıl bir sistemle yürütüyorsunuz?

Kooperatif üyesi kadınların bir kısmı tahsis ettiğimiz merkezde çalışırken bir kısmı da evde üretim yapıyor.  Öncelikli olarak mefruşat, gıda ve el sanatları branşlarında hizmet veriyoruz. Burada oluşturduğumuz mutfağımızda siparişler alınıyor. Yine aynı şekilde atölyemizde çeşitli mefruşat, dikiş, el sanatları ürünleri yapılıyor. Aynı zamanda bazı işleri üye kadınlarımız evlerinde yapıyor. Organize bir şekilde üretiyor ve bunu nakde dönüştürüyoruz.

İsteyen her kadın bu kooperatife üye olabiliyor mu?

Yoğun bir üyelik başvurusu aldık. Dolayısıyla da üyelerimizi Meram’da oturan kadınlardan oluşturmak zorunda kaldık. Tüm başvurular değerlendirdi. Ayrıca mülakatlar yapıldı. Hangi üyenin hangi alanda çalışma yapabileceğini belirledik. Bunlar arasından çiniden tutun da mefruşat, dikiş, komple mutfakla, resim gibi alanlarda üyelerimiz belirlendi. Başvuranlar arasında KOMEK kurslarında bilgi ve becerilerini geliştirip bunu değerlendirmek isteyen kadınlarımızın sayısı ağırlıktaydı.

Belli bir yaş sınırlaması yaptınız mı?

18 yaşından itibaren her yaş grubunda üyemiz var. Hatta 75 yaşında olan bir teyzemiz ördüğü namaz takkelerini getirerek paraya dönüştürmek istiyor. Üretim her yaşta mümkün. O namaz takkelerinin her biri bir sanat eseri gibi. Yıllardır örüyormuş. Aslında bu işlerin değerlenmesi açısından da çok önemli. Kadınlarımız çok yetenekli. Ortaya konan el emeği göz nuru işler özgün ve gerçek bir eser. Bunların hem çok daha fazla kişiye ulaşmasını istiyoruz hem de o emeği verenlerin maddi karşılığı almalarını.

Projenin daha da yaygınlaşması mümkün mü?

Amacımız bu. Meram bir başlangıç. Gelecek dönemlerde diğer ilçeleri de proje kapsamına almayı hedefliyoruz. Ayrıca satış mağazalarıyla daha geniş bir alana ulaşmak ve ürün yelpazemizi genişletmek çabasındayız. Showroomda ürünlerin sergilendiği satış yapılabilecek mağazalar üzerinde çalışıyoruz. Bu mağazalarda ayrıca çevre köylerden kadınlarımızın hazırladığı kuru sebze ve meyvelerin, salçaların, bulgur ve tarhananın da yer alacağı stantlar oluşturacağız. Bacıyan-ı Meram sadece merkezde değil, köylerde de üretim yapan kadınlara destek olacak.