A Vitamini eksikliğinin 8 belirtisi

A vitamini, sağlıklı görme, bağışıklık sistemi, doğurganlık ve cilt için gerekli olan, yağda çözünen bir besindir. A vitamini eksikliğinin belirtileri arasında görme sorunu, hamile kalma güçlüğü, kuru veya iltihaplı cilt, akciğer enfeksiyonları ve daha fazlası yer alır.

A vitamini genellikle et, balık, yumurta ve süt ürünlerinde bulunur.

Öte yandan vücut, kırmızı, yeşil, sarı ve turuncu meyve ve sebzeler gibi bitkisel besinlerdeki karotenoidleri A vitaminine dönüştürür.

Gelişmiş ülkelerde eksikliği nadir görülürken, gelişmekte olan ülkelerdeki birçok insan yeterli miktarda A vitamini alamamaktadır.

Eksiklik riski en yüksek olanlar hamile kadınlar, emziren anneler, bebekler ve çocuklardır. Kistik fibroz ve kronik ishal de eksiklik riskinizi artırabilir.

İşte A vitamini eksikliğinin 8 belirti ve semptomu.

1. Kuru Cilt

A vitamini cilt hücrelerinin oluşumu ve onarımı için önemlidir. Ayrıca belirli cilt sorunlarından kaynaklanan iltihaplarla mücadeleye de yardımcı olur.

Yeterli A vitamini almamak, egzama ve diğer cilt sorunlarının gelişmesinden sorumlu olabilir.

Egzama cildin kurumasına, kaşınmasına ve iltihaplanmasına neden olan bir durumdur. Çeşitli klinik çalışmalar, A vitamini aktivitesine sahip reçeteli bir ilaç olan alitretinoinin egzama tedavisinde etkili olduğunu göstermiştir.

12 haftalık bir çalışmada, günde 10-40 mg alitretinoin alan kronik egzamalı kişilerin semptomlarında %53'e kadar azalma görüldü.

Kuru cildin birçok nedeni olabileceğini unutmayın, ancak bunun nedeni kronik A vitamini eksikliği de olabilir.

A vitamini cilt onarımında önemli bir rol oynar ve iltihapla mücadeleye yardımcı olur. Bu besin maddesindeki bir eksiklik, inflamatuar cilt rahatsızlıklarına yol açabilir.

2. Kuru Gözler

Göz sorunları, A vitamini eksikliğine bağlı en bilinen sorunlardan biridir.

Aşırı durumlarda, yeterli miktarda A vitamini almamak, Bitot lekeleri adı verilen işaretlerle karakterize edilen tam körlüğe veya korneaların ölmesine neden olabilir.

Kuru gözler veya gözyaşı üretememe, A vitamini eksikliğinin ilk belirtilerinden biridir.

A vitamini takviyesi bu durumu iyileştirebilir.

Bir çalışma, yüksek dozda A vitamininin, 16 ay boyunca takviye alan bebeklerde ve çocuklarda kuru göz görülme sıklığını %63 oranında azalttığını buldu.

A vitamini eksikliği kuru gözlere, körlüğe veya Bitot lekeleri olarak da bilinen korneaların ölmesine yol açabilir. Eksikliğin ilk belirtilerinden biri genellikle gözyaşı üretememektir.

3. Gece Körlüğü

Şiddetli A vitamini eksikliği gece körlüğüne yol açabilir.

Çeşitli gözlemsel çalışmalar, gelişmekte olan ülkelerde gece körlüğünün yüksek oranda görüldüğünü bildirmiştir.

Bir çalışmada gece körlüğü olan kadınlara gıda veya takviye şeklinde A vitamini verildi. A vitamininin her iki formu da durumu iyileştirdi. Altı haftalık tedavi sonrasında kadınların karanlığa uyum sağlama yeteneği %50'nin üzerinde arttı.

Yeterli miktarda A vitamini almak göz sağlığı için çok önemlidir. A vitamini eksikliğinin ilk belirtilerinden bazıları göz kuruluğu ve gece körlüğüdür.

4. Kısırlık ve Hamile Kalma Sorunları

A vitamini hem erkeklerde hem de kadınlarda üreme ve bebeklerin düzgün gelişimi için gereklidir.

Hamile kalma konusunda sorun yaşıyorsanız bunun nedenlerinden biri A vitamini eksikliği olabilir. A vitamini eksikliği hem erkeklerde hem de kadınlarda kısırlığa neden olabilir.

Çalışmalar, A vitamini eksikliği olan dişi sıçanların hamile kalmakta zorluk çektiğini ve kusurlu embriyolara sahip olabileceğini göstermektedir.

Diğer araştırmalar, kısır erkeklerin vücutlarındaki yüksek düzeydeki oksidatif stres nedeniyle antioksidanlara daha fazla ihtiyaç duyabileceğini öne sürüyor. A vitamini vücutta antioksidan görevi gören besinlerden biridir.

A vitamini eksikliği de düşüklerle de ilişkilidir.

Tekrarlayan düşükleri olan kadınlarda farklı besinlerin kan düzeylerini analiz eden bir çalışmada, bu kadınların A vitamini düzeylerinin düşük olduğunu buldu.

Yeterli A vitamini alamayan hem erkekler hem de kadınlar doğurganlık sorunları yaşayabilir. Ebeveynlerde düşük A vitamini de düşüklere veya doğum kusurlarına yol açabilir.

5. Çocuklarda Büyüme Geriliği

Yeterli A vitamini alamayan çocuklarda büyüme geriliği yaşanabilir. Bunun nedeni, insan vücudunun düzgün gelişimi için A vitamininin gerekli olmasıdır.

A vitamini takviyeleri tek başına veya diğer besinlerle birlikte büyümeyi artırabilir. Bu çalışmaların çoğu gelişmekte olan ülkelerdeki çocuklarda yürütülmüştür.

Endonezya'da 1.000'den fazla çocuk üzerinde yapılan bir araştırmada, dört ay boyunca yüksek dozda takviye alan A vitamini eksikliği olan çocukların, plasebo alan çocuklara göre 0,15 inç (0,39 cm) daha fazla büyüdüğünü bulundu.

Bununla birlikte, çalışmaların gözden geçirilmesi, diğer besinlerle birlikte A vitamini takviyesinin, tek başına A vitamini takviyesine göre büyüme üzerinde daha büyük bir etkiye sahip olabileceğini buldu.

Örneğin, Güney Afrika'da birden fazla vitamin ve mineral alan büyüme geriliği olan çocukların yaşa-göre boy skorları, yalnızca A vitamini alanlara göre yarım puan daha iyiydi.

A vitamini eksikliği çocuklarda gelişme sorunlarına neden olabilir.

6. Boğaz ve Akciğer Enfeksiyonları

Özellikle boğazda veya göğüste sık görülen enfeksiyonlar, A vitamini eksikliğinin bir işareti olabilir.

A vitamini takviyeleri solunum yolu enfeksiyonlarının azaltılmasına yardımcı olabilir, ancak araştırma sonuçları karışıktır.

Ekvador'daki çocuklarda yapılan bir araştırmada, haftada 10.000 IU A vitamini alan zayıf çocukların, plasebo alanlara göre daha az solunum yolu enfeksiyonu geçirdiğini gösterdi.

Öte yandan çocuklar üzerinde yapılan araştırmalara göre, A vitamini takviyelerinin boğaz ve akciğer enfeksiyonlarına yakalanma riskini %8 oranında artırabileceği de ortaya çıktı.

Uzmanlar, takviyelerin yalnızca gerçek A vitamini eksikliği olanlara verilmesi gerektiğini açıkladı.

Ayrıca yaşlı insanlar üzerinde yapılan bir çalışmaya göre, provitamin A karotenoid beta-karotenin kandaki yüksek seviyeleri solunum yolu enfeksiyonlarına karşı koruma sağlayabileceği ortaya çıktı.

A vitamini takviyeleri zayıf çocukları enfeksiyonlardan koruyabilir ancak diğer gruplarda enfeksiyon riskini artırabilir. Kanında A vitamini düzeyi yüksek olan yetişkinlerde daha az boğaz ve akciğer enfeksiyonu yaşanabilir.

7. Yaraların İyileşmemesi

Yaralanma veya ameliyat sonrasında iyi iyileşmeyen yaralar, düşük A vitamini düzeylerine bağlı olabilir.

Bunun nedeni, A vitamininin sağlıklı cildin önemli bir bileşeni olan kolajen oluşumunu desteklemesidir. Araştırmalar hem oral hem de topikal A vitamininin cildi güçlendirebileceğini gösteriyor.

Sıçanlar üzerinde yapılan bir araştırma, oral A vitamininin kollajen üretimini iyileştirdiğini buldu. Fareler yara iyileşmesini engelleyebilen steroidler almasına rağmen vitamin bu etkiye sahipti.

Sıçanlar üzerinde yapılan ek araştırmalar, cildi topikal A vitamini ile tedavi etmenin diyabetle ilişkili yaraları önlediğini buldu.

İnsanlarda yapılan araştırmalar da benzer sonuçlar gösteriyor. Yaraları topikal A vitamini ile tedavi eden yaşlı erkeklerin, kremi kullanmayan erkeklere kıyasla yaralarının boyutunda %50 oranında azalma görüldü. A vitamininin oral ve topikal formları, özellikle yaralara yatkın popülasyonlarda yara iyileşmesini destekleyebilir.

8. Akneler

A vitamini cilt gelişimini desteklediğinden ve iltihapla savaştığından sivilcelerin önlenmesine veya tedavi edilmesine yardımcı olabilir.

Çok sayıda çalışma, düşük A vitamini seviyelerini sivilce artışıyla ilişkilendirmiştir.

200 yetişkin üzerinde yapılan bir çalışmada sivilcesi olanların A vitamini düzeyleri sivilcesi olmayanlara göre 80 mcg'nin üzerinde daha düşük olduğu ortaya çıktı.

Topikal ve oral A vitamini sivilceyi tedavi edebilir. Araştırmalar, A vitamini içeren kremlerin sivilce lezyonlarının sayısını %50 oranında azaltabildiğini gösteriyor.

Akne düşük A vitamini düzeyleriyle ilişkilendirilmiştir. A vitamininin hem oral hem de topikal formları sivilce tedavisinde sıklıkla etkilidir ancak istenmeyen yan etkilere de sahip olabilir. Doktor tavsiyesi almadan kullanmayınız.

Fazla A Vitamininin Tehlikeleri

A vitamini genel sağlık için değerlidir. Ancak fazlası tehlikeli olabilir.

Hipervitaminoz A veya A vitamini toksisitesi tipik olarak uzun süre boyunca yüksek dozda takviye alınmasından kaynaklanır. İnsanlar nadiren çok fazla A vitamini alırlar.

A vitamininin fazlası karaciğerde depolanır ve toksisiteye ve görme bozukluklarına, kemiklerin şişmesine, kuru ve pürüzlü cilde, ağız yaralarına ve kafa karışıklığı gibi problemli semptomlara yol açabilir.

Hamile kadınların olası doğum kusurlarını önlemek için özellikle fazla A vitamini tüketmemeye dikkat etmesi gerekmektedir.

A vitamini takviyesine başlamadan önce daima sağlık uzmanınıza danışın.

Belirli sağlık sorunları olan kişilerin daha yüksek miktarda A vitaminine ihtiyacı olabilir. Ancak çoğu sağlıklı yetişkinin günde 700-900 mcg'ye ihtiyacı vardır. Emziren kadınların daha fazlasına, çocukların ise daha azına ihtiyacı vardır.

A vitamini toksisitesi genellikle vitaminin takviye formunda çok fazla alınmasından kaynaklanır. Görme değişiklikleri, ağız yaraları, kafa karışıklığı ve doğum kusurları gibi ciddi sorunlara neden olabilir.

A vitamini eksikliği gelişmekte olan ülkelerde yaygındır ancak Amerika ve diğer gelişmiş ülkelerde nadirdir.

Çok az A vitamini ciltte iltihaplanmaya, gece körlüğüne, kısırlığa, büyümede gecikmeye ve solunum yolu enfeksiyonlarına yol açabilir.

Yaraları ve sivilceleri olan kişilerin kanındaki A vitamini düzeyleri daha düşük olabilir ve daha yüksek dozda vitaminle tedaviden fayda görebilirler.

A vitamini et, süt ürünleri ve yumurtanın yanı sıra kırmızı, turuncu, sarı ve yeşil bitkisel besinlerde de bulunur. Yeterli A vitamini aldığınızdan emin olmak için bu gıdalardan çeşitli yiyin.

A vitamini eksikliğiniz olduğundan şüpheleniyorsanız doktorunuzla veya sağlık uzmanınızla görüşün. Doğru gıdalar ve takviyelerle eksikliği gidermek basit olabilir.