'Ahmet Tevfik ileri idealist bir insandı'

Konya Aydınlar Ocağı’nın Selçuklu Salı Sohbetleri’nde, mühendis, milletvekili, devlet adamı, siyasetçi ve Adnan Menderes Hükümetlerinde bakanlık yapmış Ahmet Tevfik İleri anlatıldı.

Vefatının 60. yılında Ahmet Tevfik İleri’yi anlatan Konya Aydınlar Ocağı Genel Başkanı Dr. Mustafa Güçlü, “Ahmet Tevfik İleri güzel bir insandı. Hizmet aşkıyla yanan bir insandı. Memleket sevdalısı bir insandı. İdealist bir insandı.” dedi.

Konya Aydınlar Ocağı Genel Başkanı Dr. Mustafa Güçlü, “Vefatının 60.Yılında Ahmet Tevfik İleri” başlıklı konuşmasında, 1911’de Rize’nin Hemşin kasabasında dünyaya gelen ve sülalesi İmamoğulları ailesinden olan Ahmet Tevfik İleri’nin babasının adının Hafız Celal Efendi, annesinin adının Fatma Hanım olduğunu ifade ederek “Ahmet Tevfik, 1918’de ve yedi yaşında iken ailecek İstanbul’a göçerek Fatih semtinde yaşamaya başlıyor. 1923’te ilkokul ve sonra Gelenbevi Ortaokulunu bitirdikten sonra 1927'de İstanbul Teknik Üniversitesi’nden İnşaat Mühendisi olarak mezun oluyor. Öğrencilik yıllarında üniversitenin Talebe Birliği Başkanlığı’na seçiliyor ve 1932’de Milli Türk Talebe Birliği Başkanlığına getiriliyor. Merhametli, hizmetkâr, memleket sevdalısı ve hitabeti güzel bir insan olan Ahmet Tevfik, dünyada ses getiren nümayişler yapıyor. Bulgar gençleri tarafından Razgrad Türk mezarlığının tahribinin protestosu, Türkçenin daha yaygın bir şekilde kullanılması gayesiyle miting ve gösterilerin yapılmasına öncülük ediyor. 1933’te gençliği Çanakkale’ye götürerek törenlere farklı bir boyut kazandırıyor ve 18 Mart günleri Çanakkale Şehitleri'nin anılmasına öncülük ediyor” dedi.

Halkımıza insanca davranın

Hâkim kızı olan Vasfiye Hanımla evlenip İTÜ’den mezun olduktan sonra 1937’de Erzurum'da karayolları mühendisliği yapan Ahmet Tevfik’in 1937- 1942 yıllarında Çanakkale'de bayındırlık müdürlüğü yaptığını belirten Dr. Mustafa Güçlü, “İlk iki çocuğu ölen Ahmet Tevfik’in 1942’de Cahide, 1943’te Ayşe ve 1945’te de Cahit adlı çocukları dünyaya geliyor. 1950 seçimlerinde Demokrat Parti’den Samsun milletvekili olarak TBMM'ye giriyor” dedi.

Ahmet Tevfik’in milletvekili seçildikten sonra Samsun’dan Ankara’ya büyük bir kalabalıkla uğurlandığını, Adnan Menderes’le Ankara’da Meclis’te tanıştıklarını dile getiren Dr. Güçlü, şu ifadelere yer verdi: “Ahmet Tevfik ile Menderes, son derece naif, lâtif ve kibar insanlar oldukları için nezaketlerini ve birbirlerine olan saygılarını 10 yıl boyunca sürdürüyorlar. Hükümet kuruluyor ve 2 Haziran 1950’de iki ay süreyle Çalışma Bakanı olarak görev yapıyor. Bakanlık çalışanlarına ilk söylediği lâf ise; “Sizden bir tek şey istiyorum. Halkımıza insanca davranın.” oluyor. Milli Eğitim Bakanı olduğunda ise ilkokul öğretmenlerini kadroya geçiriyor. İlkokullara din dersi müfredatını (seçmeli) koydurtuyor. Köy Enstitülerini Öğretmen Okullarına dönüştürdü. 1953-55 arası TBMM Başkan Vekilliği yaptı. Boğaziçi Köprüsü Projesini hazırlattı. 1955-57 arası tekrar Milli Eğitim Bakanlığına getirildi ve bu dönemde üç-dört üniversite açtı.

Ahmet Tevfik İleri İdealist bir insandı

Bayındırlık Bakanlığı, Devlet Bakanlığı ve Başbakan Yardımcılığı derken Ahmet Tevfik’in 10 senesi hizmetle geçti. DP Menderes’le sembolize olmuştur. Ama Menderes ve Demokrat Parti’yi halkın gönlünde bu kadar yer etmesine sebep olan en büyük kahraman bence Ahmet Tevfik’tir.

Ahmet Tevfik Bey 27 Mayıs 1960 darbesinin ardından Yassıada mahkemelerinde önce idama mahkûm edildi, sonra cezası ömür boyu hapse çevrildi. İşkencelere daha fazla dayanamayarak kansere yakalanması üzerine Ankara Hastanesine kaldırıldı. 31 Aralık 1961’de Hakk’a yürüdü. Cenaze namazı Hacı Bayram Camii’nde kılındıktan sonra Cebeci Asrî Mezarlığına defnedildi. Allah rahmet etsin. Mekânı cennet olsun. Ahmet Tevfik İleri güzel bir insandı. Hizmet aşkıyla yanan bir insandı. Memleket sevdalısı bir insandı. İdealist bir insandı.”