Bin yıllık miras, geleceğin tarımına ışık tuttu

Konya Büyükşehir Belediyesi'nin ev sahipliğinde, 10 bin yıllık tarım mirası Çatalhöyük, Uluslararası Tarım Şehirleri Birliği (AGRICITIES) Genel Kurul Toplantısı'na ev sahipliği yaptı.

Tarihi buluşmaya Konya Valisi İbrahim Akın, Selçuklu Belediye Başkanı Ahmet Pekyatırmacı, Selçuk Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Hüseyin Yılmaz, KSO Başkanı Mustafa Büyükeğen ve çok sayıda davetli katıldı. Toplantıda, küresel gıda güvenliği ve sürdürülebilir tarım konularında önemli adımlar atıldı.

"BİRBİRİNE BİTİŞİK KERPİÇ EVLERDEKİ FIRIN YAPISININ KEŞFEDİLMESİ ÖNE ÇIKARIYOR"

8 bini aşkın nüfusu ile dönemin en büyük ve en kalabalık yerleşim yerlerinden birisinin Çatalhöyük olduğunu ifade eden Konya Büyükşehir Belediye Başkanı Uğur İbrahim Altay şu ifadelere verdi: "Çatalhöyük ile ilgili öne çıkan konulardan biri üstten girilen, birbirine bitişik kerpiç evlerdeki fırın yapısının keşfedilmesi oldu. Büyük ölçüde tahrip olan fırının çerçevesi çevresinde buğday, arpa, bezelye tohumları ile ekmek olabileceği değerlendirilen bir buluntu, yani 8 bin 600 yıl öncesinden dünyanın en eskisi, en güzel şekilde Türkiye'nin en büyük ahşap binası. Türkiye'nin kültürel mirasını koruma ve turizm potansiyelini artırma amaçlı yaşayan bu proje, ahşap mimarisiyle sadece Çatalhöyük'ün imkanlanmasına katkı sağlamakla kalmayacak; aynı zamanda Konya'nın turizmine değer katacak önemli bir girişim. Zaten, karşılayan merkez sayesinde Çatalhöyük artık kusursuz bir ören yeri olarak anılmaya başladı. Sayın Valim, kıymetli misafirler, insanlık tarihiyle yaşıt bir mirasın üzerinde yükselen Konya, bugün yalnızca yalnız olduğu değil, çünkü insanlığın ortak hafızasında özel bir yere sahiptir. Onu sıradan bir şehir olmaktan çıkaran şey, zalim olduğu coğrafi ya da ekonomik potansiyeli değil; toprakla kurduğu o kadim ve derin ilişkisidir. Çünkü Konya sadece bir coğrafi merkez değil, tarım kültürünü temizlemeyi, insanın doğayla uğraşmasını yaptığı toprağın adıdır. Türkiye'nin en geniş topraklarına sahip olan Konya, bugün pek çok üründe en fazla üretim yapan şehirlerin başında gelmektedir" dedi.

"KONYA'DA ÜRETİM AZALIRSA TÜRKİYE'NİN GIDA GÜVENİLİĞİ SORUN YAŞAYACAKTIR"

Filiz, sarımsak üretiminde, tarımsal ticaret ve tarımsal ekosistem açısından Türkiye'nin tarım başkenti konumunda olduğunu ifade eden Başkan Altay, "42 bin kilometrekare yüz ölçümüne sahip ilimiz, 1 milyon 890 bin hektar tarım arazisine sahiptir. Büyükbaş hayvancılıkta, süt üretiminde, şeker pancarı, buğday, arpa, aspir, yemlik mısır, ayçiçeği, kiraz, yağlı ayçiçek gibi ürünlerin üretiminde Türkiye'de 1. sırada; küçükbaş hayvancılıkta, yumurta üretiminde, patates ve özelde haşhaş üretiminde liderdir. Bizlere gösteriyor ki, Allah korusun, Konya'nın üretmediği ya da üretimin azaldığı bir durumda Türkiye'nin gıda güvenliği sorun yaşayacaktır. Bu bakımdan Konya'mızda ikame mısır üretimi, yalnızca Konya'da yaşayan hemşehrilerimizi değil, tüm Türkiye'yi ilgilendiren bir konudur. Bildiğiniz gibi tarım artık sadece bir iş meselesi değil; sınırları aşan, ülkelerarası ilişkileri şekillendiren stratejik bir alan haline geldi. Pandemi ile başlayan Rusya-Ukrayna Savaşı, sağlık krizi ve gıda milliyetçiliği, gıda konusundaki hassasiyeti bir kere daha gözler önüne serdi. Sadece bir yanılsamadan ibarettir. 2019 yılında Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan'ın tensipleri ile Konya merkezli olarak kurulan Uluslararası Tarım Şehirleri Birliği, tam da bu gerçeğin bilinciyle hareket eden bir kuruluştur. Birliğimiz çatısı altında tarım ve gıdanın son derece stratejik öneme sahip bir sektör olduğu gerçeğiyle tüm ülkelerin ve şehirlerin birbirleriyle etkileşim içinde bulunması ve sektöre olumlu katkı yapmak için büyük bir gayret gösteriyoruz" diye konuştu.

"TARIMSAL ÜRETİMİN YARINLARI ADINA ÇOK ÖNEMLİ MESAFELER KAT ETTİK"

Tüm dünyadan üye şehirlerimiz arasında tecrübe paylaşımı, etkileşim, dayanışma ve yardımlaşma yaklaşımı ile ekonomik ve teknik alanlarda işbirliğini geliştirmek için yoğun bir çaba sarf ediyoruz. Tarımsal gelişmeleri, akıllı tarım uygulamalarını takip ederek üyelerimizi bilgilendiriyor; üyelerden aktarılan somut projeleri değerlendirerek şehirlerimize katkı sağlıyoruz. Şehir yönetimlerinin tarım alanında kurumsal kapasitelerinin geliştirilmesi için her türlü eğitimi ve araştırma imkanı sağlıyor; ulusal ve uluslararası hibe, fon, kredi ve benzeri kaynaklara ulaşılmasında rehberlik etmeye çalışıyoruz. Kuraklık, yoksulluk ve açlıkla mücadele gibi alanlarda korunmaya ve yardıma muhtaç insanlara yönelik çalışmalara destek oluyoruz. Küresel iklim değişikliğine karşı çevrenin, su kaynaklarının ve toprak verimliliğinin korunması, geliştirilmesi ve toprağın çoraklaşması riskini önlemeye yönelik Ar-Ge proje çalışmalarına destek veriyoruz. İyi tarım uygulamalarını teşvik ediyoruz. Atıl tarım arazilerinin kullanılması, susuzluğa dayanıklı ürünlerin teşvik edilmesi önceliklerimiz arasında yer alıyor. Başkanlığım boyunca bu çatı altında ortaya koyduğumuz faaliyetlerle ve tesis ettiğimiz güçlü işbirlikleriyle tarımsal üretimin yarınlar adına çok önemli mesafeler kat ettik. Kurduğumuz bu güçlü birliktelik, ortak akıl, istişare ve dayanışma prensibiyle hareket ederek şehirlerimizin tarımsal potansiyelini en verimli şekilde değerlendirmeyi hedeflemiştir. Yürüttüğümüz tüm ortak çalışmaların şehirlerimiz arasındaki işbirliğini artırdığına, karşılıklı tecrübe paylaşımını güçlendirdiğine şahit oluyoruz. Ancak hedeflerimizi gerçekleştirmek için her zamankinden daha çok mücadele etmeli ve dayanışmamızı daha da güçlendirmeliyiz" dedi.

"KONYA'DA ULUSLARARASI TARIM DİPLOMASİSİ FORUMU'NU DÜZENLEYECEĞİZ"

Günümüz dünyasında iklim değişikliği, su kaynaklarının azalması, tarım arazilerinin yok olması ve artan nüfus baskısı, gıda güvenliğini her zamankinden daha kritik hale getirmiş olduğunu aktaran Başkan Altay, "Bu noktada bizlere düşen görev; tarımı modern tekniklerle buluşturmak, sürdürülebilir politikalar geliştirmek ve geleceğin teknolojilerine yatırım yapmaktır. Akıllı tarım uygulamaları, dijital dönüşüm ve yenilenebilir enerji kaynaklarıyla desteklenen bir üretim modeli, geleceğimizin teminatı olacaktır. Bu kapsamda ilkini 2022 yılında Konya'da, ikincisini 2023 yılında Samsun'da yaptığımız Küresel Tarım Forumu'nda küresel iklim değişikliğine karşı tarımın dönüşmesi, gıda arzının güvenliği, sürdürülebilir kentsel tarım, iklim göçü, sıfır atık gibi konuları ele aldık. Kocaeli'de düzenlediğimiz İkinci Yerel Yönetimler ve Tarım Çalıştayı'nda zengin ve fakir ülkeler arasındaki uçurumun giderek arttığı dünyamızda, güvenli gıdanın tüm ülkeler için erişilebilir kılınması konusuna dikkat çektik. Yine birlik olarak, başkanlığı önceki dönem tarım bakanlarımızdan Mehdi Eker'in yaptığı Tarımsal Strateji ve Politika Geliştirme Merkezi ile birlikte Ekim ayında Konya'da Uluslararası Tarım Diplomasisi Forumu'nu düzenleyeceğiz. Bu toplantı da gıda krizlerinin gölgesinde kalan bir dünyada Konya'nın, ülkemizin çözüm ve diplomasinin odak noktası olması açısından büyük bir önem taşıyor. Kıymetli konuklar, özellikle son birkaç yılda büyük bir tesirle takip ettiğimiz savaşlar ve katliamlar birçok masum insanı hayattan koparmakta ve açlığa sürüklemektedir. Bu kapsamda gıda güvenliği günümüz dünyasında yalnızca tarımsal üretimle sınırlı olmayan, aynı zamanda insanlığın temel haklarından biri olarak kabul edilen hayati bir meseledir. Tarım şehirlerinin sorumluluğu sadece kendi sınırları içerisinde üretimi artırmak değil, dünyanın dört bir yanında açlık ve yoksullukla mücadelenin insanlara umut olmaktır. Ne yazık ki bugün Filistin'de yaşanan soykırım, tüm dünyanın gözü önünde çocukların, ufacık bebeklerin, masumların katledilmesine sebep olurken, aynı zamanda temel gıda maddelerine erişimi de imkansız hale getirmektedir. Oradaki kardeşlerimiz sofralarına ekmek koyamaz, temiz suya ulaşamaz hale gelmiştir. Mevlana Hazretleri'nin "Tüm açlar doymadan doymaz oldum, bütün çıplaklar giyinmedikçe harlı harlı alevlerin karşısında üşüyorum." ifadesine kulak vererek tüm insani değerlerimizi yeniden hatırlamalıyız. Bu sebeple tarım şehirleri olarak dayanışma ve üretim gücümüzü sınırlarımızın ötesine taşımak, adaletli bir gıda dağılımı sağlamak mecburiyetindeyiz. İnanıyorum ki bu toplantı herkes için eşit ve adil bir dünya, daha yaşanabilir bir gelecek adına umut olacaktır. Kıymetli misafirler, bugün burada insanlar en kadim değerlerinden biri olan toprakla bağımızı yeniden tanımlamak, tarımın geleceğini birlikte inşa etmek için uzaktan yakından bir araya geldik. Şehirleri yön veren, geleceği şekillendiren yapılar haline getirme idealine sahiptir. Çünkü artık biliyoruz ki tarım sadece kırsalın meselesi değildir. Tarım şehirlerin en önemli stratejik gündemidir. Gıda güvenliğini sağlamak, iklim krizine karşı dirençli yapılar oluşturmak, yerelden küresele sürdürülebilir kalkınmayı başarmak için şehirlerin tarım vizyonuna ihtiyacımız var ve biz bu birliğin öncülüğünü Konya'nın kadim bilgeliği ve modern diploması becerisi ile gerçekleştiriyoruz. Sözlerimin sonuna gelirken, 10 bin yıldır bereketin toprakla, emeğin alın teriyle buluştuğu bu kadim topraklarda hep birlikte daha güçlü bir gelecek inşa edeceğimize olan inancımı tekrar ifade etmek istiyorum."

Konya Valisi İbrahim Akın ise şunları dile getirdi:

"Malum olduğu üzere Uluslararası Tarım Şehirleri Birliği'nin öncülüğünü kurucu şehir olarak Konya'mız üstlenmiş, toprağı olan kadim bağlılığını küresel bir vizyona dönüştürmüştür. Bırakılan insanlık, şimdi o izlerin geleceğe dönüştüğü yerde yeniden bir araya geliyor. Anadolu'muzun bilgeliği, binlerce yıl önce uzanan tarım kültürü ile bizlere rehber olmaktadır. Medeniyetlerin de ruhudur diyebiliyoruz. Bizler bugüne tarımı yaşam biçimi olarak benimsiyor ve bilimi birleştiriyoruz. Bu bilgelik zincirinin güçlü halkalarından olan Uluslararası Tarım Şehirleri Birliği, 2019 yılında kadim topraklarımızın birikimi, çağın gerekleri ile buluşturmak amacıyla kurulmuştur. Bugün Uluslararası Tarım Şehirleri Birliği, sınırları aşan bir anlayışla şehir ve ülkeleri tarım dostu politikalarda bir araya getirmekte, ortak bir kalkınma zemini oluşturmaktadır. Bu birliğin vizyonu; tarım dostu şehirlerle sürdürülebilir bir gelecek inşa etmek, şehirler arası bilgi ve tecrübe paylaşımını teşvik ederek kırsal kalkınmayı güçlendirmek, genç nesli tarımla yeniden buluşturmak ve gıda güvenliğini evrensel bir değer haline getirmektir."